Srpski jezik je u potpunosti srpski tek kada se ispisuje ćirilicom, jer je ona nit koja povezuje gotovo svu srpsku pismenost od njenih početaka do danas, ističe profesor Filološkog fakulteta u Beogradu Miloš Kovačević.
„Kroz vekove je bila na širokim prostorima srpskog jezika svedok kontinuiteta i identiteta srpskog jezika i književnosti, kulture, istorije, prepoznatljiv znak i simbol; pokazatelj koliko je srpsko nasleđe bogato i utemeljeno“, naglašava Kovačević.
On ističe da između srpskog jezika i ćirilice vlada odnos kakav nema nijedan drugi jezik sa svojim pismom – ćirilica je jedino srpsko nacionalno pismo.
„Ta dva termina jedino se mogu u srpskom jeziku metonimijski zamenjivati: kada se kaže srpski jezik, nužno se misli i na srpsku ćirilicu, a kada se kaže srpska ćirilica to istovremeno znači i srpski jezik. Zar tome najbolja potvrda nisu progoni srpskog naroda za vreme Austrougarske, za vreme Nezavisne Države Hrvatske, koji su se uvek očitovali kroz progon ćirilice. Progon ćirilice, značio je i progon Srba i srpskog jezika“, rekao je Kovačević za „Politiku“ povodom velikog broja onih koji kritikuju novi Zakon o jeziku i pismu i izmjene određenog statusa ćirilice u Srbiji.
Prema njegovim riječima, budući da u međunarodnom standardu ISO 12199 ne postoji odrednica srpski jezik – latinica, sve što je kod Srba napisano ili će biti napisano takvom latinicom u svjetskim bibliotečkim fondovima knjižiće se – u hrvatsku kulturnu baštinu.
„Zar je onda čudno što član 10. Ustava Srbije /2006/ propisuje da su u službenoj upotrebi samo srpski jezik i ćirilično pismo? A sa Ustavom kao najvišim pravnim aktom morao se usaglasiti Zakon o službenoj upotrebi jezika i pisama /napisan još 1991/. U ustavima i zakonima o jeziku i pismu bilo koje druge zemlje nema termina javna upotreba, a njega ne poznaju ni ustavi Srbije iz 1990. i 2006. godine. Zbog toga je bilo neophodno u Nacrtu izmena Zakona dati terminu `službena upotreba jezika i pisma` sadržaj koji on ima u svim jezicima. Je li normalno da službena upotreba ne podrazumeva npr. upotrebu jezika i pisma u školama i svim obrazovnim ustanovama? Za one koji su protiv ćirilice i srpskog jezika to je normalno – ali samo u Srbiji!“, ukazuje Kovačević.
On kaže da među tim kritičarima nema nijednog srbiste od imena, a, po pravilu, o ovoj temi oglasio se jedan anglista koji vjerovatno kao stručnjak za engleski smatra da se i srpski mora pisati latinicom.
„Prema njemu, ove mjere nemaju velike šanse da zažive. Sa njim je saglasan i `ravnatelj Instituta za hrvatski jezik i jezikoslovlje` koji smatra da je reč o političkom manevru sa kratkim rokom trajanja jer je `srbijanska praksa pokazala da je latinica, kao većine modernoga, internetski orijentisanog svijeta, daleko praktičnija`“, navodi Kovačević.
On upozorava da sa „ravnateljom“ i anglistom mišljenje dijeli veliki broj „srpskih“ lingvistički nepismenih novinara, čak i u zagrebačkim novinama, koji zakonsku zaštitu ćirilice smatraju „bacanjem magle radi smanjenja pritiska javnosti u vezi sa pregovorima sa Prištinom“ i onda „vrlo uljudnim“ epitetima časte i predsjednika, kao i ministra kulture Srbije.
„Za njih je srpski ministar kulture /Vladan Vukosavljević/ `pandan /Zlatku/ Hasenbegoviću` u Hrvata i još se ironijski iščuđavaju što se na takvo poređenje srpski ministar ljuti. Njima smeta što je prilikom posete Zagrebu predsednik Srbije Aleksandar Vučić kao `duboki etnonacionalista nimalo suptilnog soja` u govoru u Lisinskom čak tri puta spomenuo zaštitu ćiriličnog pisma“, ističe Kovačević.
Valjda je, kaže Kovačević, Vučić trebalo, poput njih, da se saglasi sa hrvatskim stanovištem o ćirilici.
„A ono je vekovima isto. Srbima poznato i za njih i njihov identitet `vrlo pozitivno`. Ne misle valjda da i novi Zakon o jeziku i pismu uvaži i ozakoni samo to stanovište?! Zato aktuelnom srpskom antićiriličkom djelovanju, čak i preko Zagreba, više nego dobro odgovara aforizam Miroslava Markovića `Borba Hrvata protiv ćirilice u Hrvatskoj nije ništa prema borbi Srba za latinicu u Srbiji“, kaže Kovačević.
Izvor: Srna
Vezane vijesti:
Ili ćirilica ili kazna milion dinara
Gdje je tradicija tu je i ćirilica
Ćirilica u digitalnom dobu, sve od nas zavisi