STRADANjE SVEŠTENOMUČENIKA TEOFANA BEATOVIĆA: Ubijen od bratske ruke na Badnji dan 1942. godine

Sveštenomučenik Teofan (Tomo) Beatović, rođen je u Bodežištima kod Gacka 1890. godine.

Poslije aneksije, zajedno sa hercegovačkim ustanicima prelazi u Crnu Goru kao dobrovoljac do 1912, kada odlazi u Sjevernu Ameriku. Postrig prima u ruskom manastiru Svetog Tihona u Pensilvaniji o gdje boravi od novembra 1919.do marta 1921.godine, kada je rukopoložen za jerođakona od Arhiepiskopa ruskog Aleksandra.

Bio je zapaženi misionar, u službi bolničara do jula 1923, kada prelazi u Srpsku Novu Eparhiju (koju osniva episkop Mardarije Uskoković (Sveti Mardarije Lješanski i Libertvilski). U to vrijeme, Teofan prikuplja priloge za manastir-sirotište Svetog Save u Libertvilu. Nakon četiri godine, otac Teofan se teško razbolio. Liječi se u Čikagu i Sent Paulu, a nakon oporavka, nastavlja službu: svještenosluži, pravi gusle, ikone, krstove, organizuje svetosavske proslave i na njima gusla, bodreći viteški duh srpskog naroda.

Nakon dugog boravka u tuđini, povukla ga je želja za otadžbinom, za njegovom Hercegovinom. 1939.napušta Ameriku i dolazi u otadžbinu. Avgusta 1940. Patrijarh Srpski Gavrilo oca Teofana rukopolaže u čin jeromonaha i dodjeljuje mu Mitropoliju Crnogorsko-primorsku. Zbog slabog zdravlja, boravio je u primorskim krajevima, i  to u Reževićima, Praskavici, Gradištu i Duljevu. Da bi bio bliže rodnom Gacku, dobija službu u Manastiru Kosijerevo.

Na Badnji dan, 6. januara 1942, komunisti hapse jeromonaha Teofana i odvode ga iz Kosijereva. Uhapsio ga je propali đak Trebinjske gimnazije i višestruki komunistički ubica,  Milosav Aleksić, iz rudinjskog sela Vidne, inače sin starog plemenskog kapetana Vasa Aleksića.

Pošto je oskrnavio i opljačkao manastir Kosijerevo, ljudski nesoj Milosav Aleksić je šamarao i pljuvao monahe, a zatim odveo oca Teofana vezanog i zauzdanog žicom. Usput, na putu do svoje Golgote,  morao je nositi svoje mučitelje, koji su uzvikivali „Nosi pope papaze“.

Kad su došli do jame Vranjine, udaljene sat vremena hoda od manastira, Milosav V.Aleksić odskočio je od žrtve, a već u sljedećem trenutku, svom silinom gurnuo oca Teofana u jamu.  Teofan je imao 46.godina. Tako bilježi iguman Kosijereva otac  Damjan Tomić.

U manastirskoj arhivi, iguman je zapisao da je jeromonah Teofan Beatović „pisao pjesme“ i  „mnogo volio gusle“. Četiri dana ranije u jamu Vranjina komunisti su bacili oca Timoteja (Kovača), iz Nevesinja, postradalog u tridesetoj godini života.

Isti iguman Damjan i jeromonah Arsenije Knežević  mučenički su stradali februara 1944, od krvoločne komunističke ruke.
Mučeničke kosti jeromonaha Teofana Beatovića izvađene su iz jame na Tomindan 2013.godine.

Slava i vječni spokoj mučeničkoj duši našeg Gačanina, Svještenomučenika Teofana (Beatovića).

Priredio: Rade Crnogorac

Izvor:Dragan Krušić,  „Martirijum Kosijeveskih i Vučedolskih sveštenoslužitelja“, Ljetopis Banjana i Rudina, br.3.

Izvor: SLOBODNA HERCEGOVINA