Serbian
Armenian
Croatian
Dutch
English
French
German
Greek
Hebrew
Hungarian
Italian
Norwegian
Polish
Russian
Slovenian
Spanish
„Handžar divizija“ isticala se u masakriranju ranjenih i zarobljenih partizana i Srba. Spirala zločina je bila jednodimenzionalna – podjednako se odnosila na starce, žene i djecu, te odrasle muškarce…
Početom marta 1943. godine, na inicijativu njemačkih nacista i uz saradnju ustaških vlasti poglavnika Ante Pavelića formirana je „Handžar divizija“, sastavljena mahom od muslimanskih mladića iz današnje BiH, koja je počinila velike zločine nad srpskim stanovništvom i partizanima.
Ova divizija je, u trenutku osnivanja, brojala 21.064 vojnika.
Za oznake na okovratniku i taktički simbol jedinice iskorišten je motiv ruke koja drži kratku sablju /handžar/, uzet sa austrougarskog grba BiH, pa je među vojnicima odmah prozvana „Handžar divizijom“.
Prema raspoloživoj i sačuvanoj dokumentaciji, „Handžar divizija“ je od marta do oktobra 1944. godine izvršila brojne zločine u Sremu, te u sjeveroistočnom dijelu BiH, koji su po svireposti i načinu izvršenja daleko prevazišli one njihovih mentora – nacista.
O tome je pred sudom 1945. godine svjedočio Matias Franja, komandant 28. puka te divizije, a kasnije član divizijskog štaba. U svom iskazu, govoreći o jednoj od akcija, on je ispričao:
„Ovi su ljudi klali sve na šta su nailazili, a što nije nosilo fes. Bilo je slučajeva da je oficir koji je bio na čelu kolone vidio kako ljudi rade na njivi. Kad bi se docnije okrenuo, mogao je vidjeti da ti ljudi koji su maločas radili više nisu bili živi“.
U periodu od šest mjeseci na području Brčkog, Bijeljine, Zvornika, Ugljevika, Šekovića, Vlasenice, Gradačca, Bosanskog Šamca, Lopara, Tuzle, Lukavca i Kladnja pobijena su najmanje 1.803 lica, s tim da je na području Šida, Sremske Rače i Vinkovaca ubijeno više od 700 civila.
Pripadnici ove jedinice posebno su se istakli u masakriranju ranjenih i zarobljenih partizana i Srba. Spirala zločina je bila jednodimenzionalna – podjednako se odnosila na starce, žene i djecu, te odrasle muškarce.
„Handžar divizija“ je naročito bila svirepa prema mladim ženama, koje su masovno silovali, a zatim masakrirali rezanjem dijelova tijela /dojki i polnih organa/.
Svjedočeći o zločinima pripadnika ove jedinice u Loparskom srezu, jedan zarobljenik dao je sljedeći iskaz:
„Nakon ubistva partizana iz baze trupe 13. SS divizije pohapsile su 218 lica, što ljudi, što žena i izvjestan broj dece, a svi stanovnici sela Jablanice, Mačkovaca, Tobuta, sela Vukosavci i Lopara. Ista lica su pohapšena kao Srbi, a, uz to, i kao mještani partizanskih sela.
Kada je pala noć, a to je bilo tačno na treći dan pravoslavnog Vaskrsa 1944. godine, nekako oko 9.00 časova uveče, započela je krvava klanica nedužnih ljudi. Kako su svi pohapšeni bili vezani žicom na rukama iza leđa, to su esesovci uzimali jednog po jednog i stavljali mu omču oko vrata i podizali na jednu granu lipe.
Pošto su žrtvu dvojica objesili, nekoliko njih su je mlatili po prsima gvozdenim šipkama i štanglama. Kada je izgledalo da žrtva pokazuje znake života, onda su je skidali, a zatim je neki pripadnik 13. SS divizije s nadimkom Krvavi iz Čelića uzeo nož i probadao žrtvu ispod grkljana…“.
„Handžar divizija“ se, prema sporazumu sa ustaškom vladom, borila na području ustaške Nezavisne Države Hrvatske i Istočnom frontu.
„Hrvatska SS dobrovoljačka divizija“, kako je glasio prvobitni naziv ove jedinice, formirana je na vježbalištu Vildfluken u Njemačkoj, a početkom avgusta upućena je na obuku u okupiranu Francusku.
Muslimani su u ustaškoj državi nazivani „cvijetom hrvatstva“, pa su nacisti zaključili da će među njima imati dobar odziv za rat protiv partizana i slovenskih naroda na Istoku.
Muslimanski lider iz devedesetih godina prošlog vijeka Alija Izetbegović bio je osuđen 1946. godine na tri godine zatvora kao pripadnik „Mladih muslimana“, organizacije koja je podržavala „Handžar diviziju“, navode istorijski dokumenti.
Izetbegović je tvrdio da nije bio direkatan član „Handžar divizije“, mada postoje optužbe na njegov račun, uključujući neke fotografije objavljene u stranim medijima.
Komandant partizana Josip Broz Tito naveo je 1944. godine u londonskom „Tajmsu“ da su partizanske jedinice najviše činili Srbi – 46 odsto, Hrvati 30 odsto, dok je muslimana bilo svega 2,5 odsto.
Krajem 1944. godine, prema dostupnim podacima, u „Handžar diviziji“ bilo je više od 19.000 muslimanskih mladića.
Prema podacima iz arhiva nekadašnje SFRJ, tokom 1941. 1942. i 1943. godine, Srbi su čini natpolovičnu većinu u partizanima, da bi nakon pada fašističke Italije 1943. godine u partizane počeli masovno da prelaze i pripadnici drugih naroda.
Izvor: SRNA
Vezane vijesti:
Hrvatski i muslimanski nacisti: 23. brdska SS divizija „Kama …
