Žrtve koncentracionog logora još čekaju pravdu

Bivši komandant Prvog korpusa takozvane Armije BiH Vahid Karavelić optužio je članove ratnog Predsjedništva i Vlade takozvane Republike BiH da su isključivi krivci za postojanje ovog zloglasnog logora.

Priredio: Ognjen BEGOVIĆ

Koncentracioni logor „Silos“ u Tarčinu kod Sarajeva, u kojem je bilo zatočeno više od 600 srpskih civila, od kojih su 24 umrla zbog posljedica fizičkog zlostavljanja, prebijanja, torture i mučenja glađu, zatvoren je prije 21 godinu, 27. januara 1996. godine.

Predsjednik Boračke organizacije Republike Srpske general Milomir Savčić rekao je za Srnu da je logor „Silos“ simbol stradanja srpskog naroda u proteklom ratu, pogotovo ako se ima u vidu datum nastanka logora, činjenicu ko su bili zatvorenici, kao i do kada je logor postojao.

On ističe da postoji ogroman broj dokaza da je za Srbe u toj opštini koji nisu završili u logoru naredbama bio određivan kućni pritvor, te nasilno i nelegalno oduzimanje pokretne i nepokretne imovine.

Predsjednik Saveza logoraša Republike Srpske Branislav Dukić naglašava u izjavi za Srnu da je „Silos“ bio jedan od najozloglašenijih logora za Srbe, jer su u tom objektu stradali nevina djeca, žene i starci srpske nacionalnosti.

„Za dešavanja u `Silosu` niko nije odgovarao, sem možda trećerazrednih vojnika koji su proglašavani `retardiranim licima`, dok su naredbodavci i izvršioci još uvijek na slobodi“, naglašava Dukić.

Bivši srpski logoraš iz „Silosa“ Đorđo Šuvajlo, aktuelni sekretar Asocijacije srpskih logoraša građanskog rata od 1992. do 1996. godine sa sjedištem u Sidneju, tvrdi da su za zločine u tarčinskom „Silosu“ direktno odgovorni „tadašnji predsjednik muslimanske opštine Hadžići Mustafa Đelilović i komandant Devete brdske brigade takozvane Armije BiH Nezir Kazić i njihovi saradnici“.

Predsjedavajući Kluba poslanika SNSD-a u Predstavničkom domu Parlamentarne skupštine BiH Staša Košarac već duže vrijeme upozorava da su Sud i Tužilaštvo BiH ne samo nametnuti od visokog predstavnika, već i institucije koje i dalje nanose štetu BiH, posebno srpskom narodu, a jedan od primjera je i nedopustivo sporo procesuiranje ratnih zločina nad Srbima u „Silosu“.

Predsjednik Zajedničke komisije za ljudska prava Parlamentarne skupštine BiH Borislav Bojić u ranijoj izjavi za Srnu podsjeća da je svojevremeno parlament BiH formirao Komisiju, čiji je zadatak bio da se istraže ratni zločini u Sarajevu.

Međutim, ta komisija se nikad nije sastala niti bilo šta preduzela da se u javnosti objelodane rezultati i stvarna istina o događanjima tokom rata u Sarajevu.

„Silos“, kao koncentracioni logor za Srbe, kojim je upravljala takozvana Armija BiH, otvoren je 11. maja 1992. godine u objektu u kojem se prije rata čuvala pšenica, a zatvoren je 27. januara 1996. godine na Svetog Savu, odnosno dva mjeseca nakon što je potpisan Dejtonski mirovni sporazum.

U tom logoru, jednom od ukupno 126 na području ratnog Sarajeva, uglavnom su bili zatočeni civili sa područja Tarčina, Pazarića i drugih okolnih mjesta.

Najmlađi među njima bio je 14-godišnji Leo Kapetanović, a najstariji Vaso Šarenac, koji je imao više od 85 godina i umro u „Silosu“ na temperaturi uvijek nižoj za deset stepeni u odnosu na spoljnu.

Tortura nisu bile pošteđene ni žene, od kojih je jedna bila u šestom mjesecu trudnoće.

