To je posebno vidljivo na slučaju Jasenovca, gde se prošlost falsifikuje i umesto o istraživanju svih pojedinosti genocida, danas se samo govori o ciframa, koje čak i desetostruko umanjuju broj žrtava genocida u NDH.
U nedelju 12. septembra u svečanoj sali Sabornog hrama u Kragujevcu, u okviru Velikogospojinskih svečanosti, s blagoslovom Njegovog Preosveštenstva Episkopa šumadijskog Gospodina Jovana, održano je predavanje na temu “Podvig i žrtva u srpskoj istoriji”. Gosti ove tribine, bili su prof. dr Miloš Ković sa Filozofskog fakulteta u Beogradu i dr Nemanja Dević iz Instituta za savremenu istoriju. Posle uvodnog izlaganja o. Srećka Zečevića, istoričari su stavili akcenat na tužnu godišnjicu iz 1941. i kragujevački masakr.
Gospodin Dević je govorio o 1941. god. kao prekretnici u srpskoj istoriji, ističući da je ona po broju proteranih i raseljenih Srba podsećala na velike seobe iz 17. veka, a po broju ubijenih prevazišla sva nacionalna iskustva i tragedije, možda mogavši da se poredi samo sa 1915. i tadašnjom golgotom srpskog naroda.
Nadovezujući se na uvodno izlaganje, profesor Miloš Ković je istakao da je 1941. godina srpskih raskola, posebno vidljivih u centralnoj Srbiji i Šumadiji, ali i da je to godina genocida nad srpskim narodom. Pozivajući se na reči Žarka Vidovića, prof. Ković je zaključio da su Srbi “logoraška nacija”, i da su najveći gubici u Drugom svetskom ratu zapravo nadideološki, oličeni kroz Svete mučenike Jasenovačke, Svete mučenike Prebilovačke i Svete mučenike Kragujevačke. “I tu vidimo jedan kontinuitet politike zatiranja, na istom prostoru i od istih počinilaca, kako 1914, tako i 1941. godine”, zaključio je.
Danas se, saglasni su istoričari, sećanje na žrtve vulgarizuje, a njihov broj umanjuje. To je posebno vidljivo na slučaju Jasenovca, gde se prošlost falsifikuje i umesto o istraživanju svih pojedinosti genocida, danas se samo govori o ciframa, koje čak i desetostruko umanjuju broj žrtava genocida u NDH.
U nastavku večeri, prof. dr Ković i dr Dević govorili su o istorijskim slikama i simbolima sa kojima se srpski narod identifikuje danas. Prof. Ković zaključuje da taj pojmovnik treba da bude inkluzivan i tako integriše sve vrednosti srpskog naroda od Svetosavskog i Kosovskog zaveta, pa do Vuka i Dositeja. “Ali moramo da prepoznamo šta je u tome srce. Dakle, Srpska pravoslavna crkva, ćirilica, Kosovo, Jasenovac, to su stvari oko kojih nema pogađanja”, zaključuje Ković.
Obojica predavača složili su se da su podvig i žrtva osnovni pojmovi bez kojih se ne može razumeti srpska istorija, pogotovo u savremeno doba – od Vidovdana 1914. do 27. marta 1941. Istoričari su složni u zaključku da se, iako se ponekad smatraju potisnutim i zaboravljenim, srpski zaveti uvek projavljuju u sudbonosnim momentima savremene srpske istorije.
Srećko Zečević, protojerej
Naslov i fotografija: Redakcija portala Jadovno 1941.
Izvor: Eparhija šumadijska WEB-TV