Komemorativna svečanost povodm stogodišnjice smrti Gavrila Principa biće organizovana danas u Beogradu.
Ceremoniju polaganja vijenaca i odavanja počasti kod Spomenika Gavrilu Principu predvodiće izaslanik predsjednika Srbije Zoran Đorđević, ministar za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja.
Vijence na spomenik položiće i delegacije nevladinih organizacija za negovanje tradicija oslobodilačkih ratova Srbije, najavljeno je iz Vlade Srbije.
Organizator komemorativne svečanosti je Odbor Vlade Srbije za negovanje tradicija oslobodilačkih ratova u saradnji sa Ministarstvom odbrane Srbije i Gradom Beogradom.
Princip je bio član „Mlade Bosne“, jugoslovenske organizacije koja se zalagala za okončanje austrougarske vladavine u BiH. On je izvršio atentat na austrijskog nadvojvodu Franca Ferdinanda i njegovu suprugu Sofiju u Sarajevu 28. juna 1914. godine.
Princip je rođen je u Obljaju kod Bosanskog Grahova, 25. jula 1894. godine a preminuo je u Terezinu, u Češkoj 28. aprila 1918. godine.
U unutrašnjosti ćelije smještene u tvrđavi Terezin, danas postoje samo u zid ugrađeni okovi za koje je Princip bio svezan. Na zidu ispred ćelije ugrađena je spomen-ploča.
Na zidu ćelije u kojoj je i umro, prije 99 godina, Princip je napisao: „Naše će sjene hodati po Beču, lutati po dvoru, plašiti gospodu…“.
A na zatvorskoj limenoj porciji, u znak sjećanja na noć uoči atentata kada su se vidovdanski heroji zakleli na grobu „mladobosanca“ Bogdana Žerajića da će oni ostvariti njegovo započeto djelo, Gavrilo je urezao stihove: „Tromo se vreme vuče, i ničeg novog nema, danas sve kao juče, sutra se isto sprema. Pravo je rekao Žerajić, taj srpski soko sivi – Ko hoće da živi nek ‘mre, ko hoće da ‘mre nek živi“.
Posmrtni ostaci „vidovdanskih junaka“ nakon Prvog svjetskog rata, 7. jula 1920. godine preneseni su i sahranjeni u zajedničkoj grobnici u Sarajevu da bi tek 1939. godine njihove kosti bile konačno položene u kapeli „Vidovdanskih heroja“ na pravoslavnom groblju, na Koševu.
Vlasti Kraljevine Jugoslavije postavile su spomen ploču na mjestu gdje je Princip izvršio atentat, ali su je okupatorske njemačke i ustaške snage, koje su došle u Sarajevo, uklonile 1941. godine i odnijele na dar nacističkom vođi Adolfu Hitleru.
Na istom mjestu, nakon Drugog svjetskog rata ponovo je postavljena spomen ploča na kojoj se nalazio natpis: „Sa ovoga mjesta 28. juna 1914. godine Gavrilo Princip je svojim pucnjem izrazio narodni protest protiv tiranije i vjekovnu težnju naših naroda za slobodom“.
Tu spomen ploču u proteklom ratu u BiH, 1992. godine maljem su uništili pripadnici muslimanske vojske, kao i Principove otiske stopa na mjestu atentata koje su se nalazile ispred Muzeja „Mlade Bosne“.
Most u Sarajevu, nedaleko od mjesta atentata, 1918. godine dobio je naziv Principov most, da bi ga nakon proteklog rata vlasti u Sarajevu preimenovale u Latinsku ćupriju.
I rodna kuća Gavrila Principa, koja je bila zapaljena u Drugom svjetskom ratu, a obnovljena 1964. godine i pretvorena u spomen-muzej koji je čuvao uspomenu na ovog hrabrog mladića, ponovo je zapaljena 1992. godine.
Komemorativna svečanost zakazna je za 11.00 časova.
Izvor: SRNA
Vezane vijesti:
Za koga je Gavrilo Princip terorista? | Jadovno 1941.