Srpski zatvorenici koji su preživjeli stravične torture svjedočili su da su tadašnji zvaničnici u Vladi takozvane Republike BiH dolazili u „Silos“ i da su bili upoznati o dešavanjima u logoru. Bivši zatvorenik „Silosa“ Radojka Pandurević u ranijem svjedočenju za Srnu ispričala je da je i Alija Izetbegović dva puta bio u blizini „Silosa“.

Slavko Jovičić Slavuj, bivši zatvorenik logora smrti i bivši poslanik u parlamentu BiH, iz „Silosa“ je izašao 27. januara 1996. godine.

On je svjedočio da je „Silos“ bio laboratorija za ispitivanje ljudske izdržljivosti, gdje su muslimanski vojnici i čuvari zatvorenike gledali kao životinje koje su svakodnevno tukli, mučili na razne načine, ubijali glađu i trovali raznim lijekovima.

Glavni pretres u ovom predmetu pred Sudom BiH počeo je 19. aprila 2012. godine.

Za zločine počinjene u logoru „Silos“, kasarni „Krupa“ i Osnovnoj školi „9. maj“, Tužilaštvo BiH tereti Mustafu Đelilovića, Fadila Čovića, Mirsada Šabića, Nezira Kazića, Bećira Hujića, Halida Čovića, Šerifa Mešanovića i Nermina Kalembera.

Optužnica pomenuta lica tereti za krivična djela ratni zločin protiv civilnog stanovništva i ratni zločin protiv ratnih zarobljenika, preciznije – oni su optuženi za nezakonito zatvaranje, nečovječno postupanje, fizičku i duševnu patnju, te odvođenje zatvorenika na prinudni rad.

Prema optužnici, Đelilović je bio predsjednik Kriznog štaba, kasnije ratnog Predsjedništva opštine Hadžići, Hujić je bio upravnik i zamjenik upravnika logora „Silos“, a iste funkcije obavljao je i Halid Čović. Kalember je bio stražar u „Silosu“.

Mešanović je, prema optužnici, bio jedan od zamjenika upravnika u „Silosu“ i upravnik logora u magacinu u kasarni „Krupa“. Ostali optuženi bili su pripadnici vojnih, civilnih i policijskih struktura.

Bivši komandant Prvog korpusa takozvane Armije BiH Vahid Karavelić optužio je tokom ovog procesa članove ratnog Predsjedništva i Vlade takozvane Republike BiH da su isključivi krivci za postojanje ovog zloglasnog logora.

Karavelić je pred Sudom BiH, između ostalog, tvrdio da je najuže bošnjačko ratno rukovodstvo, koje su u to vrijeme, osim Alije Izetbegovića, činili aktuelni ministar spoljnih poslova BiH Zlatko Lagumdžija, Haris Silajdžić, Ejup Ganić i Nijaz Duraković, imali kontrolu nad dešavanjima u „Silosu“.

Ovo je jedino suđenje za „Silos“, a glavni pretres počeo je 19. aprila 2012. godine.

Apelaciono vijeće Suda BiH, odlučujući prema žalbama branilaca optuženih, u predmetu Mustafa Đelilović i drugi, donijelo je 1. novembra 2012. godine rješenje kojim se optuženim Mustafi Đeliloviću, Fadilu Čoviću, Mirsadu Šabiću, Neziru Kaziću, Bećiru Hujiću, Halidu Čoviću, Šerifu Mešanoviću i Nerminu Kalemberu ukida pritvor i određuju adekvatne mjere zabrane.

Tužilaštvo BiH obavijestilo je prije nekoliko godina Ministarstvo unutrašnjih poslova Republike Srpske o donošenju naredbe o nesprovođenju istrage protiv 455 lica za ratne zločine počinjene u logoru „Silos“ Tarčin, Osnovnoj školi „9. maj“, „Krupa“, „Igman“, „Hrasnica“, u kojima su stradala lica srpske nacionalnosti u periodu od maja 1992. do 27. januara 1996. godine.

Izvor: SRNA

Vezane vijesti:

U logoru „Silos” ispitivana je ljudska izdržljivost | Jadovno …

Srpski zatočenik logora „Silos”: Molio sam da me ubiju …

„Silos“ je bio koncentracioni logor za Srbe | Jadovno 1941.