Koncentracioni logori o kojima se najčešće priča su obično Aušvic, Belzec ili Dahau. Međutim, oni poptuno blede u odnosu na Mauthauzen-Gusen, koji se nalazi oko 20 kilometara od Linca u Austriji. Bio je klasifikovan kao logor 3. reda, što je značilo da je imao najbrutalnije moguće uslove pritvora, a u njemu je nastradalo na hiljade Srba tokom Prvog i Drugog svetskog rata.
Kompleks je nazvan po selu u kojem se nalazio, a sastojao se od glavnog kampa i više sporednih oko njega. Logor je izgrađen u Mauthauzenu zbog svoje blizine gradu Lincu.
Bio je dom velikog broja političkih neprijatelja Rajha tokom Drugog svetskog rata. Nemački vojnici su ga zvali „Drobilica za kosti“ zbog okrutnosti koja je vladala u njemu.
Koncentracioni logor je bio smešten u blizini kamenoloma, gde su zatvorenici svaki dan morali da rade i nose teške blokove uz 186 stepenika koji su se nalazili pored.
Procenjuje se da su tzv. stepenice smrti, gotovo svaki dan imale neku žrtvu. Čuvari su se nekada zabavljali terajući jadne i izgladnele zatvorenike da se trkaju uz stepenice. Neko je uvek u ovoj trci smrti preminuo, a one preživele su postrojavali po ivici kamenoloma i držali na nišanu, dajući im da biraju: ili da budu upucani ili da gurnu onog do sebe sa ivice u provaliju. Mnogo njih je u ovoj situaciji odlučilo da skoči sa litice i okonča svoje muke.
Logor je bio aktivan i u toku Prvog svetskog rata i pripadao je Austro-Ugarskoj, a tamo su zatvarani svi sumnjivi ljudi, tačnije osobe za koje nije ni postojala osnovana sumnja, ali su subjektivnom ocenom policije i vojnih vlasti proglašene za neprijatelje i saradnike neprijatelja. Najveći broj zatvorenika su bili Srbi i Rusini. Tada je nastradalo oko 8.000 Srba, koji su i sahranjeni na groblju u sastavu logora, a u Drugom svetskom ratu je na istom mestu umrlo čak 7.000 Srba.
Sada, više od 60 godina nakon što je logor zatvoren, na području oko kampa se nalaze stambene jedinice, izgrađene nakon rata. Ostao je muzej, kao i stepenice smrti koje su ojačane kako bi posetioci mogli da se popnu uz njih.
Izvor: BLIC