Serbian
Armenian
Croatian
Dutch
English
French
German
Greek
Hebrew
Hungarian
Italian
Norwegian
Polish
Russian
Slovenian
Spanish
Još ne tako davno, istoričar Goran Latinović je za udruženje građana Jadovno 1941. i njegove osnivače znao reći da su spiritus movens na polju čuvanja sjećanja i pamćenja na srpske žrtve Genocida. Šta se to u međuvremenu desilo, što je u potpunosti izmjenilo tu percepciju?
U nedavnom intervjuu beogradskom listu Pečat, prof. dr Goran Latinović se (opet) okomio na odluku udruženja građana Jadovno 1941. da terminološkom odrednicom Pokolj imenuje zločin Genocida počinjen nad Srbima od strane Nezavisne Države Hrvatske i pozove akademsku zajednicu i najširu javnost da odluku podrži.
Kada se istoričar, koji predaje nekoliko obaveznih i izbornih predmeta iz nacionalne savremene istorije, vanredni profesor i Prorektor za naučno-istraživački rad i razvoj Univerziteta u Banjoj Luci, usprotivi terminološkom određenju prema, kako i sam navodi, temeljnom događaju srpske istorije i jednom od stubova srpskog nacionalnog identiteta, pritom ne birajući riječi i kvalifikacije za aktivnosti nevladine organizacije koja se duže od decenije bavi kulturom sjećanja i pamćenja, neophodno je reagovati.
Profesoru ne smeta samo odabrano ime, naziv, terminološka odrenica nego uopšte potreba, da se konačno, sa gotovo osam decenija zakašnjenja, imenuje mega zločin Genocida počinjen nad Srbima od strane NDH.
U osnovi manipulacije sa javnošću leži pokušaj profesora da imenovanje predstavi kao preimenovanje pa tako ime, naziv Pokolj piše malim početnim slovom svodeći ga na zajedničku imenicu koja predstavlja (samo) akt klanja.
Sama riječ pokolj profesora asocira na klanje svinja: „Neka bolest napadne farmu svinja i vlasnici moraju da izvrše pokolj svinja. Zaista, upotreba tog pojma je veoma široka“.
Teško da je istu asocijaciju dijelio i jedan od njegovih učitelja, pokojni prof. dr Milorad Ekmečić koji je istu riječ stavljao u funkciju prosvjećivanja ljudi i njihovog obrazovanja o Genocidu nad Srbima u NDH.
Prorektor je odluku o imenovanju ocjenio štetnom, opasnom i bespotrebnom avanturom čime se, kako reče, Genocid nad Srbima u NDH (1941–1945) spušta na niži nivo zločina.
U definiciji koja se uz obrazloženje odluke može pročitati na stranici www.Pokolj.org , jasno je naznačeno da se nazivom Pokolj, imenuje sistematski državni zločin Genocida počinjen nad pravoslavnim Srbima tokom Drugog svjetskog rata od strane Nezavisne Države Hrvatske na cijelom njenom teritoriju.
Do odluke o imenovanju, ime za taj temeljni događaj srpske istorije nije postojalo. Samim tim nije moguće preimenovati nešto što nema ime.
Taj zaludan pokušaj u potpunosti je razobličio srpski književnik i publicista Dani(j)el Simić u svom tekstu pod naslovom „Pokolj ili kako preimenovati nešto što nema ime?“
Rečenica: „Genocid nad Srbima u NDH (1941–1945)“ nije ime već sintagma, isto kao i ona vezana za izraz Holokaust.
U priručniku Preporuke za poučavanje o Holokaustu, izdanom 2019. godine od strane Međunarodni savez za sjećanje na Holokaust – IHRA (International Holocaust Remembrance Alliance) navedeno je da se izrazi „Holokaust“ i „Šoa“ odnose na „Genocidni događaj pod pokroviteljstvom države, sistemski progon i ubistvo Jevreja od strane nacističke Njemačke i njezinih saradnika između 1933. i 1945.”.
Profesor Latinović je pohađao „obuku“, seminar o Holokaustu u Jad Vašemu i dobro zna da je taj pojam/naziv vezan isključivo za Genocid počinjen nad Jevrejima na tlu Evrope tokom Drugog svj. rata od strane nacističke Njemačke i njezinih saradnika
Da li bi ikom razumnom i pristojnom palo na pamet da osporava ime/naziv Holokaust ili Šoa i to imenovanje ocjeni štetnom, opasnom i bespotrebnom avanturom?
