Samo veliki duh može donositi velike odluke

Vratio se vjeri predaka - novokršteni Stanko Crnojević

Mahmut Bušatlija: „Najveća tragedija za bosanske muslimane je to što je formirana posebna muslimanska nacija i što su oni na taj način udaljeni od srpskog nacionalnog korijena”.

Pogibija Mahmut – paše Bušatlije i njegovi teških porazi na Martinićima i Krusima u ljeto i jesen 1896. godine, označili su početak kraja dinastije Bušatlija. Pokazalo se, naime, da je pogibija Mahmut-paše na Krusima odgovarala i samom sultanu i centralnoj turskoj vlasti od koje se on bio odmetnuo i kojoj je bio neprijatelj. Tačnije, njegovoj pogibiji su se poradovali i Crnogorci i Turci, a naravno i Mlečani, pošto je ugrožavao i njihovu teritoriju.

– On je – objašnjava istoričar Predrag Vukić – iamo veoma ambiciozan plan da formira muslimansku državu, koja bi obuhvatila Albaniju, Crnu Goru, Hercegovinu, dijelom i Bosnu i Srbiju, Dubrovnik, a vjerovatno i dio Dalmacije. Tako formiranu državu on bi odcijepio iz sastava Turske, ali taj plan, srećom nije ostvaren i ta ideja se ugasila na Krusima.

Poslednji skadarski vezir iz roda Bušatlija bio je Mustafa – paša Bušatlija. I on se odmetnuo od turske vlasti 1831. godine, ali je njega, za razliku od Mahmut – paše, regularna sultanova vojska porazila i osujetila njegovu namjeru. Sam Mustafa – paša nije tom prilikom ubijen, ali je ražalovan i izgubio vlast nad Skadarskim sandžakatom, što je značilo i konačni pad i razvlašćivanje Bušatlija nakon više od tri stotine godina upravljanja ovom oblašću.

Taj ogranak Bušatlija koji vodi direktno porijeklo od Skender-bega Crnojevića – Bušatlije, potom je, po kazivanju posljednjeg potomka te loze, sada pokrštenog Mahmuta Bušatlije, po naređenju carigradske Porte, odnosno turske vlade, preseljen u okolinu Livna, na lokalitet koji se zvao Blato Bušatlija, a sada se zove Buško blato.

Kada su austrijske trupe 1878. godine ušle u Bosnu i Hercegovinu, Srbi i muslimani su im pružili određeni otpor, a u livanjskom kraju su se u tome posebno istakli upravo Bušatlije. Austrija je ipak, nakon tri mjeseca borbi sa srpskim i muslimanskim četama, slomili otpor i okupirala Bosnu i Hercegovinu, a Bušatlije su iz Livanjskog kraja preseljeni u Bugojno…

Sam Mahmut Bušatlija koji se na Sretenje Gospodnje pokrstio na Cetinju, po kazivanju Predraga Vukića, rođen je u Sarajevu 1946. godine. Studije arhitekture je završio u Beogradu šezdesetih godina. Kasnije je završio i studije ekonomije u Parizu.

– U pitanju je veoma obrazovan čovjek i izuzetan intelektualac, poliglota, koji je jedno vrijeme radio i kao ekonomski savjetnik pri Ujedinjenim nacijama, potom kao ekonomski savjetnik u Narodnoj banci Srbije, a sada je ekonomski savjetnik za finansijska pitanja u aktuelnoj Vladi Srbije.

To je – kako sam ja stekao utisak – čovjek koji ima jasno definisan srpski nacionalni osjećaj. Ja sam prije nekoliko mjeseci dugo sa njim razgovarao o muslimanskom nacionalnom pitanju i on mi je tada rekao da je najveća tragedija za bosanske muslimane to što je formirana posebna muslimanska nacija, odnosno što su oni na taj način udaljeni od srpskog nacionalnog korijena.

Životopis

– Mislim da bi bilo veoma dobro, i to sam gospodinu Mahmutu, odnosno sada Stanku, već i sugerisao preko zajedničkih prijatelja, da on napiše životopis svoje porodice, barem od vremena kad je ona po naređenju otomanske vlasti iseljena iz Skadra i preseljena na prostor u okolini Livna, pa do naših dana. Bilo bi to veoma dragocjeno za istoričare pošto se radi o jednoj porodici koja je ostavila dubokog traga i u istoriji Crne Gore, djelimično i u albanskoj istoriji, a i u široj srpskoj istoriji – smatra istoričar Predrag Vukić.

Piše: Budo Simonović

Sju­tra: NIJE ZABORAVIO KRSNU SLAVU

Izvor: Dan

Vezane vijesti:

Feljton: Tragom neobičnog krštenja na Cetinju I

Feljton: Tragom neobičnog krštenja na Cetinju II

Feljton: Tragom neobičnog krštenja na Cetinju III

Feljton: Tragom neobičnog krštenja na Cetinju IV

Feljton: Tragom neobičnog krštenja na Cetinju V

Feljton: Tragom neobičnog krštenja na Cetinju VI

Feljton: Tragom neobičnog krštenja na Cetinju VII

Feljton: Tragom neobičnog krštenja na Cetinju VIII

Feljton: Tragom neobičnog krštenja na Cetinju IX

Feljton: Tragom neobičnog krštenja na Cetinju X

Feljton: Tragom neobičnog krštenja na Cetinju XI

Feljton: Tragom neobičnog krštenja na Cetinju XII

Feljton: Tragom neobičnog krštenja na Cetinju IV