Serbian
Armenian
Croatian
Dutch
English
French
German
Greek
Hebrew
Hungarian
Italian
Norwegian
Polish
Russian
Slovenian
Spanish
Dr Zoran Milivojević*
Analitičke i medijske reakcije na rezoluciju nemačkog Bundestaga kojom se osuđuje genocid Turske nad Jermenima 1915. u najvećoj meri su koncentrisane na nemačko-turske bilateralne odnose i moguće ponašanje turskog predsednika Erdogana u kontekstu izbegličke krize i daljih odnosa Turske i EU. Međutim, rezolucija ima daleko šire političko značenje.
Vodeća nemačka stranka CDU ovom rezolucijom, kao njen predlagač, potvrdila je doslednost političkog stava i strateškog opredeljenja u važnom pitanju za položaj zemlje i njenu dalju politiku. To je učinila u delikatnim političkim uslovima: indirektnim rezervama nekih političkih struktura i izvršne vlasti, uz odsustvo na glasanju šefa stranke i kancelarke Merkel, vicekancelara Gabrijela i ministra inostranih poslova Štajnmajera; uz odolevanje političkim pritiscima Turske i pretnjama različitih vrsta na same poslanike, uključujući i one fizičkog karaktera, o kojima je, posle uspešnog izglasavanja rezolucije, javno govorio predsednik Bundestaga. Kvalitet više navedenoj političkoj doslednosti predstavlja činjenica da je rezolucija iskorišćena i za samokritiku i otklon od postavljanja Nemačke u vreme genocida koja ga je tada iz poznatih strateško-političkih razloga praktično podržala. U ovom kontekstu, politički kapitalnu činjenicu predstavlja u suštini jednoglasno usvajanje rezolucije (po jedan protiv i uzdržan), čime je Bundestag potvrdio svoju neprikosnovenu političku poziciju u nemačkom političkom sistemu i suprematiju zakonodavne u odnosu na izvršnu vlast, što je aksiom demokratskog parlamentarnog sistema.
Na spoljnom planu, jermenska rezolucija Bundestaga je na prepoznatljiv način uspostavila donju granicu ucenjivačkog kapaciteta Erdogana povodom izbeglica, kako u odnosu na samu Nemačku i njenu spoljnopolitičku poziciju, tako i EU. Ovo je posebno važno, jer jermenska rezolucija pokazuje da nemačka politička elita nije spremna da se odrekne normi i standarda koji se tiču ljudskih prava, demokratskih principa i stavova koji čine demokratsko političko biće ove države, ali i same EU. S druge strane, Nemačka se pridružila vodećim zapadnim državama i demokratijama, s izuzetkom SAD, u osudi dokazanog genocida Turske, države kandidata, koja političkim ciljem da pristupi EU pretenduje na demokratske vrednosti i standarde u domenu ljudskih prava i vladavine prava.
U kontekstu strateškog cilja koji zastupa Vlada Srbije, pomenuta odluka nemačkog Bundestaga je posebno važna. Njome se potvrđuje doslednost politike koja se, preko Bundestaga, na vladajućem političkom nivou u Nemačkoj, projektuje prema Srbiji. To se već pokazalo ključnim u vreme otvaranja pristupnih pregovora EU sa Srbijom 2013/14, a naročito tokom definisanja Pregovaračog okvira za pregovore i stavova o normalizaciji odnosa Beograd–Priština. Tada je, podsetimo, stav Bundestaga, iskazan u poznatih sedam tačaka i oko poglavlja 35, bio jedino politički relevantan za pozitivne političke odluke Nemačke i njenu izvršnu vlast kojima je proces pristupanja otvoren. To se pokazuje i sada, na primeru hrvatskih uslovljavanja. Jer, uveren sam da nikom ozbiljnom nije sporno da je nemački uticaj na Hrvatsku bio odlučujući i da je omogućio, budućim otvaranjem novih poglavlja, nastavak dinamike u procesu srpskih pristupnih pregovora s EU, a u kome je, bili smo svedoci, Bundestag i ovog puta imao ključnu ulogu. Na to, dakle, treba računati i ubuduće.
*Diplomata u penziji
Izvor: POLITIKA, četvrtak 09 jun 2016., str. 24
Vezane vijesti:
Nemci potvrdili genocid nad Jermenima, Turci negiraju
Nemci priznaju genocid Turaka nad Jermenima, Erdogan ljut!
Jermenima su oduzeli Ararat, Srbima Kosovo: Sjećanje na …
Zadužbina Jermena: Kako su pravoslavna braća odbila da …
Džordž Kluni predvodio marš za žrtve genocida u Jermeniji …
