Stepinčeve kosti kao mošti podeljene crkvama u Hrvatskoj, Milenko Jahura u „Srpskom sv(ij)etu“

Suza naša nema roditelja, mi ni danas nemamo kome da se obratimo“, objašnjava gost Srpsko sv(ij)eta i apeluje na ljude da se više interesuju, jer je skrnavljenje, nepominjanje, sakrivanje i nemar, nasilno uzimanje zemljišta i mijenjanje naziva dio genocida koji traje.

„Ustaše nam 1941. godine nisu dirali grobove, ali 1992. su Srbima u Prebilovcima, onima koji su preživeli Drugi svetski rat, uništavane grobnice i spaljivane kosti. Grobnice moje porodice  su takođe otvarane. Bio sam srećan kada sam video da njihove kosti nisu uništene. Ocu je bio samo poklopac otvoren, kad sam došao 1999. tamo, kosti stričeva su bile razbacane, strinu nisam mogao ni da nađem. Postoje fotografije koje svedoče da se to dešavalo“, objašnjava Milenko Jahura iz Srpskog nacionalnog društva „Prebilovci“ u „Srpskom sv(ij)etu“ na Nacionalnoj IN4S televiziji.

On je u  emisiji iznio potresne činjenice i detalje o ovom selu u Hercegovini, a njegovo interesovanje je naročito jer mu je majka jedna od rijetkih preživjelih  Prebilovčana, čiju sudbinu takođe pominje, a objašnjava i otkud ta mržnja uoči Drugog svjetskog rata:

„Mržnja je zbog verske podele, jer je to isti narod, o tome svedoči jezik koji koriste, a Hrvati sa ovog područja su slavili i krnu slavu sve do 1938. godine“.

Milenko Jahura, koji je posvetio godine svog života istraživanju ovih strašnih zločina, slikovito opisuje neka od njih, priča o tome kako je vršeno sitematsko uništenje, počevši od  intelektualaca, njihova stravična mučenja, učešće muslimana u pokoljima i podsjeća nas da su prvi zločini ustaša počinjeni na prostorima Nevesinja, Gacka, Trebinja, Čapljine, a posebno izdvaja jame na Koritima, na samoj granici prema Crnoj Gori, gdje je stradalo na najsvirepiji način preko 200 ljudi.

„Katoličke publikacije govore o tome da su Srbi planirali genocid nad Hrvatima, ali da su Hrvati to preduhitrili, i danas su hrvatski vojnici sa ustaškim „U“ na kapi svi predstavljeni kao stradalnici i mučenici“, objašnjava nam propagandu u crkvenim redovima koja stvara raspoloženje među Hrvatima da se ustašstvo uzdigne, i tvrdi da je u Drugom svjetskom ratu to bio zločin naroda prema narodu.

„U Prebilovcima je živelo oko 1000 stanovnika, a preživelo je 172, od čega 156 muškaraca i 16 osoba ženskog pola, među kojima vrlo malo dece. Mi smo imali problem da vršimo istraživanja, jer je tamo gde je jama proglašeno viđenje Gospe“, objašnjava neke od problema u emisiji gost Gordane Janićijević sa kojima su se suočavali prilikom istraživanja mnogobrojnih jama u području Međugorja.

„Prebilovci su najstradalnije selo u Evropi, četvrto u svetu. Današnjim Srbima to malo znači. U Memorijalnom centru postoji samo crkva.  Prebilovčani su oslobađali okolna sela, kada su se sabrali, i to im nije zaboravljeno ni danas. Don Ilija Tomas je jedan od sveštenika koji je predvodio ustaše, i kada se krenulo u oslobađanje okolnih sela, on nije uspeo da pobegne usled povrede i na njega se obrušio narodni gnev, bukvalno je linčovan. Danas ga predstavljaju kao mučenika i stvaraju njegov kult, iza naše crkve u Čapljini ulica nosi njegovo ime. Kako je bilo tada, tako i danas, samo drugim sredstvima se nastavlja borba protiv Prebilovčana“, kaže Milenko Jahura, pojašnjavajući nadalje i sa kakvim se ćutanjem, sakrivanjem i zatiranjem suočavaju oni koji žele da otkriju šta se dešavalo.

Betoniranje jama u doba komunista,  i  miniranje crkve u Prebilovcima u čijoj kripti su bile mošti stradalih Srba u Drugom  svjetskom ratu protivtenkovskim minama je ponovljen zločin. Sravnjeno zemljište i napravljen otpad na tom mjestu, jama u koju se danas izliva kanalizacija iz najvećeg trgovinskog lanca u Bosni i Hercegovini, knjiga svjedočenja Janka Bobetka u kojoj postoje dokazi da je državni i vojni vrh Republike Hrvatske bio umiješan u dešavanja u Prebilovcima – sve su to dokazi, kako kaže ovaj pravnik po struci , da se dokaže težak zločin genocida koji sakrivanjem i potiranjem imena srpskog se definitivno desio i nastavlja do danas.

U okolnim jamama je stradalo, tvrdi Milenko Jahura, 55 – 60% srpskog stanovništva, preko 2000 ljudi koji su živjeli u ovom području.

„Neka rade šta hoće, ako hoće da proglase Stepinca za sveca, što bismo se mi u to mešali? U jednu ruku se lokalni sveštenici ( rimokatolički) časnije ponašaju od vatikanskih i biskupskih sveštenika. Oni su već podelili Stepinčeve kosti kao mošti po crkvama u Hrvatskoj. Mi treba prvo da upoznamo  srpske države sa obe strane Drine sa svim tim, a ako one nisu zainteresovane, kako ćemo pitati svet i šta tražititi od međunardne zajednice? Suza naša nema roditelja, mi ni danas nemamo kome da se  obratimo“, objašnjava gost Srpsko sv(ij)eta i apeluje na ljude da se više interesuju, jer je skrnavljenje, nepominjanje, sakrivanje i nemar, nasilno uzimanje zemljišta i mijenjanje naziva dio genocida koji traje.

„Prebilovci, selo na zlu glasu,

sad po njemu divlje svinje pasu,

od hrasna pa do Stoca,

sve spaljeno, ne osta ni koca“

Stihovi iz knjige Janka Bobetka, koji svjedoče o namjeri ustaša i neoustaša da se potre i svako sjećanje na Prebilovce.

Milijana Eraković

Izvor: IN4S