Umanjivanjem broja srpskih žrtava Jasenovca negira se Pokolj

Teško pada kada se neka zvučna imena iz sastradalne jevrejske zajednice, javno slože sa hrvatskom procjenom broja žrtava kompleksa logora smrti Jasenovac – Donja Gradina.

Piše: Dušan J. Bastašić

Hrvatski istoričar Dragan Markovina se opet oglasio na portalu Peščanik . Baš nešto „zaredao“ ove godine. Sjećate se, to je jedan iz malobrojne ekipe hrvatskih povjesničara koji pored Hrvoja Klasića, Tvrtka Jakovine i Ive Goldštajna, interpretirajući istorijske činjenice vezane najčešće za srpsko – hrvatske odnose u prošlom vijeku, godi srpskom uhu naspram notornih Josipa Jurčevića, Igora Vukića, Zvonimira Despota, Stjepana Razuma i (ima ih još) da ne nabrajam dalje.

Slovi kao umjeren, odmjeren i jugonostalgičan pa ga mediji iz Srbije rado ugoste kada treba komentarisati aktuelnosti ili neku od varnica na relaciji Beograd – Zagreb. Tim epitetima zaslužio je (valjda) da neko vrijeme bude i vodeći istoričar u Arhivu Srba iz Hrvatske u Zagrebu i da piše kolumne za Pupovčev srpski tjednik.

U Beogradu se rado nađe u društvu Dubravke Stojanović i Branke Prpe.

Nedavno je na stranicama Peščanika oštro istupio zbog promjene imena ulica u Banjoj Luci i Beogradu i užasnuo pomisli kako bi se Jugoslovenskom dramskom pozorištu moglo promijeniti ime i ukinuti mu prefiks ‘jugoslovensko’, ili da se ista stvar napravi sa JSD Partizan, na isti način na koji su promijenjena imena Savezne skupštine i Palate federacije.

Sve ovo što sam naveo ne bi bio razlog pisanju ovih redova da se umjereni i odmjereni povjesničar, u svojoj kolumni nije dohvatio Jasenovca, Jadovna i Nezavisne Države Hrvatske.

Kratko rečeno, dotakao se Pokolja.

U kolumni pod naslovom „Slučaj Dačić ili nedosljednosti oko Jasenovca“, Markovina se pozabavio nedavno u Kragujevcu otvorenom izložbom „Jasenovac – pravo na nezaborav“ autora Gideona Grajfa i Međunarodne ekspertske grupe GH7 protiv revizionizma u istoriji i onim što je tom prilikom izjavio ministar spoljnih poslova Srbije Ivica Dačić.

I ne samo tim.

Nije propustio priliku da se osvrne na, kako kaže, skandalozno povlačenje odluke o otkupu Goldštajnove knjige o Jasenovcu za narodne biblioteke Srbije i o ulozi Dačićeve partije u fašizmu iz devedesetih godina. Očekivano, u kontekstu sjećanja na Jasenovac, pomenuo je (kako reče) genocid u Srebrenici, masovne grobnice u Prijedoru, logore u Omarskoj i Manjači itd.

Na samom početku kolumne, Nezavisnu Državu Hrvatsku naziva marionetskom a kompleks logora smrti, Jasenovac – Donja Gradina, ustaškim logorom kome je po bestijalnosti na identičan način slijedilo „beogradsko Staro sajmište“.

Dakle, usvojio je Markovina lekciju Stipe Mesića koji je na Jadovnu 2013. godine, dan prije ulaska Hrvatske u EU, podučio potomke žrtava Pokolja da NDH nije bila ni nezavisna ni država ni Hrvatska već marionetska i takozvana.

Preimenujući koncentracioni logor Zemun (Semlin), logor koji se nalazio unutar granica NDH, u logor „beogradsko Staro sajmište“ hrvatski istoričar nastoji kod neupućenih stvoriti utisak kako je ono što se dešavalo u Jasenovcu, barem po bestijalnosti identično onome što je uslijedilo u Beogradu.

Na žalost ovakvim revizionističkim stavovima i nastojanjima u mnogome doprinosimo i sami. Dovoljno je pogledati šta školarci u Srbiji uče na tu temu.