U čemu je onda problem da se ime/naziv „Pokolj“ usvoji i odnosi na „Genocid nad Srbima u NDH (1941–1945)“?
Nije ovo prvi put da se Latinović okomio na udruženje Jadovno 9141. Prošle godine je ispred Katedre za nacionalnu savremenu istoriju Filozofskog fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci, stavio svoj potpis na dokument u kome su njegovi autori „preimenovanje“ pored ostalog prepoznali ni manje ni više nego kao ugrožavanje nacionalne bezbjednosti.
Da je riječ o terminološkom određenju a ne preimenovanju, prepoznao je i profesor srpskog jezika Rade Lalović, Inspektor – prosvjetni savjetnik za srpski jezik u Pedagoškom zavodu R. Srpske koji u svom radu: „Izgradnja ličnog i nacionalnog identiteta i kultura sjećanja“, navodi slijedeće:
„Kada je riječ o zločinu nad Srbima u 20. vijeku, posebno u NDH, onda moramo konstatovati da se srpska naučna javnost nije usaglasila kako će se i da li će se genocid koji je NDH nesporno počinila nad srpskim narodom posebno terminološki odrediti kao što su to ime dobili i genocidi nad Jevrejima, Romima i Jermenima.
Jedan dio istraživača koji se bave ovom materijom smatra da Genocid nad Srbima počinjen na teritoriji NDH nije potrebno posebno terminološki markirati, da je dovoljna samo definicija Genocida sa odrednicom lokacije i naroda koji ga je pretrpio, a jedan dio srpskih intelektualaca i univerzitetskih profesora, istoričara i publicista među kojim je i akademik prof. dr Vasilije Krestić, nesporni autoritet za srpsko-hrvatske istorijske odnose, smatra da je Genocid nad Srbima počinjen u NDH u periodu 1941. do 1945. godine neophodno i terminološki posebno odrediti, jer je on po mnogo čemu specifičan“.
Lalović je dobro primjetio i slijedeće:
„Značajno je ovdje napomenuti i činjenicu da je predsjednik Srbije Aleksandar Vučić na komemorativnom skupu u Sremskoj Mitrovici 26. aprila 2020. godine povodom Dana sjećanja na žrtve ustaškog koncentracionogog logora Jasenovac taj ustaški zločin okvalifikovao kao “Pokolj” nad srpskim stanovništvom, a ista kvalifikacija se susreće i u filmu Dnevnik Diane Budisavljević“.
U tekstu pod naslovom: „Da li je potreban termin za imenovanje genocida nad Srbima u NDH?“, pravnik i publicista Nikola Milovančev piše:
„Činjenica je da nijedna srpska institucija iz oblasti istorije i muzejske delatnosti, kao ni jedno srpsko udruženje istoričara ili muzejskih radnika pune 74 godine, od 1945. do danas, nisu smogli snage čak ni da samo predlože termin za označavanje tih srpskih žrtava. A kada je neko izneo jedan predlog, odmah je došlo do žestoke reakcije. Pri tome izgleda da su, u jednom važnom segmentu, pobrkani lončići: spomenute institucije govore o inicijativi za „preimenovanje“ genocida nad Srbima u NDH; ne može biti „preimenovanje“, jer mi imenovanja za genocid nad Srbima u NDH nemamo. Dakle: radi se o inicijativi za IMENOVANjE.“
Aleksandar Nećak, eminentni član jevrejske zajednice Srbije, rekao je da niko nema pravo da osporava usvojenu odrednicu „Pokolj“ i zapisao slijedeće: ,,Ako su nam pričali bajke zarad bratstva i jedinstva, dosta je toga. Prerasli smo bajke i zataškavanje istine o svirepom, počinjenom iz duboke neshvatljive mržnje, zločinu. Taj zločin, baš zato što se tvrdoglavo i uporno nastoji da se potisne iz našeg sećanja, mora dobiti odrednicu. I mora svako ko čuje tu odrednicu da zna šta ona znači, a znači užasan, ljudskom mozgu nepojaman, zločin počinjen u NDH od strane ustaša nad Srbima, samo zato što su bili Srbi, Srbi pravoslavne vere“.
