Berić i 75 mornara usidreni u istoriji

Epopeju posade ratne topovnjače „Drava“ admiral Boško Antić pretočio u roman „Poslednji monitor“. Njihov podvig na početku rata, smatra autor, zaslužuje film

Istorijska činjenica da je topovnjača „Drava“, brod Kraljevske mornarice Jugoslavije, u aprilskom ratu oborila 10 nemačkih i mađarskih aviona i oštetila još 12 letelica, spada u rekorde efikasnosti ratovanja brodovlja na rekama u Drugom svetskom ratu i proučava se na mornaričkim akademijama sveta. Ta sedmodnevna ratna epopeja 76 mornara Kraljevine Jugoslavije aprila 1941. podvig je bez presedana u mornaricama onog vremena i idealna je podloga za film ili TV seriju – kaže admiral Boško Antić, nekadašnji načelnik Škole nacionalne odbrane, oficir koji sa više od 100 objavljenih knjiga, radova i eseja važi za najpismenijeg vojnika na ovim prostorima.

Admiral dodaje da je urađena potpuna rekonstrukcija poslednje plovidbe i svih borbi koje je „Drava“ vodila sa Nemcima i Mađarima u vazduhu i na vodi. Iz oficirskih dnevnika i iz sećanja 10 preživelih mornara zapisani su i dijalozi koje je vodila posada dok nisu potopljeni. Za Antića, to je istorijsko blago koje treba ekranizovati.

Antićeva knjiga „Besmrtni monitor“, o poslednjoj plovidbi poručnika bojnog broda Aleksandra Berića, biće predstavljena u Domu Vojske u Beogradu u ponedeljak u 11 časova. Nastala je kao istraživanje dugo 51 godinu. Prema njegovim rečima, ono što za Ruse u simboličkom smislu predstavlja otpor Crvene armije Hitleru u tvrđavi Vrest, to je za nas sedmodnevna bitka „Drave“ sa rojevima aviona, četiri mađarska ratna broda i neprijateljskom artiljerijom na obali. „Drava“ je istovremeno bombardovala i aerodrom Mohač u Mađarskoj pomerajući tako Hortijevu avijaciju u unutrašnjost zemlje.

– Priču o podvigu panonskih „mornara“ sa „Drave“ čuo sam daleke 1967, kada sam tek stupio u vojnu službu – govori nam admiral. – Neizmerno sam ponosan što je zahvaljujući i mom zalaganju kasarna rečne flotile u Novom Sadu ponela ime poručnika Berića. Smatram da je važno da i naši filmski radnici „pogledaju“ materijal, jer je epopeja „Drave“ scenario koji je istorija ispisala samo na našem delu Dunava.

Berić je bio oficir Kraljevine Jugoslavije. Bio je na čelu srpskih zaverenika u Boki koji su pravili planove da u slučaju napadnu nadmoćnijih mornarice Italije i Nemačke podmornice i posade sklone kod Engleza. Ipak, decembra 1940. prekomandovan je sa mora na Dunav. Bio je drug i zaverenik sa poručnicima bojnog broda Mitrovićem, Đorđevićem, Pažinom i Miškovićem, koji su „Nebojšom“ pobegli Englezima. Drugovao je sa Spasićem i Mašerom, koji su se razneli 17. aprila na bojnom brodu „Zagreb“ ne želeći da se predaju. Sa svoje „Drave“ psovkama je oterao kapetana fregate Adgara Anelija, zapovednika kraljeve Rečne flotile, koji je od njega tražio da se preda da bi koji dan kasnije obukao ustašku uniformu.

KULISE

Monitor „Sava“ ili „Bodrog“, koji je donedavno stajao na mestu gde se sada gradi „Beograd na vodi“, upravo se rekonstruiše u brodogradilištu „Apatin“ tako da bi filmadžije imale autentične kulise ako se odluče da snimaju – objašnjava admiral.

Kako kaže, „Drava“ i „Sava“ su brodovi iste klase i izgleda. Antić na promociji knjige očekuje i unuke poručnika Berića.

Autor: D. VUJIČIĆ

Izvor: VEČERNjE NOVOSTI