U Zemunu je predstavljena antologija srpske izbjegličke poezije Nenada Grujičića pod nazivom „Prognani Orfeji“.
Ovo jedinstveno izdanje u kome je mjesto našla poezija pjesnika koji su izbjegli ili protjerani iz rodnih krajeva u Hrvatskoj, BiH i sa Kosova, predstavljeno je sinoć u zemunskoj biblioteci „Sveti Sava“.
Grujičić, koji je direktor kulturne institucije „Brankovo kolo“, istakao je u uvodnoj besjedi da je i sam Branko Radičević, veliki srpski pjesnik po kome ta kulturna institucija nosi ime, bio „prognani Orfej“.
„U Brankovom rodnom gradu Slavonskom Brodu u Hrvatskoj više nema obeležja njegovog imena, ni traga o njemu. U Slavonskom Brodu 1992. godine srušen je Brankov spomenik /rad vajara Jovana Soldatovića/, koji se nalazio pred osnovnom školom i više nikad nije podignut. Ta škola u Slavonskom Brodu je pre rata na prostorima bivše Jugoslavije nosila ime Branka Radičevića“, naveo je Grujičić.
On je rekao da je na mapi misije „Brankovog kola“ veoma važan grad Zemun, u kome je od 1830. do 1835. godine živio Radičević, veliki pjesnik srpskog romantizma.
Govoreći o antologiji „Prognani Orfeji“, književni kritičar Marija Sloboda istakla je da je ta knjiga svojevrsna srpska „tuga i opomena“, proistekla iz doba u kome živimo.
„Ovo je knjiga iznikla iz novog ciklusa istorijske drame našeg podneblja, knjiga u kojoj su zastupljeni pesnici koji su na sopstvenoj koži osetili vatru rata, izbeglištva i progona krajem dvadesetog veka i to iz Hrvatske, BiH i sa Kosova i Metohije“, navela je Sloboda.
Književni kritičar Tijana Mitrović istakla je na promociji da antologija „Prognani Orfeji“ ostaje u amanet novim generacijama da se podsjete i nikada ne zaborave još jedno stradanje srpskog etnosa.
„Grujičić je poput Apolona koji je Orfeju dao liru oličenu u ovoj dragocenoj antologiji. Njome je Grujičić omogućio našim pesnicima da se njihova pesma daleko i navek čuje“, naglasila je Mitrovićeva.
Na promociji antologije u Zemunu, svoje pjesme govorili su istaknuti srpski pjesnici iz Hrvatske, BiH i sa Kosova i Metohije Miloš Kordić /“Jesen na Baniji“/, Mićo Cvijetić /“Povijest o biblioteci u Sarajevu“/, Radomir Dimić /“Doručak u Prištini“/, Sava Krneta /“Juni na carini u Strmici“/, Milan Pađen /“Petrinja, povratak“/, Dušan Đaković /“Trepet duše“/, Nikola Korica /“Oksidacija vremena“/ i Miloš Bajić /“Poslije deset godina“/.
Istaknuti dramski umjetnik Vico Dardić govorio je pjesme preminulih srpskih pjesnika zastupljenih u antologiji „Prognani Orfeji“, između ostalih, pjesme Darinke Jevrić, Luke Štekovića, Branka Čučka, Slobodana Kostića, Milana Mirića.
U antologiju „Prognani Orfeji“, ušle su i pjesme mladih pjesnika, njih 13, koji su u vrijeme proteklog rata još bili djeca, ili su tek stupili u punoljetstvo – Nikola Paripović, Goran Gavrić Grga, Slobodan Jović, Milan Rakulj, Marko Kovačević, Maja Solar, Dajana Petrović, Branimir Kršić, Milan Nikolić, Tatjana Bijelić, Dragica Ždralić i Tanja Stupar Trifunović.
Kako je istaknuto na promociji antologije, na njih je izbjegličko iskustvo ostavilo dubok i neizbrisiv trag, „preliven u melodiju maternjeg jezika“.
Izdavač antologije „Prognani Orfeji“ je kulturna institucija „Brankovo kolo“.
Izvor: SRNA
Vezane vijesti:
„PROGNANI ORFEJI“, PRVA IZBJEGLIČKA PJESNIČKA ANTOLOGIJA NA BALKANU