Serbian
Armenian
Croatian
Dutch
English
French
German
Greek
Hebrew
Hungarian
Italian
Norwegian
Polish
Russian
Slovenian
Spanish
Ova knjiga je trajni spomenik nevinim žrtvama ustaško fašističkog terora u Cazinskoj krajini.
Posle četrdeset godina istraživanja o stradanju naroda tokom Drugog svetskog rata, u Cazinskoj krajini, a za 70-tu godišnjicu tih užasnih zbivanja, objavljena je druga knjiga borca NOR-a i nosioca „Partizanske spomenice 1941. godine,, Dušana D. Miljkovića pod naslovom Stradanja u Cazinskoj krajini i antifašistička borba /1941-1945/.
U knjizi su kroz nekoliko celina dati prikazi o stradanju pre svega srpskog, ali i ostalih naroda koji nisu prihvatili ustašku vlast i zločine koje su ustaše primenjivali posebno prema srbima pravoslavne veroispovesti, Jevrejima i Romima.
U prvom delu su navedeni podaci o uspostavi vlasti NDH u Velikoj župi Bihać, pre svega u naseljima dela opštine Bihać, dela opštine Bosanska Krupa, opština Cazin i Velika Kladuša i to samo na prostoru severno od reke Une i granice sa Hrvtskom.
Opisani su masovni zločini nad narodima, pre svega srpskim, po naseljima i dati tabelarni pregledi masovnih stradanja od strane ustaša i drugih fašista. Na karti stratišta, prikazana su mesta i vreme masovnih zločina.
PROČITAJTE KNjIGU – PDF format
U pregledu je po opštinama prikazano devedeset i dva naselja u kojima su počinjeni zločini od pojedinačnih ubistava do masovnih pokolja, poput onih u Bihaću, na Garavicama kod Bihaća, u Osoje – vučije jame kod Vrste, u Sokolskog doma u Bosanskoj Krupi, u Crnom jezeru na reci Uni, u Jezerskom, na Poljicu kod Vrnograča, u Velikoj Kladuši pravoslavna crkva,na Mehinom Stanju kod Velike Kladuše, u Macinim Dolovima na Gnjilavcu, na Čonguru kod Cazina, u Cazinu, u Ćoralićima, u Pištalinama, u Zborištu, i Stabandži, u Durčić gaju u Perni, Bukovici, Bugaru, Podgomile, Rujnica, Drenovac, Glinica, Gradina, Poljana, Šiljkovača itd.
U drugom delu je dat kratak prikaz, u početku spontanog a kasnije sve više organizovanog otpora ustaškim zločinaa i okupatoru. Posebno je obrađena Bihaćka operacija iz kraja 1942. godine, kao značajna prekretnica za narod na ovom području u toku Drugog svetskog rata.
Autor je dosta prostora posvetio ulozi Huske Miljkovića i njegovoj miliciji u NOR-u i Cazinskoj krajini. Nisu zaboravljena ni imena poznatih boraca Muslimana (Bošnjaka) koji su ustali protiv ustaškog režima a posebno Nuriji Pozdercu i komandanta Osme krajiške brigade Hamdija Omanovića, ali i mnogim drugim antifašistima. Muslimani.
U trećem delu, Dušan je posle 40 godina istraživanja, uspeo da utvrdi i zapiše preko 11659 imena civilnih žrtava rata srpske nacionalnosti i 2865 imena palih boraca NOR-a, koji su poginuli u borbi protiv ustaške i fašističke vlasti. Sa područja Cazinske krajine stradali od 1941-1945. godine. Tokom rata od 1992-1995. godine i posle, mnogi spomenici i spomen obelježja iz NOR-a u Cazinskoj krajini su srušeni. Ali 14517 imena smrtno stradalih žrtava rata, sa ovog prostora, ne može se skloniti iz spiskova zapisani na stranicama ove knjige..
Knjiga je uglavnom dobro prihvaćena od potomaka iz Cazinske krajine, bez obzira, kojem narodu pripadaju. Potomci će u ovoj knjizi, moći naći ime, mesto, vreme predaka, ali i podatke o nekim izvršiocima zločina nad njihovim precima i nevinim stanovništvom.
Ova knjiga sigurno ima istorijski značaj, jer je trajno sprečila zaborav o stradanju nekoliko generacija pre svega srpskog, jevrejskog i romskog naroda, ali i Muslimana i Hrvata iz Cazinske krajine.
Mnogi će prvi put, saznati i imena nekolicine glavnih ustaških naredbodavaca i izvršioca pomenuti masovnih zločina nad srpskim i drugim narodima za vreme vladavine NDH.
