Slobodan Maldini: Otkud „U“ u Donjoj Gradini

U zemlje Zapada unesen je strah, ali i odlučnost da se suprotstave narastajućoj pretnji

SVEDOCI smo raspada vrednosti savremene civilizacije. Tokom proteklih nekoliko godina na delu je međunarodni terorizam koji svakodnevno uzima krvavi danak. Stravični napadi koji su se dogodili u Parizu alarmirali su svet. U zemlje Zapada unesen je strah, ali i odlučnost da se suprotstave narastajućoj pretnji.

Međutim, da li su nedavni događaji samo najava budućih događaja koji treba da se dogode, ili su su posledica nečega mnogo ozbiljnijeg, a to je prisustvo globalnog terorizma i verskog fundamentalizma? Komentar nedavnih događaja dao je sirijski predsednik Asad kada je rekao da je ono što se dogodilo u Parizu svakodnevica u Siriji tokom poslednjih pet godina. Jedno je jasno. Duh iz boce je oslobođen i pokrenuta je spirala terora i zločina nad čovečanstvom.

Prekretnicu u istoriji globalnog terorizma načinili su teroristički napadi protiv Sjedinjenih Američkih Država, koji su se dogodili 11. septembra 2001. godine, kada su srušene kule Svetskog trgovinskog centra na Menhetnu u Njujorku i srušen deo kompleksa Pentagona, glavnog sedišta Ministarstva odbrane SAD u Vašingtonu. Kao odgovor na napade 11. septembra, koalicija zemalja predvođena Sjedinjenim Državama i Ujedinjenim Kraljevstvom je već početkom oktobra započela rat u Avganistanu, u nameri uklanjanja talibanskog režima koji je pružao pomoć i utočište Al kaidi. Rat će trajati sve do decembra 2014. godine kada je NATO napustio Avganistan.

Angloamerička invaziona vojska 2003. godine izvršila je invaziju na Irak. Rat u Iraku trajao je do 2010, a protiv okupacionih međunarodnih snaga borile su se frakcije iračkih pobunjenika i članovi Al kaide. Godine 2010. Obama je pokrenuo masovno povlačenje američkih vojnika iz Iraka, koji su od 2011. zamenjeni vojnim plaćenicima. Rezultat tog rata bilo je osnivanje Islamske države, koja je 2014. proglašena kalifatom.

Talas demonstracija, protesta i pobuna nastupio je 2010. godine u arapskim zemljama protiv tamošnjih režima, poznat kao „Arapsko proleće“. Nemiri su zahvatili Tunis, Egipat, Libiju, Bahrein, Siriju, Jemen, Alžir, Irak, Jordan, Maroko, Oman. 2011. godine izbio je rat u Libiji, a vojnu intervenciju je vodila koalicija koju su činile Francuska, Ujedinjeno Kraljevstvo, SAD i Kanada. Iste godine izbio je građanski rat u Siriji, koji traje do danas. U ovom ratu, podršku sirijskoj opoziciji daju SAD i Ujedinjeno Kraljevstvo, dok su se Rusija, Iran, Kina, Kuba svrstale na stranu snaga države Sirije.

Ovi ratovi pokrenuli su nezapamćen talas izbeglica. Samo tokom rata u Siriji ovu zemlju je napustilo oko pet miliona izbeglica. Većina je izbegla u Tursku, Liban, Jordan i Irak, dok je sve više onih koji odlaze u zemlje Kavkaza, Persijskog zaliva, severne Afrike i Evrope. Pod nedavnim naletom izbeglica, Evropa je doživela totalan kolaps, nespremna da se uhvati ukoštac sa ovim globalnim problemom.

Građanima Srbije nije teško da shvate tragediju globalnog terorizma. I sami smo je osetili na svojoj koži 1999, kada su nas bombardovale snage

NATO. U tom bombardovanju je poginulo 4.000, a ranjeno 10.000 civila. I danas se sećam radosnog usklika pilota NATO aviona kada je raketom pogodio most u Grdelici u trenutku kada se na njemu nalazio putnički voz pun nedužnih ljudi. Ovo bombardovanje je SAD donelo vojnu bazu „Bondstil“ na Kosovu, u kojoj se nalazi sedište NATO za jugoistočnu Evropu. Nama je bombardovanje aktiviralo problem Kosova koji će trajati vekovima i unositi tenzije u ovom delu Evrope.

Prošle nedelje sam učestvovao u žiriranju konkursnih rešenja na Međunarodnom konkursu za izradu arhitektonsko–urbanističkog projekta Memorijalnog centra Donja Gradina u Republici Srpskoj. Donja Gradina je logor iz jasenovačkog sistema ustaških koncentracionih logora za masovno istrebljenje Srba, Jevreja i Roma u NDH od strane ustaških vlasti pod komandom Ante Pavelića. Na tom stratištu su pokopane žrtve ubijenih zatočenika iz jasenovačkog logora: 700.000 Srba, 23.000 Jevreja i 80.000 Roma, među kojima je bilo 110.000 dece.

Na konkurs je stigla i pošiljka u kojoj se nalazi model slova „U“ sa ukrštenim kamom i maljem, te delom šahovnice i provokativnim porukama (na slici). Duh iz boce je i kod nas i dalje na slobodi.

Izvor: NOVOSTI

Vezane vijesti:

Izabrano najbolje rješenje za Memorijalni centar u Donjoj Gradini

Maketa sa ustaškim znakom – uvreda jasenovačkim žrtvama