U logoru Zemun najviše je ubijeno Srba

Proteklih nekoliko godina u javnosti se sve češće pominje logor Staro sajmište u Beogradu mada logor pod takvim nazivom nikada nije postojao, pogotovo ne u Beogradu.

Unutar granica Nezavisne Države Hrvatske, u Zemunu, pod nemačkom upravom formiran je oktobra meseca 1941. Judenlager Semlin (Jevrejski logor Zemun) u kome su do maja meseca 1942. logorisani a onda u tkz. kamionima dušegupkama ubijani gušenjem izduvnim plinovima Jevreji.

Od 05. maja 1942. logor menja naziv u Anhaltelager Semlin (Prihvatni logor Zemun), u koji počinju da pristižu kompozicije marvenih vagona iz Jasenovca. Nacisti, koji su po dogovoru sa vlastima NDH očekivali radnu snagu za svoje fabrike u Norveškoj i Nemačkoj, neke od kompozicija vagona punih izmučene dece i žena sa Kozare i potkozarskih sela odmah vraćaju za Jasenovac gde ih ustaše prosleđuju skelom preko Save na likvidaciju u Donju Gradinu.

Oni koji ostaju u logoru Zemun bivaju izloženi gladi, mučenju i umiranju od bolesti.
Svake noći, leševi umrlih i ubijenih, konjskim zapregama su prevoženi na zemunsko groblje na Gardošu i tamo zakopavani u dvadesetak masovnih grobnica.

Dr Milan Koljanin je tokom dugogodišnjeg rada, ustanovio da je u periodu 1941-1944. u logoru Zemun smrt našlo preko 19.000 žrtava.
Od tog broja, oko 10.500 su bili Srbi, od kojih njih oko 6.500 sa Kozare i Potkozarja, pohapšeni tokom kozaračke ofanzive, sprovedeni u Staru Gradišku i Jasenovac a odatle transportovani u logor Zemun.

Posle rata, žrtve na Gardošu su ekshumirane a njihova tela bez identifikacije, položena u zajedničku grobnicu na jevrejskom delu groblja. U zapisniku sa ekhumacije, kao najčešći uzrok smrti, navodi se udarac tvrdim predmetom u glavu žrtve.

Kada su predstavnici udruženja Jadovno 1941. pre nekoliko nedelja upitali radnika zemunskog groblja gde se nalazi masovna grobnica Srba sa Kozare, nije znao odgovoriti. Na pitanje gde leže tela žrtava iz logora Staro sajmište, uzviknuo je: Partizani! i poveo do velike, uredno podašišane, 40 x 18 metara velike travnate površine, uokvirene belim kamenim pločama. Na sredini je postavljen skroman spomenik na kome piše: „Žrtvama fašizma 1941 – 1944.“

Na ovom mestu se ne organizuju molitveni i komemorativni skupovi žtvama koje su pobijene samo zato što su bile Srbi pravoslavne vere.
Nacionalna odrednica je izostavljena i zamenjena je rečima: antifašisti, partizani, borci..

Logor Zemun je jedno od najvećih mesta Pokolja, genocida počinjenog nad Srbima od strane Nezavisne Države Hrvatske.

Mnogi od potomaka žrtava znaju da su njihovi pobijeni u logoru Zemun ali ne vežu to mesto za Staro beogradsko sajmište a pogotovo ne za Beograd.

Na 77 godišnjicu prispeća prvih mučenika sa Kozare i Potkozarja u logor Zemun, u subotu 11. maja u podne, udruženje Jadovno 1941. i udruženje Kozarčana u Beogradu, organizuju nad masovnom grobnicom na zemunskom groblju, molitveni skup.

Služiće se parastos a čas istorije održaće Zemunac, istoričar i pravnik Nikola Milovančev.

Preko 6.500 tela Srba Krajišnika koja leže na obodu Beograda, jedna su od gotovo nepoznatih ali najjačih karika u srpskom identitetskom lancu koji veže Srbe sa obe strane Drine.

Pozivamo potomke žrtava i njihove sunarodnike da nam se pridruže, da pokažemo da nismo zaboravili.

Autor:Dušan Bastašić

Vezane vijesti:

POZIV: U Zemunu organizujemo molitveno sabranje za Srbe Kozare i Potkozarja ubijene u logoru Zemun 1942-1944. godine

SRBI ISKLjUČENI IZ KOMISIJE ZA MEMORIJAL: Na Sajmištu najviše stradali Kozarčani

NA GARDOŠU ZABORAVLjENA GROBNICA 6.500 SRBA

Dva stratišta usred Beograda sa 14.000 žrtava sakrio nemar

Obeležje za 40.000 žrtava