Srbi krivi po Hitlerovoj naredbi

Hanover – U nizu predavanja koja su u Hanoveru, u organizaciji Zadužbine spomenika Donje Saksonije, održana na temu „Ratni zarobljenici u Nemačkoj od 1939-1945“, najveću pažnju privuklo je izlaganje „Rasizam ili hladnokrvna politička kalkulacija“ poznatog nemačkog istoričara Rudigera Overmansa iz Frajburga. Dotičući se teme o „srpskoj krivici“ ovaj penzionisani vojni istoričar, po činu obertlojtnant (visoki oficir), rekao je da ona potiče od Gavrila Principa, i da je po Hitlerovoj naredbi ponovo aktivirana posle jugoslovenskog kršenja Ugovora o nenapadanju (27. mart 1941. i vojni puč) koji je jugoslovenska vlada bila potpisala s nemačkim Rajhom.

„Prema stavu današnjih istoričara atentat u Sarajevu bio je „okidač“ za početak Prvog svetskog rata, ali Srbi i Gavrilo Princip nisu krivci za njegov početak“, naglasio je Overmans.

Poznati nemački vojni istoričar, svojevremeno predavač na Univerzitetu u Frajburgu, šematski je prikazao položaj ratnih zarobljenika, precizno određen prema Hitlerovoj naredbi. Narodi su bili razvrstani u grupe, niske, visoke i srednje rasne vrednosti. Od Hitlerove politike se odstupalo u slučajevima kad je to bilo u interesu nemačkog Rajha. Čak su likvidacije bili pošteđeni i Jevreji koji su mogli dobro da se „upotrebe“.

Tako su i zarobljeni Srbi koji su zajedno sa Slovencima i Hrvatima bili svrstani u nižu rasnu vrednost u logorima imali dobre šanse da prežive. Po Hitlerovoj naredbi iz aprila 1941. zarobljeni srpski oficiri trebalo je da budu raspoređeni na najteže fizičke poslove. Međutim, po doktoru Overmansu, to se nije dogodilo zbog Ženevske konvencije, čiji je Jugoslavija bila potpisnik, ali i zbog izbegle jugoslovenske vlade u Londonu, koju je Engleska prvih godina rata podržavala. Najgore su tretirani Rusi i Jevreji. Oni su mogli da prežive samo slučajno. Predavač je govorio da su najveće šanse za preživljavanje imali katolici, a najmanje pravoslavci.

Na skupu je, među 80 slušalaca, bilo mnogo i onih dobro upoznatih s temom, pa je i diskusija bila uzbudljiva, a ponekad nabijena i emocijama. Predavaču je zamereno da je predavanje puno brojeva i da je tehnokratsko. Jedna Poljakinja koja se zajedno sa suprugom bavi ovom temom i na zasedanje je doputovala iz Varšave, predavaču je kroz suze zamerila da je više govorio o Hitleru nego o poljskim ženama koje su u najtežim mukama umirale na prisilnom radu.

„Mi ovde govorimo o zarobljenicima, a žene nikada nisu bile ratni zarobljenici“, odgovorio je Overmans.

Skupu je prisustvovao i penzionisani dipl. inž. Petar Miloradović, predsednik udruženja „Barake 35 Ater – Osnabrik e.V“, sin jednog od srpskih zarobljenika koji je Drugi svetski rat proveo u nacističkim logorima u Nemačkoj i Francuskoj.

„Predavanje je moralo da obiluje brojkama i statistikom jer je predavač analitičar, koji se ne prepušta emocijama. Ako su brojevi tačni, onda nema nagađanja. Overmans deluje hladnokrvno jer je njegov zadatak bio da slušaocima prenese podatke, a ne emocije. Ja sam ga shvatio kao objektivnog izlagača, a naročito kada su u pitanju Srbi i Jugoslavija“, ocenio je za „Vesti“ Miloradović.

Rođendanski dar

„Nemačka je u Prvi svetski rat ušla zbog Austrije s kojom je imala Ugovor o vojnoj saradnji, ali nemački vojnici ipak su 1941. odmah po ulasku u Sarajevo skinuli spomen-ploču Gavrilu Principu i poklonili je Hitleru za rođendan. I to je detalj koji ukazuje kakav je u to vreme bio nemački odnos prema Srbima i Gavrilu Principu, koji je bio ponos svih Srba“, primećuje Petar Miloradović.

Knjiga o deci ubijenoj u Jasenovcu

Voditelju skupa dr Rolfu Keleru, inače predsedniku Zadužbine za spomen-obeležja Donje Saksonije, potpisnik ovih redova u ime redakcije „Vesti“ predao je knjigu „Iz kolijevke u Jasenovac“ Banjalučanina Milana Dašića. U knjizi su navedena imena 19.432 dečaka i devojčica ubijenih u Jasenovcu i specijalnim logorima za decu. Dr Keler se zahvalio, uz napomenu da će knjiga svoje mesto naći u biblioteci njegove organizacije u Celeu i da će mu služiti kao vredan izvor informacija o stradanju dece u Drugom svetskom ratu. Knjiga, inače, može da se nabavi i u knjižari „Vesti“.

Autor: R. Lukić

Izvor: Vesti online