RADOMIR PAVLOVIĆ: Zaboravljeni zločin u Banjevićima 1942. godine

Prošlo je 80 godina od zločina nad Srbima sela Banjevići kada su na drugi Vaskrs 04.04.1942. god ustaške snage iz Sopotnika i Drinjače koje su predvodili Ramo Avdić i Ibrahim Sulejmanović napale selo Banjeviće i za jedan dan ubile 164 mještana, Srbe iz tog sela, uglavnom žene, djecu,stare i nemoćne.

Ramo i Avdo su prije rata radili u tom selu kod uglednih domaćina, tako da su znali svakog domaćina u selu. Pošto je Milan Vukosavljević bio bolestan i nije hteo bježati od kuće kao ni njegova supruga Stanka i kćerka Joka sa djevojčicom Sretojkom.Oni su zamolili Ramu i Ibrahima da ih poštede. Ali, oni su vezali  i Stanku i Joku sa djetetom za klupu, a Milanu su prvo odsjekli nos, potom oba uha, izbacili oči i ogulili kožu  na glavi do vrata a potom je usolili .Milan je umro u velikim mukama. Posle tog pira ubili su malu Sretojku,potom Joku i na kraju i Stanku u kući u kojoj su više hljeba pojeli nego u svojim kućama.

Posle rata prijavljeni su Ramo i Ibrahima tadašnjoj Ozni. Uhapšeni su i odvedeni u Srebrenicu gdje im je suđeno.Osuđeni su na po 2 godine zatvora za sva svoja nedjela. Eto ti pravde kad se zna ko su Srebreničkoj Udbi tada glavni bili.

Upečatljiv je zločin nad djetetom Ruže Mitrović ,  kćerke Gaje Marjanovića iz Srpskog Sopotnika kada je Ruža bježala niz njive Ivanovića od ustaške kame kada je zvao komšija iz muslimamskog Sopotnika. Ruža se okrenula a on je u tom trenutku uzeo njezino tek rođeno  dijete od nekoliko mjeseci bacio u vazduh i dočekao na bajonet i probo na pola. Nevjerovatan prizor je vidjela majka Ruža. Ruža je pobjegla u potok ispod sela i ležala nepomično. Kada su naišle ustaše misleći da je ona mrtva rekle su gledaj Gainovače što se izvrnula misleći da je mrtva.

Taj dan na Drugi Vaskrs 1942. god je ubijeno 164 srba od kojih je 112 bilo domicilnih a ostali su bili iz Kamenice, Novog Sela, Drinjače, Liješnja jer su bježali u Banjeviće da se spasau od ustaškog pokolja u Zvorniku. Svi su ubijeni u potoku ispod Banjevića i skupljeni na jednu kamaru.Na tu kamaru ljudskih leševa nabacali su i sve kerove koje su ubili u selu da bi simbolika i poruka ustaša bila jasna prema Srbima.

Jedini preživeli u tom pokolju bio je Marković Cvijan iz sela Banjevići koji je bio ranjen i sakriven u bukovim žilama ispod sela. Cvijan je noć proveo u šumi a sutradan je došao do gomile leševa i naišao na devojčici od godinu dana koja je sa majkom izbjegla iz Kosterjeva iznad Drinjače. Cvijan je uzeo djevojčicu u naručje i  došao u Kravicu. Ona je data u dom za nezbrinutu djecu.

Udala se u Drinjaču i rodila je sina Ivu koji je bio vozač u OKSK Zvornik. 1982. god upoznao ga je Krsto Stjepanović iz Banjevića. Oženio se i živio je u Drinjači.

Posle rata napravljen je inicijativni odbor za izgradnju spomenika u kome su bili Luka Marković, Rajko Vukosavljević, Drago Stjepanović, Stevo i Ćeto Vasić, Pavle Ristić, Vaso Jović i dr. Spomenik je uradio Neđo Gajić iz Opravdića. Spomenik je otvoren 21.09.1963. god.

Svake godine bilo je okupljanje uz govore i kulturno-umjetnički program ali bez prisustva crkvenih službenika. Spomenik je skrnavljen na Božić 1993. godine od strane Alijinih bojovnika iz Srebrenice. Polomljene su ploče i krst.

Srpske vlasti opštine Bratunac su ponovo obnovile taj spomenik 1996. god i postavile ploču izginulih srba tog kraja iz zadnjeg rata. Ove godine je 80 godina od tog stravičnog zločina koga nema u kalendaru obilježavanja srpske vlasti u Bratuncu niti Boračke organizacije.

Apelujem da se taj zločin kao i zločin u selu Anđići iz jula 1944. godine ne smije zaboraviti, kada su u jednom danu spalili u kući u Anđićima 46 mještana iz okolnih sela.

Istina se zna i ona se ne smije zaboraviti

Radomir  Pavlović

Izvor: ISKRA

Vezane vijesti: ŽRTVE RATA 1941-1945 opština Bratunac