Do danas traju rasprave o tome zašto saveznici nisu bombardovali Aušvic, uništili gasne komore i omogućili bijeg bar nekih zarobljenih Jevreja – jedni tvrde da saveznike nije bilo briga, a drugi da takvo bombardovanje ne bi uspjelo niti bi imalo svrhe.
Mnogi Jevreji, uključujući i sadašnjeg premijera Izraela Benjamina Netanjahua, vjeruju da su saveznici mogli i trebali da bombarduju Aušvic ili bar prugu kojom su dopremani zarobljenici.
Kako piše „Dejli bist“, David Vajman je u svojoj knjizi „Zašto Aušvic nikad nije bombardovan?“ naveo da je to moralni neuspjeh saveznika koji se nisu obračunali sa mukom Jevreja.
Nakon toga su uslijedili kontraargumenti u raznim esejima, koji su objašnjavali da bi vazdušni napadi bili neprecizni sa te visine, a neefikasni sa nižih tačaka.
Istovremeno, bombardovanje bi uključilo visok rizik za pilote, a nanijelo bi minimalno štete krematorijumima koji su dobrim dijelom bili podzemni.
Što se samih pilota tiče, Amerikanci su do sredine 1944. godine izgubili 30 odsto pilota, dok je britanski gubitak bio i veći – oni su izgubili gotovo 50 odsto pilota.
Američki piloti su prijavili da je u napadu na željeznicu u Berlinu u aprilu 1944. godine samo jedan od pet aviona pogodio cilj. To znači, s obzirom na preciznost, da bi u slučaju bombardovanja tada bilo pobijeno od dvije do tri hiljade zarobljenika u Aušvicu.
Raspravu između onih koji tvrde da su Jevreji prepušteni sudbini i da zato Aušvic nije bombardovan i onih koji tvrde da bombardovanje ne bi pomoglo istoričar Henri Fingold naziva „dijalogom gluvih“.
„Dejli bist“ prenosi tvrdnje da je vremenski prostor za bombarovanje Aušvica bio mali – šest mjeseci na ljeto i jesen 1944. godine.
Deportacija mađarskih Jevreja u Aušvic, posljednje velike jevrejske zajednice u Evropi, počela je 15. maja 1944. godine i trajala do 8. jula.
Saveznici su o tome saznali kasno – u junu. U isto vrijeme dobili su pun izvještaj koji detaljno govori o tome šta se u Aušvicu dešava, te o lokaciji logora.
Te podatke su iz Poljske prokrijumčarila dva jevrejska bjegunca, uz pomoć Jevreja iz Slovačke.
Sve to se dešavalo pred Dan de i iskrcavanje na Normandiji. Saveznici su se krvavo borili za prevlast u vazduhu.
Saveznički avioni bili su zauzeti bombardovanjem naftnih polja u Rumuniji kako bi nacistima oduzeli toliko potrebno gorivo, zastavili tenkove i ograničili im vazdušne mogućnosti.
U Aušvicu je pobijeno oko milion Jevreja i oko 100.000 drugih zatvorenika.
On je najduže „radio“ – u njemu gasne komore nisu ugašene do novembra 1944, a oslobodili su ga Sovjeti u januaru 1945. godine.
Izvor: SRNA