Ne vjeruj Latinima, ni kad darove nose

Devetog januara na praznik Svetog prvomučenika i arhiđakona Stefana, Republika Srpska je napunila svoj 22. rođendan, zakoračivši tako u treću deceniju svog postojanja.

Nastala u vrtlogu građanskog rata u bivšoj SFRJ tj. SR BiH, na teritoriji od 25 000 km2 na kojoj živi 1 440 000 stanovnika, Republika Srpska i danas posle više od dve decenije postoji, živi i tavori. Ona je produkt istinske želje srpskog naroda sa leve obale reke Drine da stvori svoju državu, koja bi mu pomogla da se sačuva od pokušaja biološkog istrebljenja. Pored viševekovnog položaja između čekića i nakovnja tj. Beča i Istambula, srpski narod je na kraju 20. veka uspeo da stvori svoju državu-entitet koju je skupo platio svojom ali i tuđom krvlju.

Ko što se deca rađaju u krvi i plaču, tako se rađaju i države. No, za razliku od deteta, države se rađaju i u svojoj ali i u tuđoj krvi, koja je neretko i nevina. Što više, nevinije tuđe krvi to veća nesreća!? Jer s pravom su od davnina mudri ljudi podsećali da se država ne pravi na nevinoj krvi, jer takva država nije svetinja već prokletinja.

Kao i sve građanske ratove, (a oni su najopasniji i najokrutniji) i rat u nekadašnjoj SR BiH praćen je mnogim paradoksima. Upravo ti paradoksi i kontradiktornosti su sve veći i neshvatljiviji u onim sredinama koje prate sukobi ljudi tj. naroda istog etničkog i jezičnog korena. No stepen tih paradoksa dodatno je pojačan verskom netolerancijom i mržnjom. Ako bi se građanski i verski rat u BiH pod kraj prošlog veka mogao da definiše logičnom formulom onda bi ona glasila – Neprijatelj moga neprijatelja je moj prijatelj. Ta (ne)logična formula začaranog triangla, prožeta verskom mržnjom kroz vekove se zbog svoje učestalosti i brutalnosti spustila do same srži sve tri etničke zajednice. Zbog svoje verske, etničke i jezičke različitosti tri zajednice u BiH su kroz vekove u čestim međusobnim sukobima i ratovima nemalo prolili jedni drugima reke krvi (Sava, Drina, Bosna, Vrbas, Sana, Una, Neretva).

E upravo, o tom BiH duhu paradoksalnosti koji vlada u začaranom trianglu srpsko-bošnjačko-hrvatskih odnosa, sa naglaskom na srpsko-hrvatska (ne)razumevanja trebalo bi nešto više reći.

Tokom trajanja građanskog rata od 1991. do 1995. godine na prostoru Hrvatske i BiH srpsko-hrvatsko politički odnosi su imali vrlo čudnu i na trenutke nerazumnu vezu. Tokom čitave 1991. godine dok su se vodili oružani sukobi između Srba Krajišnika u Hrvatskoj i jedinica MUP-a Hrvatske i Zbora narodne garde, predsednici Hrvatske i Srbije, Franjo Tuđman i Slobodan Milošević su se više puta sreli i prema svedočenju njihovih najbližih saradnika nebrojeno puta čuli telefonom. O ovom odnosu međusobnog uvažavanja pa čak i divljenja dvojice predsednika zaraćenih strana postoji čitava arhiva u Haškom tribunalu. Na tom fonu Miloševićevih i Tuđmanovih dobrih odnosa, razumevanje i uvažavanje je bilo i kod vodećih Srba i Hrvata u BiH, tačnije lidera SDS-a Radovan Karadžića i lidera HDZ-a BiH Mate Bobana.

