OSAM DECENIJA OD HOLOKAUSTA U SRBIJI: Dvodnevna konferencija o Logoru na Sajmištu okupila vodeće istoričare

Velika dvodnevna konferencija „Jevrejski logor Zemun i Prihvatni logor Zemun“, uz prateću izložbu autora Nenada Fogela, predsednika Jevrejske opštine Zemun, i pisca iz Izraela Milana Fogela, kao i istoričara prof. dr Milana Koljanina, biće otvorena danas u 11 sati, u Kancelariji za mlade GO Zemun.

U decembru se navršava 80 godina od uspostavljanja ovog logora i Holokausta u Srbiji. Konferencija je otvorena za javnost, a učešće su potvrdili istoričarke dr Olga Manojlović Pintar i dr Sanja Petrović Todosijević, Aleksandar Nećak, bivši predsednik Saveza jevrejskih opština Srbije, dr Jovan Bajford, istoričar iz Velike Britanije, istoričari dr Milovan Pisari i dr Dragan Cvetković, kao i dr Ivo Goldštajn, istoričar iz Zagreba.

Na izložbi će biti prikazane fotografije i faksimili arhivskih dokumenata, praćeni tekstualnim objašnjenjima. Kako se u katalogu za izložbu navodi, iako je Beogradsko sajmište za vreme šestoaprilskog bombardovanja 1941. teško oštećeno, a zima 1941/42. godine bila jaka, u njega su od decembra prve ratne godine smeštani logoraši. Stakla na prozorima paviljona bila su razbijena, krovovi oštećeni, prokišnjavalo je na sve strane, zidovi napukli.

Paviljon broj tri prvi je osposobljen za prijem oko 5.000 internirane jevrejske dece, žena i starih iz Beograda i Banata. Tokom decembra prebačeni su i prethodno uhapšeni muški Jevreji, koji su preživeli streljanja u znak odmazde za ubijene Nemce, iz logora Topovske šupe i Banjice. U januaru 1942. na Sajmište su dovedeni i Jevreji iz Kragujevca, Šapca, Niša, Kosovske Mitrovice i Novog Pazara. Ukupno ih je internirano oko 6.400 i oko 600 Roma.

U prvoj polovini marta 1942, u Berlinu je odlučeno da svi Jevreji iz Srbije budu ubijeni u samoj zemlji. Zato je u Beograd upućen kamion-gasna komora („dušegupka“) sa dvojicom SS-podoficira rutiniranih u masovnom ubijanju, Vilhelmom Gecom i Ervinom Majerom.

Prve žrtve bili su bolesnici i osoblje sa porodicama iz Jevrejske bolnice u Beogradu. Od 19. do 22. marta 1942, Jevreji, lekari i medicinsko osoblje, sa članovima porodica i bolesnicima, njih između 700 i 800, transportovani su „dušegupkom“ u Jajince, usput ugušeni i zakopani u unapred pripremljenim jamama.

U maju 1942. u logoru je ostalo jedva oko 1.000 logoraša. Dok su poslednje grupe odvođene u smrt, Sajmište je dobilo novu namenu i ime – Prihvatni logor Zemun (Anhaltelager Semlin). U njega su od 4. maja internirani zarobljeni partizani i drugi protivnici okupatora, kao i radno sposobno stanovništvo sa područja vojnih operacija iz Srbije i NDH, većinom Srbi.

PRISILNI ABORTUSI

OD lekara u Jevrejskoj bolnici traženo je da izvrše abortuse, milom ili silom, svim jevrejskim ženama, bez obzira na mesec trudnoće. Pod pretnjom smrtne kazne lekari su ovo naređenje odbili.

Ovo je postao najveći nemački logor na evropskom Jugoistoku. Odatle su mnogi deportovani u koncentracione i radne logore u Nemačkoj i okupiranim zemljama. Među internircima bilo je i Jevreja, pojedinaca i grupa, među kojima su najveće bile iz Splita i Prištine. Logor je raspušten u drugoj polovini jula 1944. Od oko 32.000 interniranih, stradalo je 10.636 ljudi.

Izvor: NOVOSTI