Išarani spomenici žrtvama ustaškog terora u Banskom Grabovcu

Nepoznati počinilac, ili više njih, sinoć je devastirao spomenik NOB borcima i žrtvama fašističkog terora u banijskom selu Banski Grabovac kod Petrinje.

Autor: Dušan Velimirović; Izvor: Srbi.HR; april 2020.

NAPOMENA: Svi navodi izneseni u ovom tekstu su lični stav autora i ne moraju odražavati stavove redakcije portala. U cilju sveobuhvatnijeg informisanja javnosti, objavljujemo i priloge od značaja za misiju udruženja Jadovno 1941. čak i kada su oni potpuno suprotni njegovim stavovima.

Spomenik banijskim borcima koji su 23.7.1941. u znak pobune napali ustaške jedinice, sinoć je devastiran, a štetu je prijavio jedan stanovnik sela. Na spomen pločama crnim sprejom ispisane su parole „Srbe na vrbe“, „Za dom spremni“, „U“, „Pozdrav iz Petrinje“, „J*bat će vas ustaše“ i „HOS“.

– Ovo je prvi put da se ovako nešto desilo još od Oluje kada je nožem ugravirano „U“ na spomeniku i ispaljeno nekoliko metaka. Policija je kontaktirana i došla je na mesto uviđaja. Inače lokalno hrvatsko i srpsko stanovništvo se dobro slaže, a oba naroda se zgražavaju nad ovim činom – priča sa lica mesta član Veća srpske nacionalne manjine grada Petrinje Radoslav Šteković.

Odmah nakon što su primetili štetu na spomeniku, stanovnici sela pozvali su policiju, ali i predstavnike vlasti Srba iz Hrvatske, kao i lokalne predstavnike antifašističkih udruženja.

– Kasnije sam primetio da su počinioci šarali i po podnožju spomenika kao i po željezničkoj stanici koja se nalazi približno 150 metara od spomenika. Stanica je ranije devastirana, a sada i išarana grafitima – navodi predsednik Udruženja antifašističkih boraca i antifašista Petrinje Nikola Nožinić.

U noći sa 23. na 24. jul 1942. godine grupa od 42 ustanika iz nekoliko banijskih sela predvođena komandirom Vasilijom Gaćešom, napala je opštinu, železničku stanicu, ciglanu i stražarnicu u Banskom Grabovcu te likvidirala trojicu ustaša, dok je ostale zarobila. Zaplenili su osam pušaka, 1000 komada metaka i jedan pištolj. U znak odmazde, ustaške snage iz Petrinje počinile su masovni pokolj meštana sela Vlahović, Banski Grabovac, Ravno Rašće i Drenovac koja su tom prilikom spaljena, a nekoliko stanovnika se spasilo begom.

Selo Banski Grabovac broji oko 120 stanovnika, većinom srpske nacionalnosti, a smešteno je u blizini Petrinje i Gline.

Vezane vijesti:

Dumbović oštro osudio grafite u Banskom Grabovcu

Ustaškim grafitima oskrnavljen partizanski spomenik u Banskom Grabovcu