Nakon potpisivanja Vensovog plana 3. januara 1992. godine, odnosno sporazuma o prekidu ratnih sukoba između Srba i Hrvata u Hrvatskoj, primirje su kontrolisale međunarodne snaga UN-a (UNPROFOR), gotovo pune tri godine (sem tri napada HV – Miljevački plato, Maslenica i Medački džep) ratnih sukoba između zaraćenih strana do 1995. godine gotovo da i nije bilo. Taj svojevrsni prividni mir narušiće 1995. godine hrvatske vojno policijske operacije „Bljesak“ (1. maj) i „Oluja“ (4. avgust).

Naime, nakon prihvaćanja i potpisivanja Vensovog plana i postizanja prividnog mira u Hrvatskoj, vatra rata je prebačena u BiH gde se u nastavku vodila žestoka i okrutna borba „svako sa svakim“, s tim da jedno Srbi nisu otvoreno ratovali međusobno (mada je takva opasnost u poslednji čas izbegnuta tokom afere „Septembar-93“)

Bilans srpsko-hrvatskih ratnih sukoba u BiH (1992-1995) bio je da su Srbi proterani iz Mostara (30 000) i drugih opština Zapadne Hercegovine a da su Hrvati nakon probijanja Koridora 1992. godine napustili Posavinu. Ove sukobe su pored progona civilnog stanovništva pratili i mnogobrojni logori. No nakon tog surovog premeštanja stanovništva jedne i druge strane, zavladalo je svojevrsno primirje između Republike Srpske tj. VRS s jedne strane i Herceg Bosne tj. HVO sa druge strane, koji će trajati sve do vojnih operacija koje su neposredno bile u funkciji izvođenja „Oluje“.

Treba reći i to da su formalno zaraćene strane u nekoliko navrata pomagale jedni drugima nakon velikih ofanziva koje su protiv njih pokretale snage ABiH. Tako je bilo na Vlašiću kada su Hrvati iz Srednje Bosne našli utočište na srpskoj teritoriji, ili kada je hrvatska strana pomogla Srbima iz Visokog koji su našli na njihovoj teritoriji nakon ofanzive jedinica ABiH.

Ali i pored tih svojevrsnih (ne)razumevanja u vojno političkim srpsko-hrvatskim odnosima, treba reći da su Hrvati tokom tog vremena prividnog primirja sa Srbima igrali dvoličnu perfidnu latinsku igru, koja se zasnivala na formuli – sa Srbima u kohabitaciji do pogodnog trenutka, a onda munjevitom brzinom u datoj prilici nož u leđa. Naime na osnovu poluvekovnog istkustava zakrvljenog etničkog BiH-a triangla, (1941-1945; 1991-1995) evidentno je da su hrvatski politički predstavnici, koji su uvek bili pod kontrolom Rimokatoličke crkve, pokazali da podjednako gotovo patološki mrze i Srbe Hrišćanine i Bošnjake Muslimane. No ako bi se trebalo sumirati učinak te hrvatske patološke mržnje prema svojim susedima, jasno je zaključiti da je taj stepen veći prema Srbima. Da je to tako svedoče Jasenovac, „Bljesak“, „Oluja“, „Maestral“, „Južni potez“ jer samo u dva perioda od po četiri godine u razmaku od 50 godina, sa prostora pod kojim su Hrvati bili nadmoćniji ubijeno je proterano blizu 1 000 000 Srba. Treba i to reći i naglasiti da ovaj genocid ne bi bio sproveden da nije bilo političke, vojne i finansijske podrške Zapada predvođenog Nemačkom i Vatikanom. Ali, treba i to znati, da je u ovom hrvatskom projektu tzv. srbocida, aktivno učestvovala i većina Muslimansko-bošnjačke elite, i pored toga da su znali da ih u ovoj đavolskoj raboti, Hrvati čak više mrze i preziru od Srba.

