ZASTOJ U PROCESUIRANjU RATNIH ZLOČINA

LONDON, 23. MAJA /SRNA/ – Pravosudni sistem u
BiH radi sa velikim zastojem u otvorenim slučajevima ratnih zločina,a napredak
je ometan i političkim preprekama da se poboljša regionalna saradnja, konstatuje
u najnovijem izvještaju Amnesti internešnel.

U izvještaju ove nevladine organizacije navodi
se da su institucije na nivou BiH, uključujući pravosuđe, slabljene tokom
prethodne godine i ocjenjuje da je provođenje Strategije za procesuiranje ratnih
zločina kasnilo, „prvenstveno zbog nedostatka političke i Finansijske
podrške“.

„Napredak u rješavanju slučajeva ratnih
zločina ometan je političkim preprekama da se poboljša regionalna saradnja,
uključujući i neuspjeh da se uklone pravne prepreke izručenju lica osumnjičenih za
ratne zločine između BiH, Hrvatske, Srbije i Crne Gore“, upozorava se u
izvještaju.

Amnesti internešnel ukazuje da je nastavljena
praksa neusklađene primjene krivičnog zakona u slučajevima ratnih zločina i da
je korišćenje Krivičnog zakona iz 1976. godine u slučajevima pred sudovima u
različitim entitetima rezultiralo „ozbiljnim preprekama u obezbjeđivanju Fer
i eFikasne pravde“.

Prema izvještaju, to uključuje nemogućnost da
se zločini kvaliFikuju kao zločini protiv čovječnosti, neuspjeh da se
procesuira komandna odgovornost i nejednakost pred zakonom zbog niskih
propisanih zakonom minimalnih i maksimalnih zatvorskih kazni za ratne zločine.

U izvještaju se tvrdi da su „verbalni
napadi visoko rangiranih političara“ na Odjeljenje za ratne zločine Suda BiH
i druge pravosudne institucije koje se bave istragama i prosecuiranjima ratnih
zločina, „potkopali napore zemlje da procesuira slučajeve ratnih
zločina“.

Amnesti internešnel ukazuje da vlasti nisu
uspjele da sakupe podatke o ukupnom broju istraga i procesa za zločine po međunardnom
pravu na svim nivoima.

„Usluge za podršku svjedocima na državnom
nivou su proširene u januaru da obuhvate period prije suđenja. Međutim, mjere za
podršku i zaštitu svjedoka u slučajevima procesuiranim na nižim nivoima, a koje
su identiFikovane u Nacionalnoj strategiji za procesuiranje ratnih zločina kao
neophodne, i dalje ne postoje“, kaže se u izvještaju.

U izvještaj se napominje da je ta situacija
odvraćala žrtve od traženja pravde,kao i da vlasti nisu uspjele da obezbijede
sveobuhvatan program reparacija za žrtve zločina po međunarodnom pravu tokom
sukoba.

U izvještaju se kaže da zvanične ciFre UN o
više od milion povratnika širom BiH ne odgovaraju broju izbjeglica i interno
raseljenih lica koja su se stvarno vratila svojim predratnim domovima.

„Održivost povratka ostala je problem za
one koji su željeli da se vrate, pošto bi se oni suočili sa diskriminacijom u
pristupu pravima na zdravstenu zaštitu, penzije, socijalnu zaštitu i
zaposlenje“, navodi se u izvještaju.

Prema podacima UNHCR-a, skoro 8.600 ljudi je
još živjelo u 159 kolektivnih centara ili privremenom smještaju 16 godina nakon
rata. „Osnovne komunalije, kao što su tekuća voda, grijanje ili struja, su
nedostajali u kolektivnim centrima. Trajna rješenja još nisu bila pronađena za
posebno ranjivu populaciju koja živi u kolektivnim centrima“, ističe
Amnesti internešnel.

U izvještaju se naglašava da vlasti nisu
uspjele da provedu presudu Evropskog suda za ljudska prava od decembra 2009.
godine u slučaju „Sejdić – Finci“.

„Amnesti“ napominje da je „vlast
na državnom nivou nastavila da krši prava nekih ljudi koji su se naselili u BiH
tokom ili poslije rata i koji su nakon toga dobili državljanstvo BiH“.

Neki od njih su izgubili državljanstvo i
procedure za deportaciju su pokrenute protiv njih.“Preporuke Komiteta UN
protiv torture koje se odnose na prisilan povratak nisu provedene“, dodaje
se u izvještaju.

Izvor: