U Starom Brodu, koji administrativno pripada Rogatici, 15-ak kilometara kanjonom Drine ispod Višegrada, u subotu, 18. juna, održan je pomen za 6 000 Srba koje su u proljeće 1942. godine pobili pripadnici zloglasne ustaške „crne legije“, te osveštani temelji, krst i zvona kapele čija je gradnja počela u maju prošle godine.
Čin osvećenja obavio je sveštenik Milorad Ljubinac, arhijerejski zamjenik Njegovog visokopreosveštenstva mitropolita dabrobosanskog gospodina Nikolaja, uz sasluženje šest sveštenika Mitropolije dabrobosanske.
Kum temelja kapele u Starom Brodu bio je Boban Inđić iz Višegrada, zvona Goran Krlić, rodom iz ovog kraja, a krsta braća Siniša, Saša i Slaviša
Špinjo iz Višegrada.
Crkvene barjake na prvoj litiji nosili su Goran Krlić iz Starog Broda, Tomislav Popović, načelnik Višegrada i Željko Krajišnik iz Sokoca.
Pomenu i osvećenju prisustvovalo je oko 300 građana romanijskih i gornjedrinskih opština.
Ljubinac je u kratkoj besjedi rekao da nas naša prošlost i istorija obavezuju da ovako poznim i višedecenijskim kašnjenjem učinimo pomen i nezaborav nevino stradalim Srbima.
„Ovdje su skončali svoje živote naši srodnici, sestre, majke i očevi, samo zato što su živjeli na svom ognjištu, što su bili pravoslavni Srbi, čestiti radnici i težaci svoga kraja i svog zavičaja. Prvi i Drugi svjetski rat bili su sjemena zla koja su sijana kroz naše žrtve. Neka im je vječni pokoj i blažen mir, a nama, njihovim potomcima, ostaje da se sjećamo svih srpskih stratišta, ne samo ovdje u kanjonu Drine, već diljem Dalmacije i Krajine i na brojnim drugim prostorima bivše Jugoslavije“ – naglasio je Ljubinac.
Prema riječima nadležnog paroha Dragana Vukotića za gradnju ovog spomen kompleksa do sada su brojni darodavci priložili, što u novcu, što u materijalu oko 35 000 KM.
„Kapela će, nadamo se, biti gotova u ljeto naredne godine, a uporedo radimo na prikupljanju imena nevino ubijenih Srba, koja će biti uklesana na veliku mermernu ploču, za nezaborav“ – rekao je paroh Vukotić.
Na inicijativu mitropolita Nikolaja u Starom Brodu je 2008. godine podignut spomenik i održan prvi pomen nedužno stradalim Srbima.
U martu 1942. godine, u okviru ustaške ofanzive čija je namjera bila osvajanje granice na Drini, iz Sarajeva, pod komandom Jure Francetića, krenulo je oko deset hiljada ustaša koji su pred sobom tjerali nepregledne zbjegove srpskih civila sa područja Olova, Sarajeva, Kladnja, Han Pijeska, Romanije, Sokoca, Rogatice i Borika.
Uplašeni narod kretao se ka Višegradu, nadajući se da će tu preći Drinu i skloniti se u Srbiju.
Italijanski vojnici u Višegradu nisu dozvolili zbijegu od oko deset hiljada civila da pređe most, već su ih uputili nizvodno prema selima
Miloševići i Stari Brod, gdje su bile skele.
Nakon što bi u večernjim časovima skela i čamci obustavljali prevoz ljudi preko Drine, preostale bi iznenada opkoljavale ustaše, koje su se spuštale strmim puteljcima sa Boričke visoravni, u kojima su bili najbrojniji muslimani iz istočne Bosne. Uslijedili bi nezapamćeni zločini, ubistva, klanja, mučenja, silovanja i bacanja u Drinu. Mnogi su sami skakali u Drinu, čak i u grupama.
Njemački vojnici na desnoj obali Drine pokušali su da spriječe masovan pokolj Srba, a prema sačuvanim tadašnjim njihovim svjedočenjima u Drinu se, bježeći pred ustašama, bacilo 368 srpskih djevojaka.
Izvor: SRPSKA PRAVOSLAVNA CRKVA