Odgovornost srpske elite u prelomnim vremenima

Pod elitom podrazumevamo najobrazovaniji krug ljudi iz kulture, politike, ekonomije i vojnobezbednostnih institucija, odnosno krug ljudi čiji najveći uticaj na dešavanja u srpskom društvu smatramo nespornim. To je krug ljudi koji ima moć u kulturi, politici, ekonomiji i vojnobezbednosnim strukturama kao najvažnijim mestima moći prema savremenim konceptima upravljanja državama (društvima), odnosno to je krug ljudi koji su nosioci moći u vremenu svoje javne delatnosti.

Ovde ćemo izneti svoj stav o odgovornosti elite srpskog naroda u prelomnim vremenima.

Pod prelomnim vremenima smatramo ona vremenima u kojima su događanja od tako velikog značaja da se njihov uticaj proteže kroz sve segmente društva (države) u dugom vremenu, od više decenija do nekoliko vekova.

Nesporno je da je Kosovski boj prelomni događaj u srpskoj istoriji, a vreme u kome se odigrao prelomno vreme koje razdvaja sve događaje u srpskoj istoriji na one pre i posle te bitke. Učešće srpske elite u Kosovskom boju, odnosno njen odgovor i izbor u tom prelomnom vremenu najveći je stepen hrabrosti i tako je moćan da se utemeljio u srpsku kulturu, istoriju i nacionalni identitet za sva vremena. I odgovor patrijarha Arsenija III Čarnojevića (Crnojevića), odnosno Srpske pravoslavne crkve koja je, da bi sačuvala pravoslavlje, kulturu i srpski narod izabrala seobu i trajanje na novim prostorima, primer je strateške odluke u prelomnom vremenu čiji se efekti protežu na sve buduće vekove. Na etici kosovskih junaka zasniva se junaštvo Karađorđa i njegovih ustanika u stvaranju nove srpske države zasnovane na tradiciji srednjovekovne državnosti, pa je to njihovo veličanstveno delo trajni temelj Srbije od tada do danas, a, sigurni smo, i u svim budućim vremenima. Zavet oslobođenja Kosova i Karađorđev uspeh u obnovi Srbije vodili su srpsku elitu ka oslobođenju od tuđinske vlasti svih srpskih etničkih prostora.

U oslobodilačkim ratovima krajem XIX i početkom XX veka Srbija je od Osmanske i Habzburške imperije oslobodila ostale srpske etničke prostore, pa su Srbi iz svih pokrajina od 1918. godine državljani jedne iste države, Kraljevine SHS (Jugoslavije) kojom upravlja dinastija Karađorđevića. U svim prethodno pobrojanim prelomnim vremenima srpska politička elita (državno ili ustaničko vođstvo) i crkvena elita (patrijarsi, episkopi, sveštenstvo) imali su potpuno usaglašene strateške ciljeve u vođenju srpskog naroda.

Drugi svetski rat i nemačka okupacija Jugoslavije prelomni su događaj u srpskoj istoriji čije posledice se protežu do danas.

U toku ovog rata jedan deo elite srpskog naroda stao je uz komuniste i izazvao građanski rat u kome je deo Srba prvi put u svojoj istoriji vršio progon i pogrom nad svojim sveštenicima i rušio svoje crkve. Komunisti su zajedno sa jugoslovenskom vojskom Draže Mihajlovića rat protiv fašističke Nemačke počeli u Šumadiji i izazvali velike odmazde u Kraljevu, Kragujevcu, Mačvi i drugim mestima. Za nekoliko meseci Nemci su streljali desetak hiljada Srba, pa je srpska nacionalna elita (i JvuO) odlučila da obustavi radikalni otpor Nemcima, da ne ratuje za Sovjete i Engleze, već da štiti biološki opstanak srpskog naroda i prognala je komuniste iz Srbije. Od 1941. godine do 1944. komunisti su skoro sve svoje borbene aktivnosti sprovodili na teritoriji Nezavisne Države Hrvatske i to je, pored genocidne politike ustaškog vođstva, jedan od razloga što je stradanje Srba tamo bilo najveće.

Posle svršetka Drugog svetskog i građanskog rata komunisti su došli na vlast i Srpsku crkvu su izopštili iz javnog delovanja. Komunisti su u skladu sa svojim ciljevima utvrđenim na Drezdenskom kongresu 1928. godine razbili srpski etnički prostor stvaranjem republika i pokrajina u do tada jedinstvenoj Jugoslaviji i po tim granicama se ta država i raspala posle pada Berlinskog zida. Političkim odlukama EU (pod vođstvom Nemačke) i SAD, kasnije podržanim vojnim akcijama NATO-pakta, rasturena je SFR Jugoslavija. Posle raspada Jugoslavije (1992. godine), države koju su stvorili, Srbi su u situaciji da u novostvorene četiri regionalne države imaju status nacionalne manjine (Slovenija, Hrvatska, Federacija BiH i Makedonija), u dve se bore za status naroda koji može samostalno da odlučuje o svojoj sudbini (Republika Srpska i Crna Gora), a iz pokrajine Kosovo i Metohija su gotovo u potpunosti proterani. Srbi se danas nalaze u situaciji skoro istovetnoj onoj pre oslobodilačkih ratova protiv Osmanske i Habzburške imperije.

