Nad „Topolom užasa“ u Spomen-području Donja Gradina uskoro će biti postavljena staklena nadstrešnica, za čiju izgradnju je Ministarstvo prosvjete i kulture Republike Srpske izdvojilo 236.000 maraka.
Direktor Javne ustanove Spomen-područja Milorad Bukva rekao je da će izgradnja nadstrešnice, započeta prije nepuna dva mjeseca, biti završena za desetak dana.
On je podsjetio da „Topola užasa“ predstavlja jedan od najstrašnijih simbola stratišta Donja Gradina i istakao da je nadstrešnica bila neophodna da bi se stablo zaštitilo od propadanja.
Bukva je napomenuo da mjere za očuvanje stabla posljednji put preduzete 1978. godine kada se stablo srušilo, te objasnio da najveći negativni uticaj stvara sunčevo zračenje.
„Nadstrešnica, koja se gradi od posebne vrste stakla, spriječiće prodor ultra-violetnog zračenje za gotovo 90 odsto. U planu je da se tokom naredne godine `Topola užasa` zaštiti i hemijskim tretmanom i konzervacijom“, precizirao je Bukva.
„Topola užasa“ je naziv za drvo topole u Spomen-području Donja Gradina, u opštini Kozarska Dubica, gdje su ustaše u Drugom svjetskom ratu vršile masovne pokolje Srba, Jevreja, Roma i ostalih zatvorenika koncentracionog logora „Jasenovac“.
Pod topolom i na njoj vršeno je vješanje. U toku vješanja žrtve su mučene na najsvirepiji način, zbog čega su logoraši to drvo nazvali „stablo mučenja“.
Donja Gradina predstavlja najveće stratište u sistemu koncentracionih logora „Jasenovac“, koji je formiran u avgustu 1941. godine, neposredno nakon proglašenja Nezavisne Države Hrvatske /NDH/. Prema nekim procjenama, u Gradini je ubijeno i zakopano više od 360 000 ljudi, uglavnom Srba.
Istraživanja stručnjaka pokazala su da je od 1941. do 1945. godine u sistemu koncentracionih logora „Jasenovac“ ubijeno oko 800 000 djece, žena i staraca. Među stradalima najviše je bilo Srba, Jevreja i Roma.
Prema načinu ubijanja, jasenovački logor smatra se najmonstruoznijim stratištem koje je tada postojalo u svijetu, a osnovala ga je i njime upravljala NDH.
One Response
TOPOLA BOLA
Nije ovo Topola Bola
Ovo su Vrata našeg raja
Kroz njih su naši preci prošli
Nakon poslednjeg izdisaja
Ćutim bezglasnog užasa muk
I vidim nevina lica
I uže uz koje Bljeskom puže
Tisuću zmija otrovnica
Kojoti gladni krvi traže
U noći dužoj od v`jeka
Naše se sjenke gube u tami
Ponovo muti se Rijeka
Opet dželati dobro znani
U svome Olujnom dobu
Pod ovim Stablom nalaze hlada
Za svoju krvavu gozbu
A svakog ljeta Drvo iscvjeta
I oči vise sa grana
Iz svakog po jedno sunce grije
Sve dane naših dana
Ovo drvo zapis je patnje
To nije Topola Bola
To je čitanka našega juče
I stablo srpskog neprebola
Gordana Kukić