Izložba „Prebilovci“, koja svjedoči o zločinu ustaša 1941. godine u istoimenom hercegovačkom srpskom selu, otvorena je večeras u galeriji banjalučkog Kulturnog centra „Banski dvor“.
Izložba sadrži 20 panoa sa fotografijama i dokumentima o stradanju 850 od ukupno hiljadu stanovnika ovog sela i njegovoj obnovi.
Jedan od autora izložbe Dragoslav Ilić rekao je da bi Prebilovci, ako bi ih posmatrali samo kroz stradanje, bili samo jedna crna tačka na karti NDH.
„Ovdje je akcenat stavljen na sjećanje, jer su Prebilovčani kroz obnovu Prebilovaca na temelju svog nacionalnog predanja stvorili potpuno nov život, presemantizovali tragediju svoje djece iz dubina tragičnosti u visine svetosti“, rekao je Ilić novinarima u Banjaluci.
Predrag Lozo, takođe autor izložbe, rekao je da izložba pokazuje da viševjekovni procesi, koji su rezultirali genocidom u NDH 1941. godine, traju i danas.
„Bacanje 600 žena i djece iz Prebilovaca u Šurmanačku jamu pokazalo je sve strahote civilizacije 20. vijeka. Dešavanja 90-ih nisu bez korijena i duboko sežu u prošlost naših naroda na ovim područjima“, istakao je Lozo i dodao da trenutno Prebilovci imaju oko 60 stanovnika, uglavnom povratnika.
Predsjednik Srpskog nacionalnog društva „Prebilovci“ Milenko Jahura rekao je da se decenijama nije govorilo o stradanju Srba u Prebilovcima, te da su uništeni mnogi dokumenti i fotografije, pa čak i kosti žrtava.
„Ne samo da je izvršen zločin, nego su nastojali izbrisati sve dokaze da se zločin dogodio“, rekao je Jahura.
Predsjednik Udruženja građana „Jadovno 1941“ Dušan Bastašić rekao je da je ova izložba u funkciji objelodanjivanja istine o stradanju i obnovi Prebilovaca, te da ne čudi činjenica da se 75 godina nakon satiranja prebilovačkih Srba ne zna gotovo ništa, jer se o tome ne uči u školama.
„Neodgovoran je naš ukupan društveni i nacionalni odnos prema srpskim civilnim žrtvama koje su pobile formacije i hrvatsko stanovništvo NDH. Ne samo da nismo popisali naše žrtve, nego ih u najvećem broju nismo dostojno ni sahranili. Još leže u jamama, zatrpani i zatravljeni na mjestima njihovog stradanja“, istakao je Bastašić.
On je pohvalio hercegovačke Srbe koji su postradale pretke sahranili u Hram Vaskrsenja Hristova u Prebilovcima, boreći se sa velikim egzistencijalnim problemima i okruženi potomcima nekažnjenih zločinaca.
Udruženje građana „Jadovno 1941“, je inicijator i uz Kulturni centar Novog Sada nosilac ovog projekta.
Organizatori izložbe su SND Prebilovci, UG Jadovno 1941. i Banski Dvor Banja Luka.
Izložba „Prebilovci“ do sada je postavljena u Novom Sadu, Beogradu i u Prebilovcima kao stalna postavka.
Vezane vijesti:
Izložba „Prebilovci“ u Banjaluci 19. januara u Banskom Dvoru
VIDEO – Izložba „Prebilovci“ – Beograd 21. maj 2015 …
Spasovdan u Beogradu: Izložbom „Prebilovci” predstavljena …
U beogradu otvorena izložba o stradanju prebilovačkih srba
Sećanje je put poštovanja kojim treba da idemo – izložba …