Imenovanje Genocida počinjenog nad Srbima od strane Nezavisne Države Hrvatske, podržali su pored ostalih istoričari Vasilije Krestić , Nikola Žutić i Đorđe Bojanić.
Pokolj kao naziv koriste Miloš Ković , Slobodan Antonić i književnik Anđelko Anušić a našao je svoje mjestu i u jednom od udžbenika za srednje škole u R. Srpskoj.
Veoma je važno da je ovaj naziv podržalo Udruženje za odbranu ćirilice ,,Dobrica Erić” zatim nekoliko udruženja potomaka i poštovala žrtava Pokolja, među njima SND Prebilovci, Ognjena Marija Livanjska, Una – Garavice, Srbsko sabranje Baštionik, a pominje ga u svojim besjedama i sve veći broj sveštenoslužitelja.
Profesor Latinović zaključuje:
„Naime, kad se kaže „Genocid nad Srbima u NDH (1941–1945)“ rečeno je sve: šta je počinjeno, nad kim je počinjeno, gdje je počinjeno, odnosno ko je počinio i kada je počinio.“
U najmanju ruku je upitno šta bi prosječan Srbin odgovorio na pitanje: Šta je to genocid?
Za pretpostaviti je da bi veći dio akademske zajednice znao sastaviti dve rečenice o tom pravnom terminu za veliki zločin ali najšira srpska zajednica koju (tek) treba osvjestiti o onome što se Srbima desilo od strane hrvatske države u toku Drugog svj. rata o definiciji pojma Genocid ne zna gotovo ništa.
Preciznog objašnjenja ili definicije tog pojma vezanog za Drugi svj. rat nema ni u udžbenicima istorije za 9. razred osnovne škole i 4. razred srednjih škola u R. Srpskoj koji su po profesorovom mišljenju izvanredni.
Ali zato postoji objašnjenje tog pojma vezano za Odbrambeno-otadžbinski rat.
Na stranici 230 udžbenika istorije za treći i četvrti razred gimnazije piše:
„Masovni zločin koji su počinili pripadnici oružanih snaga Republike Srpske u okolini Srebrenice jula 1995. okvalifikovan je od Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju, potom i od Međunarodnog suda pravde kao genocid“.
U tom „izvanrednom“ udžbeniku istorije čiji je recenzent profesor Latinović a koji obuhvata period od predvečerja Prvog svj. rata do danas, od ukupno 250 stranica, poglavlje pod naslovom „Genocid nad Srbima, Jevrejima i Romima“ sadrži, kada se izuzmu fotografije, nepune dve stranice teksta (str. 150-152).
Ako je za profesora, kako sam ističe, Genocid nad Srbima u NDH (1941–1945) jedan od temeljnih događaja srpske istorije i jedan od stubova srpskog nacionalnog identiteta, kako je moguće da je toj temi posvećeno tako neshvatljivo malo prostora?
Još ne tako davno, profesor Latinović je za udruženje Jadovno 1941. i njegove osnivače znao reći da su spiritus movens na polju čuvanja sjećanja i pamćenja na srpske žrtve Genocida.
Šta se to u međuvremenu desilo, što je u potpunosti izmjenilo tu percepciju?
Autor je osnivač i predsjednik udruženja građana „Jadovno 1941.“
Od istog autora:
Umanjivanjem broja srpskih žrtava Jasenovca negira se Pokolj
Bastašić: Ko nam i zašto preporučuje one koji poriču Pokolj
Dušan Bastašić: Kada potomci žrtava Pokolja progovore
Bastašić: Svjedočanstvo dječaka logoraša o zatočeništvu u logoru Jasenovac
Kako glasi tačan naziv Dana sjećanja koji se obilježava 22. aprila?
Tri koraka nametnutog konstrukta kulture pamćenja Pokolja
Bastašić: Termin “Pokolj” kamen spoticanja
Dušan Bastašić: Ne postoji holokaust nad Srbima
Profesore Mišina u kakvu to raskolničku kaljužu gurate srpsku javnost?
One Response
Dobar dan postovani urednice,
Zasto neko otvoreno ne predlozi Latinovicu, izvinjavam se ali ne mogu da takve osobe nazivam profesorima, da se preseli u Hrvatsku i tamo zajedno sa proustaskom strujom i dalje krnjavi i kvari nasu poresnu istoriju.