Ako bi analizirali trenutno postojeće srpsko-hrvatske političke odnose u BiH, može se videti da je na sceni ponovo prisutna srpska-hrvatska politička kohabitacija ali ovog puta predvođena liderima SNSD- Miloradom Dodikom i predsednikom HDZ BiH Draganom Čovićem. Jednom prilikom u razgovoru sa jednom kontraverznim Bošnjakom koji se već niz godina otvoreno zalaže za formiranje političke bošnjačko-srpske kohabitacije, rekao mi je „zar vi Srbi ne možete da svatite jednu stvar, da je potpisivanjem Dejtonskog sporazuma BiH podeljena između Bošnjaka i Srba’“ izraživši pri tom još veće čuđenje zašto je tolika potreba i želja Srba da se distanciraju od Sarajeva i približe Mostaru i Zagrebu i pored činjenice da su Hrvati u dva navrata gotovo milion Srba ili proterali ili ubili. Naglasivši i to da u tako kratkom periodu to nisu uspeli čak ni Turci.

Nameće se suštinsko pitanje zašto je postojećem predsedniku – suverenu RS Miloradu Dodiku potrebno toliko javno distanciranje od Sarajeva? Šta se krije ispod tog nebrojeno puta izrečenog stava da je za njega Sarajevo što i Teheran, bilo bi korisno ravnoteže radi da kaže šta je onda za njega Zagreb. Sigurno da autoru ovih redova ne pada na pamet da sugeriše predsedniku RS da kurs državne politike usmeri prema Bošnjacima tj. Sarajevu. Jer je ta misija gotovo pa nemoguća jer se na osnovu njegovog saznanja većina Srba u RS slaže da je birati između dva zla tj. Zagreba i Sarajeva, Zagreb manje zlo? No, na još jedno po ko zna koji put postavljeno pitanje – kako je to mogući izbor nakon Jasenovca, „Bljeska“ i „Oluje“, apsurdnost ovog odgovora je još veća, kada se zna da je gotovo 90% Srba proteranih iz Hrvatske za opciju da je Zagreb manje zlo.

Zašto je to tako??? Sigurno da na ovo prokleto teško i neodgonetno pitanje odgovor treba zatražiti od konzilijuma etnopsihologa, antropologa, politikologa, teologa, psihijatara….???Jednom prilikom sam bio u prilici da razgovaram sa jednim šumarom i lovočuvarom u jednom selu Stare Hercegovine (koje se nalazi na desnoj obali reke Drine), i tom prilikom mi je ispričao jedan fenomen u životinjskom svetu. Naime, kada se kojim slučajem desi da vuk nakolje ovcu tj. da je ne usmrti, i vuk se da u bekstvo nekim čudom ta ovca počne da trči za svojim krvnikom. Kasnije sam saznao da je ovaj fenomen prisutan i u ljudskoj psihologiji poznat kao Stokholmski sindrom.

Da li je moguće lečiti Srbe, od posledica turskog, komunističkog, ustaškog i Stokholmskog sindroma koji poput malignog karcinoma razaraju njegovu suštinu? Sigurno da svakoj bolesti ličnoj ali i kolektivnoj ima leka? Jer ako leka ima od smrti, kako uči hrišćanstvo (a danas se 90% Srba izjašnjava da su hrišćani), onda sigurno ima leka i od ove opake bolesti. Na pitanje koji je to lek, za početak možda treba prihvatiti dijagnozu koju je izrekao pesnik Matija Bećković – „Današnji Srbi su ostatak zaklanog naroda“, kao i to da će „ Josip Broz u Srbima umirati onoliko godina koliko je živeo“, ako je ova konstatacija tačna analogno tome onda će Turci u Srbima umirati bar još 250 godina.

Do tada, ostatku „zaklanog naroda“ ostaje da se drži pouke, lovćenskog tajnovidca i cetinjskog pustinjaka – Petra Drugog Petrovića Njegoša – „Žena laže sve plačući, Latin laže smejući se, niko tako ko Turčin ne laže!“

Piše Siniša Sinadinović

Izvor: FRONTAL.SRB