Nema sumnje da je (i) za Markovinu glavni kamen spoticanja broj žrtava kompleksa logora smrti Jasenovac – Donja Gradina, utvrđen od strane Međunarodne komisija za istinu o jasenovačkom sistemu hrvatskih koncentracionih logora a koja je zaključila da je u Jasenovcu i Donjoj Gradini ubijeno više od 700.000 Srba, 80.000 Roma i 23.000 Jevreja. Približno isti broj žrtava navodi i profesor Gideon Grajf, glavni istraživač Instituta za holokaust „Šem olam” u Izraelu u svom kapitalnom djelu, knjizi „Jasenovac Aušvic Balkana“ i izložbenoj postavci „Jasenovac – pravo na nezaborav“.

Za Markovinu je taj broj žrtava rezultat nastojanja vlasti FNRJ da ishoduju što veće ratne reparacije pa su ukupan broj ubijenih pribrojili jasenovačkom logoru smrti, što je po njemu i dovelo do „tragične i suštinski besmislene licitacije brojkama“.

Broj žrtava je po hrvatskom istoričaru nešto manji od sto hiljada što je zastrašujuća brojka i posve mu je nejasno zbog čega se ona negira.

Ovakav stav je očekivan i ne treba da čudi.

Ako uradimo presjek istoriografskih stavova i interpretacija hrvatskih istoričara za Srbe ključnih pitanja vezanih za događaje u dvadesetom vijeku, vidjećemo da je on istovjetan kod gotovo svih od njih.

Ta za nas ključna pitanja i događaji su broj žrtava kompleksa logora smrti Jasenovac – Donja Gradina i Pokolja u cjelini, ideologija pokreta JVuO, karakter zločina u Srebrenici i legitimitet/legalitet vojno – policijskih akcija Bljesak i Oluja.

Kada se otvore ova pitanja, hrvatski istoričari su maltene svi kao jedan.

Teže pada kada se neka zvučna imena iz jevrejske zajednice, javno slože sa hrvatskom procjenom broja žrtava kompleksa logora smrti Jasenovac – Donja Gradina.

Nikome, a posebno ne potomcima žrtava, srpskoj akademskoj zajednici i političkom vrhu nije trebalo da bude svejedno kada je Efraim Zurof, direktor Simon Vizental centra, prošle godine na konferenciji za medije u Beogradu, pored ostalog rekao da je broj od 100.000 žrtava njegova procjena. Dodao je i da je predsjedniku Vučiću ukazao na neprimjerenost recikliranja jasnog preuveličavanja broja žrtava u novim publikacijama. Nema sumnje da je Zurof govorio o knjizi Gideona Grajfa.

(Pogledajte od 06:32 min.)

Koliko mi je poznato, javno je reagovao jedino Aleksandar Nećak, dugogodišnji predsjednik Saveza jevrejskih opština Srbije, rekavši: „Zurof onako usput na televiziji sa nacionalnom frekvencijom optužio Srbiju da broj jasenovačkih žrtava koristi u dnevno političke svrhe, a eto on zna, nije naveo izvore, da ih je bilo do 100.000“.

Nakon ovakvog, javnog određenja Efraima Zurofa usred srpske prestonice, više nije upitno i nema nikakve sumnje zašto Predsjednik UO Muzeja žrtava genocida, ujedno i Predsjednik Odbora za Jasenovac SAS SPC, dakle čelnik ključnih civilnih i vjerskih institucija za pitanja Pokolja, sa svojom pažljivo kreiranom i široko rasprostranjenom nižom hijerarhijom u Srbiji i Srpskoj, otvoreno zastupa i sve glasnije promoviše i ukorjenjuje iste stavove.

Nije nepoznato da je Vladika Jovan na jednoj tribini u Zagrebu, govoreći da svjedočimo državnom projektu revizije u Srbiji, rad Gideona Grajfa okvalifikovao kao cirkus a njemu podređeni, već notorni Veljko Đurić Mišina, Grajfa svrstao u, kako reče: „šžnj“ kategoriju istoričara.

