Serbian
Armenian
Croatian
Dutch
English
French
German
Greek
Hebrew
Hungarian
Italian
Norwegian
Polish
Russian
Slovenian
Spanish
Početkom aprila 1941. godine Hitlerova Njemačka napada Jugoslaviju i 10. aprila ulazi u Zagreb. U roku od nekoliko dana proglašena je Nezavisna Država Hrvatska pod vodstvom fašističke ustaške stranke i počinje protjerivanje Jevreja. Jevrejske fabrike i prodavnice su bile zapljenjene. Jevreji su dobijali otkaze na poslu i protjerivani iz svojih stanova. Hapšenja su započeta i izdato je naređenje svim Jevrejima da na reveru svoje odjeće nose žuti bedž. Novi zakoni i pravila donošena su gotovo svaki dan. Krajem maja 1941. godine jevrejski omladinci, dobi između 17 i 24 godine, uhapšena je u Zagrebu, glavnom gradu Hrvatske, pod izgovorom regrutacije za rad u radnom logoru. Bilo je njih 165, skoro sve zagrebačka jevreska omladina, osim malog broja onih koji su pobjegli, nisu registrovani ili su bili iz miješanih brakova.
Otišli su hrabro, sa ponosom i pjesmom. Prvo su odvedeni u logor u blizini Koprivnice – sjeverna Hrvatska. Uslovi u logoru bili su teški; tretirani su grubo i bili prisiljeni na teški rad uključujući i sanaciju jama. Bez obzira moral je bio visok i zatvorenici su zadržali prijateljski i bratski odnos. Nakon šest sedmica premješteni su u Gospić i smješteni u novi logor – Jadovno.
Ovaj logor je bio u planinsko šumskom području, udaljen od bilo kakovog naseljenog mjesta, a uslovi su bili strašni/grozni/užasni. Bili su primorani da spavaju na zemlji, bez krova nad glavom i izloženi hladim noćima. Kada je padala kiša bilo im je zabranjeno da presvuku mokru odjeću. Većina ih je bila na rubu gladi. Svaki dan su ih odvodili na teški rad u pratnji divljeg zlostavljanja od strane stražara. Svi oni su ubijeni u Jadovnu kratko nakon njihovog dolaska, vjerovatno početkom avgusta 1941. godine. Detalji njihovog ubistva su ostali nepoznati, ali znamo da su sprovedena s ekstremnim zvjerstvom koje karatkeriše stražare koncentracionih logora. Osim njih, oko 100 Židova iz raznih dijelova Hrvatske i nepoznati broj Srba ubijeno je tamo.
Deset mladih ljudi odvojeno je od grupe i poslano u Gospić gdje su morali čistiti ulice. Mjesec dana kasnije su prebačeni u zloglasni logor – Jasenovac. Jedan od njih je pušten, a drugi je uspio pobjeći i pridružiti se partizanima. Ostali su nastradali u logoru.
163 mladih ljudi ubijeno je u najboljim godinama svog života. Zauvijek su izgubili svoje snove i težnje. To je bio tužan i tragičan period u katastrofi koja je zadesila hrvatske Jevreje i cijeli jevreski narod za vrijeme Holokausta.
U spomen na te drage i nezaboravljene mlade ljude, spomen ploča sa imenima svih žrtava biće podignuta u The Ghetto Fighter’s House Holocaust and Resistance Museum, Western Galilee, Israel. Slična ploča biće takođe smještena u centru židovske zajednice u Zagrebu – Hrvatska. Inicijatori ovog projekta – prijatelji i rodbina žrtava bi željeli da bude istaknuta i ugledna, te će stoga biti potrebna dodatna sredstva. Molimo svu rodbinu i prijatelje poginulih žrtava ove grupe da se pridruže projektu i doprinesu za troškove.
Za dodatne informacije molim kontaktirajte:
Prof. Emil Freundlich – 20 Pinsker St. Nahariya 22380, Israel
Tel: 972-4-9920732
Ben Berger – 72 Weizman St. Nahariya, 22420, Israel
Tel: 972-4-9920227
Fax: 972-4-9920124
Donacije možete slati slati na sljedeće adrese:
In Israel – The Ghetto Fighters’ House
(Beit Lohamei Haghetaot)
M.P. Western Galilee, 25220, Israel
In the USA – American Friends of the Ghetto Fighters’ House
181 The Playa, Teaneck, New Jersey 07666
Molimo Vas da na koverti naznačite da je donacija za:
“Projekat za spomen na mlade Jevreje iz Zagreba” , ali treba biti naslovljena na:
Beit Lahamei Haghetaot of American Friends of the Ghetto Fighters’ House.
VAŽNA NAPOMENA:
OVAJ FLAJER SMO DOBILI IZ AMERIKE. NE ZNA SE DA LI JE POZIV ZA DONACIJE AKTUELAN!
MATERIJAL SMO OBJAVILI ZBOG VAŽNOSTI INFORMACIJA KOJE SADRŽI.