Posle prekida u vreme komunizma srpski nacionalni identitet ponovo je i crkven, pravoslavan, pa samo naša Crkva uspešno prelazi novonastale granice u srpskom etničkom prostoru i ujedinjuje Srbe u Srbiji, Republici Srpskoj, Crnoj Gori, Hrvatskoj, Soveniji i Makedoniji i samo ona čuva identitet Srba u SAD, Kanadi, Nemačkoj, Austriji i drugim evropskim zemljama. Država, tačnije vladajuća politička elita, ne izvršava svoje obaveze prema Srbima van Srbije za šta je odličan primer ćutanje o kršenju prava naših sunarodnika na upotrebu ćirilice. Realno, to i nije iznenađenje ako pogledamo ponižavajući status ćirilice u Srbiji, koji su joj odredile današnja politička i kluturana elita.

Danas, gledajući sa vremenske distance rezultate komunističke pobede u građanskom ratu i rezultate njihove politike tokom vršenja vlasti, jasno je da je srpska nacionalna elita bila u pravu kada ih je osuđivala kao najveće neprijatelje srpskog naroda. U momentu pokajanja i iskrenosti to je priznao komunista i pesnik Tanasije Mladenović rekavši: „Mi, srpski komunisti izdali smo svoj narod”.

Srpska elita, posebno politička i kulturna dužne su da neprestano srpsku javnost podsećaju na pogubne posledice komunističkog rešavanja nacionalnog pitanja u bivšoj Jugoslaviji na današnju poziciju Srba, a kako bi njihova nacionalna svest bila čvrsta i otporna na neokomunističke manipulacije koje se preko medija stalno plasiraju.

Posle pobede u Drugom svetskom ratu i dolaska na vlast komunisti su deo srpske nacionalne elite pobili, a ostatak uklonili sa svih funkcija u državnom aparatu i zabranili joj javno nastupanje. Ko nije bio član KPJ/SKJ, bio je moralno-politički nepodoban i onemogućen mu je svaki napredak. Uveden je jednopartijski sistem i oduzeta imovina svim bogatijim Srbima, pa je tako uništena poslovna elita formirana u vremenima posle Karađorđevog ustanka. Država, tačnije Komunistička partija Jugoslavije (od 1974. godine, republičke i pokrajinske partijske organizacije) upravljala je nacionalizovanom i otetom imovinom. Posle pada Berlinskog zida (preciznije ekonomskog bankrota komunističkih ekonomija) sve istočnoevropske komunističke zemlje napustile su taj koncept upravljanja društvom, u svoje pravne sisteme vratile institut privatne svojine i tržišno poslovanje.

Istovremeno su ustavnim promenama te države organizovane kao parlamentarne republike sa višestranačkim političkim sistemima. Tokom tranzicionog perioda iz komunističkog u tržišni sistem, komunistički vlastodršci (sinovi i unuci komunističkih državnih i partijskih vođa) su u pljačkaškim privatizacijama prisvojili najveći deo bivše državne imovine i danas čine većinu ekonomski najbogatijih slojeva u bivšim komunističkim zemljama. U Srbiji posle čuvene Osme sednice (kraj septembra 1987. godine) CK SK Srbije pobednička komunistička frakcija predvođena Slobodanom Miloševićem sprovela je čistku na svim nivoima vlasti i iz javnog političkog delovanja uklonila sve pristalice protivničke, poražene frakcije Ivana Stambolića.

Pobednička komunistička frakcija (sinovi i unuci njenih komunističkih državnih i partijskih vođa i njihovi bliski rođaci) u pljačkaškim privatizacijama prisvojila je najveći deo bivše državne imovine Srbije i danas čini većinu ekonomski najbogatijeg sloja u našoj zemlji. Oni su „nova klasa“ bogataša tačno onako kako je predvideo Milovan Đilas, najfanatičniji komunista, kasnije izopšten i proganjan od svoje partije zbog svoje neobuzdane ambicije da posle sukoba KP Jugoslvije sa Staljinom dođe na Brozovo mesto. Srpska elita, posebno ekonomska, politička i kulturna dužne su da neprestano srpsku javnost podsećaju da su današnji bogataši potomci komunističkih rukovodilaca, a kako bi se sprečile neokomunističke manipulacije da su to DOS-ovci, tj. pripadnici demokratske opozicije koja je na vlast došla oktobra 2000. godine. Posle poraza komunističke frakcije Slobodana Miloševića (Socijalističke partije Srbije) jedan deo komunističkih novobogataša promenio je stranu i finansijski podržao neke od nekomunističkih partija, ali se ne sme zaborativi pod čijom su zaštitom nastala njihova bogatstva. Koliko nam je poznato, niko iz vrhova političkih partija bivšeg DOS-a (najviši i srednji nivo njihovih struktura, izuzev „preletača“) nije „tajkun“.

Đorđe Janjatović (Saradnik udruženja „Ćirilica“ iz Novog Sada)

Izvor: Vaseljenska TV