Serbian
Armenian
Croatian
Dutch
English
French
German
Greek
Hebrew
Hungarian
Italian
Norwegian
Polish
Russian
Slovenian
Spanish
Ima jedno selo, u opštini Čapljina. Nalazi se u južnoj Hercegovini, na lijevoj obali rijeke Bregave iznad sela Klepci. Selo, sa hiljadu duša, veoma razvijeno stočarstvom i predjelima bogatim ljekovitim i medonosnim biljem. Selo sa istorijom starom hiljadama godina.
To lijepo selo, zove se Prebilovci.
Prebilovci su bili ekonomska, duhovna i kulturna elita, koju je trebalo sasjeći i iščupati iz korijena…
Ustaški zločin nad srpskim narodom u selu Prebilovci je jedan od najgorih i najsvirepijih događaja u ljudskoj istoriji. Najstradalnije selo u Evropi u Drugom svjetskom ratu.
U prvim danima avgusta 1941. od ukupno hiljadu stanovnika ubijeno je 850, od kojih 600 žena i djece.
Živi gurnuti u jamu Golubinka kod sela Šurmanci, nadomak Međugorja. I u jami Bivolje brdo koja je primila najviše žrtava. Na prevaru odvedeni da se nikad više ne vrate u svoje Prebilovce.
Rijetki su oni koji su preživjeli i ostavili nam u amanet istinu o zločinu nad srpskim narodom. A zvjerstva koja su počinjena govore o krvoločnosti zvjeri koja je mrzila sve što je srpsko. Zatrla mnoge porodice i iživljavala se nad nemoćnim ženama, djecom i djevojkama.
Za vrijeme one nekadašnje vlasti „bratstva i jedinstva“, porodice i rodbina pobijenih dolazili su nad jame i molili se za svoje mrtve. A pravoslavnim sveštenicima bilo je zabranjeno služenje Svete liturgije za mučenike koji su stradali od „braće“ Hrvata.
1990/1991. godine rodbina otvara zacementirane jame i kosti mučenika prenosi u parohijski dom. Uz služenje Patrijarha Pavla, episkopa Irineja Bulovića i Atanasija Jevtića i sveštenstva, na 50. godišnjicu stradanja 4. avgusta 1991. godine, osvećeni su temelji crkve posvećene Saboru srpskih svetitelja i prebilovačkih mučenika i kripta sa velikim mermernim ćivotom u njoj a mošti mučenika poslije liturgije i opela položeni u kriptu.
Ali, dođe 1992. godina i po drugi put Prebilovci se nađoše na meti, ovaj put savremenim ustašama.
Operacijom „Čagalj“ pod komandom Janka Bobetka, poznatijom kao Lipanjska zora hrvatske Hercegovine, Prebilovci su sravnjeni sa zemljom.
Groblje oskrnavljeno, kosti vađene i spaljene. Kripta je smišljeno uništena plastičnim eksplozivom i avionskim bombama.
Drugi put kako hercegovački kamen plače.
Sjećanje na žrtve je veoma važno za opstanak srpskog naroda, za njegov identitet. Doživjeli smo istrebljenje i genocid, a osuđeni smo za ono što nismo učinili. Srpske žrtve iz dvadesetog vijeka se ignorišu i svako pominjanje smatra se za vređanje i huškanje. Stradali smo bezbroj puta, i koliko još puta treba pa da se opametimo i ujedinimo kao narod?!
Drugačije je kada čitate o srpskom stradanju, u odnosu kada posjetite stratište.
Njegovo preosveštenstvo umirovljeni vladika Zahumsko-hercegovački i primorski Atanasije, služio je danas u hramu Hristovog Vaskrsenja Svetu arhijerejsku liturgiju povodom proslave Svetih novomučenika prebilovačkih i donjohervegovačkih. Članovi udruženja Jadovno 1941. učestvovali su u Svetoj liturgiji. Poklonili smo se mučenicima.
Poslije liturgije, otišli smo do sela i uz prigodnu dobrodošlicu razmjenili smo po koju rečenicu sa mještanima koji su se vratili na svoja ognjišta. Slušali njihove životne priče, njihovu patnju, i borbu za opstanak.
Boljeg, poštenijeg, vrednijeg življa koji je pretrpio golgotu nema.
To su ljudi sa najvećim srcem.
Kada smo se rastajali sa mještanima i članovima Srpskog nacionalnog društva Prebilovci, potekle su i suze.
Suze radosnice, jer smo se našli u tolikom broju.
Na najužasnijem mjestu sa najljepšom crkvom Hristovog Vaskrsenja.
Obišli smo i Manastir Žitomislić koji je isto tako stradao tokom NDH i koji je porušen do temelja 1992. godine. Takođe smo obišli Sabornu Pravoslavnu crkvu u Mostaru koja se obnavlja jer je takođe porušena tokom proteklog rata.
Hvala svim dobrotvorima koji su nam omogućili odlazak u Prebilovce.
Krajišnici ne zaboravljaju!
Autor: Sandra Blagić
Od istog autora:
Sandra Blagić: Ne dozvolimo da nas opet kolju, protjeruju, da nam lome kičmu!
Sandra Blagić: Djeca su bila samo broj bez imena i prezimena
One Response
Evo skočio mi je pritisak i uhvatio me bes. 1991-e se desilo isto kao i 1941-e.Pa to je stvarno užas.Gde su bili telefoni. Katolički plan da stignu do Drine pa onda do Rusije se uspunjava. Stašno.Nezaštićeni izliferovani, izdati. Onolika vojska. Koliko su godina čekali da se formiraju paravojske. Ili smo mnogo glupi ili pokvareni. Bože daj da se pojave pošteni ljudi u našem narodu. Dosta nam je konvertita.