Kako je Stepinac podržao ustašku NDH (II)

Prateći protivnarodno delovanje ovih biskupa vidimo da su oni dosledno, odlučno i svesno do kraja hteli da povežu stvar crkve i vere s ustaškom “državom” i da je za njih ustaška “država” bila ona država koju je sam bog dao hrvatskom narodu

Stav i delovanje nekih biskupa na čelu sa nadbiskupom Stepincem daju jaku podršku okupatorima i ustašama u preuzimanju i održanju na vlasti.

Učešće velikog broja katoličkog sveštenstva i katoličkih organizacija, kao i čitave katoličke štampe u pomaganju i aktivnoj saradnji s ustaškim i okupatorskim režimom imalo je kobnih posledica za naše narode u toku rata.

Ustašama ne bi uspelo da sprovedu u onakvim razmerama svoju izdajničku politiku, da najviši crkveni krugovi, na čelu s predsednikom biskupskih konferencija, nadbiskupom Stepincem, nisu zastupali i pomagali takvu politiku.

Da je tako videli smo od prvog dana NDH, kad su se svi biskupi, na čelu s nadbiskupom Stepincem, pojedinačno i u kolektivnoj službenoj funkciji, preko službenih poseta ustaškim funkcionerima, preko javnih govora, konferencija i poslanica stavili na stranu ustaškog režima, kog je okupator svojim oružanim snagama podržavao. Prateći protivnarodno delovanje ovih biskupa vidimo da su oni dosledno, odlučno i svesno do kraja hteli da povežu stvar crkve i vere s ustaškom “državom” i da je za njih ustaška “država” bila ona država koju je sam bog dao hrvatskom narodu.

Kad su se naši narodi u svojoj oslobodilačkoj borbi bližili konačnom oslobođenju i uništenju ustaške i okupatorske vladavine, nadbiskup Stepinac, s još nekim biskupima, preko poslanice od 24. marta 1945. godine i drugih akata čini poslednje napore da spase ustašku “državu”.

Iz svega što je izloženo u ranijim poglavljima i što će se dalje navesti proizlazi da je svojim velikim učestvovanjem katoličko sveštenstvo postalo jak oslonac okupatorsko-ustaškog režima i da je ono u tome bilo naročito podržavano politikom svojih biskupa, na čelu s nadbiskupom Stepincem.

Iz kursa takve protivnarodne politike biskupa sledi:

1. Da su se biskupi na čelu s nadbiskupom Stepincem od prvog dana okupacije sa svim svojim snagama založili za aktivno učestvovanje klera u ustaškoj organizaciji, u priznavanju Pavelića kao “državnog poglavara” i u odbrani takozvane NDH;

2. Da su budućnost katolicizma i crkve u Hrvatskoj hteli da vežu za opstanak tzv. NDH, a tako isto da su se služili verom i Bogom kako bi dokazali da je NDH dao bog hrvatskom narodu kao ostvarenje njegove vekovne težnje za samostalnom državom;

3. Da su, postavši oslonac ustaške vlasti, postali i saodgovorni za nebrojene zločine koje su počinile ustaše i okupatori nad srpskim i hrvatskim narodom; da nisu prilikom masovnih pokolja i pokrštavanja Srba nikad javno ustali u odbranu nevinih žrtava, dok su, naprotiv, javno kroz nebrojene izjave, kroz štampu i konferencije podržavali i branili režim koji je počinio strahovite zločine….

….

Poziv sveštenstvu na očuvanje NDH

“Katolički list” br. 16 od 1941. godine donosi iscrpan pregled događaja koji su sledili od Velikog četvrtka 10. IV 1941. do 15. IV, odnosno do prvog govora Ante Pavelića. Članak se zove “Nezavisna Država Hrvatska”.

U njemu se iscrpno referiše, kao u kakvom političkom listu, tok događaja koji su uveliko i ubrzanim tempom prethodili slomu Jugoslavije, uz saučesništvo ustaša i njihovih pomagača, a uz pomoć Musolinija i Hitlera. Izjave i telegrami Pavelića, Hitlera i Musolinija našli su mesto u crkveno-pastoralnom i službenom organu nadbiskupa Stepinca. Tu se donosi lista novih ministara, a taj se članak, napisan nesumnjivo u punoj saglasnosti, a svakako pod cenzurom samog nadbiskupa, završava ovim konstatacijama:

“Država Hrvatska je, dakle, činjenica. Nju su kao ideal vekovima nosili u svojim dušama naši preci, dok je svemoguća Providnost nije ostvarila u godini velikog narodnog jubileja… Katolička crkva… se moli Bogu da svi članovi hrvatskog naroda u međusobnoj slozi nađu u državi Hrvatskoj ispunjenje svojih opravdanih aspiracija. Da celi narod sa svojim odgovornim vođstvom bude istinski božji narod. Ona je uverena da postoje i objektivni i subjektivni preduslovi da se na njemu ispune božje reči: ‘Blago narodu, kome je Bog gospodin.’ S tim željama i molitvama ulazimo u NDH.”

Tako se “Katolički list”, u ime Katoličke crkve u Hrvatskoj, u potpunosti saglasio s novom ustaškom “državom”.

U sledećem broju “Katoličkog lista” objavljuje nadbiskup Stepinac svoj proglas, datiran 28. aprila, na strani 197-198. U njemu nadbiskup službeno poziva svoje sveštenstvo da se spremno odazove njegovom pozivu na uzvišeni rad oko čuvanja i unapređenja NDH, a odmah iza toga podvlači:

“… Poznavajući muževe koji danas upravljaju sudbinom hrvatskog naroda, mi smo duboko uvereni da će naš rad naići na puno razumevanje i pomoć. Mi verujemo i očekujemo da će crkva u uskrsloj državi Hrvatskoj moći u punoj slobodi pokazati neoborive principe večne istine i pravde.”

Stepinčeva naredba preko radija

Naročitu vezu između ustaštva i najvišeg organa Katoličke crkve u Hrvatskoj pokazuje činjenica što se odmah posle ovog nadbiskupovog proglasa donose i “Načela vlade NDH”, kao i ustaška načela, ili kako kaže sam “Katolički list”, da naši čitaoci upoznaju osnovne linije po kojima se ravna ceo život NDH.

Nadbiskupov proglas čitan je iduće nedelje pa i ostalih praznika u svim hrvatskim župama, pa je tako dato širokim narodnim masama do znanja da je nadbiskup Stepinac priznao NDH i ustaški režim. Ova okružnica bila je objavljena i preko radija. Kako su široke narodne mase, a naročito sveštenici shvatili ovo priznanje NDH od strane nadbiskupa Stepinca, rečito pokazuje pismena odbrana organizatora ustaške milicije i italijanskog špijuna fra Petra Glavaša, koji je napisao:

“Naredba Stepinca preko radija da se narod bori za Hrvatsku, bila je direktiva kleru u političkom pravcu.”

Izvor: EKSPRES

Vezane vijesti:

Uloga dela hrvatskog klera u ustaškoj NDH (I)