Ovo otvoreno umanjivanje broja srpskih i romskih žrtava u jasenovačko – donjogradinskom sistemu logora ali i onih postradalih u kompleksu logora Gospić – Jadovno – Pag, nije rezultat nekih novih forenzičkih, antropoloških i sudsko-medicinskih istraživanja, ili otkrića do sada nepoznatih istorijskih izvora prvog reda. Tim više zabrinjava da su se ovoj „nemiloj raboti“ u proteklih pet – šest godina pridružili i pomenuti čelnici naših najviših naučnih i vjerskih institucija.

Toj snishodljivosti jednog dijela srpske istoriografske elite prema ovovremenoj hrvatskoj istoriografiji, poseban pečat daje osoran odnos prema Gideonu Grajfu ali i starijim kolegama, srpskim istoričarima koji su se bavili izučavanjem srpsko-hrvatskih odnosa i posljedicama zločina genocida.

Tako je postalo gotovo uobičajeno obrušavanje na djelo i ličnost Milana Bulajića, Vasilija Krestića, Đure Zatezala i Srboljuba Živanovića.

Ne treba gubiti iz vida da ovakvo neočekivano i neprimjereno „sadejstvo“ srpsko-hrvatske istoriografije u relativizovanju i umanjivanju srpskog stradanja, pored vrijeđanja dostojanstva žrtve i njenih potomaka, za posljedicu može imati i pomjeranje nivoa kompetencije za odluke o memorijalizaciji stratišta, posebno onoga u Donjoj Gradini kao i one vezane za obrazovanje učenika o genocidu.

Oktobra mjeseca prošle godine, upućen je Apel SPC za odbranu Svetih Srpskih Novomučenika Jasenovačkih. U apelu koji je potpisalo pedesetak javnih ličnosti iz Srbije, Srpske i srpske dijaspore, pored ostalog je navedeno da dramatično smanjivanje broja Jasenovačkih novomučenika, dakle zvanično kanonizovanih od strane naše svete Crkve, predstavlja neku vrstu ponovnog ubistva tih mučenika i nanosi veliku štetu ne samo našoj Crkvi i državi već i čitavom srpskom narodu.

Reagovanje ili saopštenje vrha SPC je izostalo, što posebno zabrinjava.

U nedavno objavljenom Protestu protiv poricanja genocida nad srpskim narodom, preko stotinu potpisnika, uglednih javnih ličnosti, pozvalo je Srbiju i Republiku Srpsku da spriječe nedostojno, javno licitiranje brojem žrtava Jasenovca i da se po ugledu na Rusiju, Izrael i Jermeniju, ukine bilo kakva tolerancija prema svim vidovima poricanja genocida nad srpskim narodom.

Čini se da je po prvi put zla rabota kojoj svjedočimo proteklih pet godina, prepoznata i javno nazvana pravim imenom:

Poricanje genocida nad srpskim narodom. Negacija Pokolja.

Na institucijama Srbije i Srpske je da se ugledaju na primjere šesnaest evropskih zemalja i Izraela, u kojima je poricanje Holokausta zakonom zabranjeno i da adekvatno reaguju.

Autor je predsjednik udruženja građana Jadovno 1941.

Od istog autora:

Dušan J. Bastašić: Kome i čemu služe „rasprave“ o broju žrtava Jasenovca?

Dušan J. Bastašić: O jednom nesrećno odabranom poređenju i kontekstu

Bastašić: Naravoučenije za opstanak na prostorima opasnog življenja

Profesore Mišina u kakvu to raskolničku kaljužu gurate srpsku javnost?

Jovan šumom a Ivica drumom ili: O činjenju, nečinjenju i zločinjenju

Bastašić: Srpskom jedinstvu i Srpskom svetu potreban memorijalni centar o srpskim stradanjima u 20. veku

Ko je bio Dr Milan Bulajić?

Tri koraka nametnutog konstrukta kulture pamćenja Pokolja

VIDEO: Dušan Bastašić: Pokolj je ime genocida nad Srbima

VIDEO: Konferencija za medije udruženja “Jadovno 1941.” iz Banja Luke

Bastašić: Termin “Pokolj” kamen spoticanja

O činjenju, nečinjenju i zločinjenju (1)

O činjenju, nečinjenju i zločinjenju (2)

Bastašić: O činjenju, nečinjenju i zločinjenju (3)

Bastašić: O činjenju, nečinjenju i zločinjenju (4)

Pismo Episkopu Jovanu Ćulibrku