VUČEVIĆ: ISPIT O ŽIVOTU I PRAŠTANjU

Pomen stradalim u novosadskoj raciji

U Novom Sadu danas je održana komemoracija povodom 73 godine od „Novosadske racije“, zloglasne akcije mađarske okupatorske vojske u Drugom svjetskom ratu u kojoj je pobijeno i pod led Dunava bačeno nekoliko hiljada ljudi, uglavnom Srba, Jevreja i Roma.

Komemoracija je održana na platou Sunčanog keja pored Dunava, kod spomenika „Porodica“.

Novosadski gradonačelnik Miloš Vučević rekao je da Novi Sad danas polaže ispit o životu i praštanju.

„Ako ga položimo, zauvek ćemo živeti u suživotu, miru i sreći, jer ludilo fašizma, nacizma i ostalih ideologija usmerenih protiv čoveka i slobode donosi samo smrt i nesreću“, rekao je Vučević u obraćanju građanima na Keju.

On je podsjetio da je u najvećoj katastrofi u istoriji Novog Sada stradalo hiljade nevinih Srba, Jevreja i Roma.

„Tog januara 1942. godine Novi Sad je bio najbolnije mesto na svetu, izbezumljen od divljaštva i izgubljen od tuge i neverice. Ulice i dunavska obala bile su nemi svedoci nerazumnih i neviđenih zločina u kojim su nestajale cele porodice. Tih dana se nije znalo da li je veća žrtva biti ubijen ili gledati sva ta zverstva i slušati jauke komšija“, naveo je Vučević.

Nakon novosadskog gradonačelnika, pomene žrtvama „Novosadske racije“ održali su episkop novosadski i bački Irinej i vrhovni rabin Jevrejske zajednice u Srbiji Isak Asiel.

Episkop Irinej je naglasio da zločinci i stravični zločini koji su počinjeni u „Novosadskoj raciji“ nisu slika cijelog mađarskog naroda.

„Ti zločini su samo slika sopstvene izopačenosti krvnika i njihove samoubilačke mržnje, a nikako celog mađarskog naroda. Zato, koliko žalimo nevine žrtve, možda još više treba da žalimo te nepokajane ili, daj Bože, pokajane zlikovce. Svi mi, sami, moramo aktivno raditi na miru, pravdi i iznad svega veri, nadi i ljubavi“, istakao je vladika Irinej.

Rabin Asiel naveo je da je najbolji odgovor na čovjekovu sposobnost da počini neizrecive zločine protiv drugih ljudi, poput onih u „Novosadskoj raciji“, dala preživjela Jevrejka jednog logora smrti u Drugom svjetskom ratu koja je rekla: „Verujem da će, ipak, mali glas Izraela ostati i nastaviti da objavljuje zakon istine i pravde. Ja sam preživela grozote logora i sad znam da vatra ne može da ugasi ljudsko srce, kao i da smrtonosni gas, ne može da zaustavi Božiji dah“.

Po završetku komemoracije i pomena, vijenac na spomenik žrtvama „Novosadske racije“, u ime Vlade Srbije, položio je ministar pravde Nikola Selaković.

Vijenac na spomenik položio je, u ime grada Novog Sada, Miloš Vučević, dok je, u ime Izraela, vijenac položio ambasador te države u Beogradu Josef Levi.

Vijence su položili i predstavnici Amabasade Mađarske u Beogradu, Jevrejske zajednice Novog Sada, Saveza jevrejeskih opština Srbije, Matice romske, kao i potomaka žrtava „Novosadske racije“.

Sa broda riječne flotile Vojske Srbije vijenac u Dunav spustili su predstavnici Skupštine grada Novog Sada.

„Novosadska racija“ je vojna akcija mađarske okupatorske vojske izvedena u Novom Sadu od 2. do 23. januara 1942. godine u kojoj je, prema različitim istorijskim podacima, surovo pobijeno između tri i pet hiljada ljudi, čija je jedina krivica bila što nisu Mađari.

Sam mađarski regent Mikloš Horti, koji je naredio zloglasnu, genocidnu akciju na jednom zvaničnom skupu 1944. godine priznao je da je u „ispadima“ mađarskih vojnika januara 1942. godine u Novom Sadu pobijeno oko 3.000 ljudi.

Prema podacima novosadskog Društva za očuvanje sjećanja na Holokaust, u „Raciji“ je pobijeno više od 5.000 ljudi, a do danas je identifikovano 2.420 žrtava.

Cilj januarske „Racije“ u Novom Sadu bio je promjena etničkog sastava stanovnika grada, s obzirom na to da je na meti bio srpski i jevrejski narod, a ubijani su i građani drugog porijekla, protivnici hortijevske ideologije.

Izvor: 

Vezane vijesti: