Srbi iz Štokholma uplatili su 100.000 švedskih kruna /11.500 evra/ za izgradnju spomen-hrama u Prebilovcima, gdje će biti sahranjeni posmrtni ostaci oko 4.000 Srba koje su ubile ustaše 1941. i 1992. godine. Novac je prikupljen na donatorskoj večeri proteklog vikenda u sali duhovnog i kulturnog centra „Sveti Sava“ u Štokholmu i uplaćen je na račun Srpske crkvene pravoslavne opštine u Čapljini.
Na donatorskoj večeri okupilo se 120 Srba iz Štokholma, a gosti crkvenoj zajednici u tom gradu bili su episkop zahumsko-hercegovački i primorski Grigorije, paroh čapljinski jerej Danilo Boro i sekretar eparhije Miroslav Bošković.
Jerej Boro rekao je Srni da su donatorsku večeru, prema blagoslovu Njegovog preosveštenstva episkopa britansko-skandinavskog Dositeja, organizovali članovi Zavičajnog udruženja Hercegovaca u osnivanju „Sveti Vasilije Ostroški“.
Veče je održano pod pokroviteljstvom Srpskog Saveza i Saveza Srba u Švedskoj koji su za hram u Prebilovcima donirali po 5.000 kruna.
Tokom večeri izveden je prigodan kulturno – umjetnički program u kojem je nastupila dramska umjetnica Jelena Ivanišević, solistica izvornih
srpskih pjesama Tatjana Došlo, pjesnik Đorđe Brstina, te članovi folklorne sekcije Srpskog udruženja iz Solne, gradske četvrti Štokholma.
Otac Boro je istakao da je ovom prilikom zaključeno da, u granicama realnih mogućnosti, ova saradnja u budućnosti treba da bude što intenzivnija
i prema sadržaju što raznovrsnija.
U Eparhiji zahumsko-hercegovačkoj i primorskoj kažu da se uskoro planira organizovanje još dvije ovakve večeri u Malmeu i Geteborgu sa željom da izgradnja hrama u Prebilovcima ide planiranim tempom.
Tokom ljeta 1941. godine ustaše su u brojnim kraškim jamama, rijekama i drugim stratištima poubijale više od 4.000 Srba sa područja Stoca, Čapljine, Ljubuškog, Metkovića i Neuma.
Od hiljadu stanovnika Prebilovaca, ubijeno je 826, a do kraja rata broj poginulih povećan je na 850. Od toga, 600 su žene i djeca, najviše postradali u Šurmanačkoj jami u koju su živi, u dubinu od 66 metara, gurnuti 6. avgusta 1941. godine. Iz 57 porodica niko nije preživio.
Prebilovci su 1992. godine potpuno razoreni, kao i seosko groblje, spaljene su kosti mnogih pokojnika u grobnicama, a minirane i sravnjene sa zemljom su nedovršena crkva i kripta, gdje su 1991. godine bili sahranjeni posmrtni ostaci žrtava prethodno izvađeni iz Šurmanačke i drugih jama u Hercegovini.
„U toku ovoga rata kripta je porušena i kosti su bačene u vazduh, tako da sve što je ostalo od moštiju jeste sedam sanduka“, naglasio je jerej Boro.
Krajem marta ove godine počela je izgradnja spomen-hrama u kome će kosti i pepeo nevinih srpskih žrtava nezapamćenog ustaškog zločina poslije
dugo godina pronaći mir.
Otac Boro je potvrdio da su do sada urađeni kosturnica i temelji hrama, ali da dalje aktivnosti zavise od priliva sredstava.
Prema potpisanom ugovoru, vrijednost radova je 1.076.794 KM, a trebalo bi da budu završeni za 365 radnih dana.
Vezane vijesti:
† Patrijarh Pavle – Beseda u Prebilovcima 1991.
Video zapisi vezani za stradanje u Prebilovcima, ljeta 1941.