Spomen-mauzolej na Drini, kod Starog Broda, podsećaće na stravičan pogrom iz 22. marta 1942.
Na Starom Brodu, na Drini, kraj starog grada Višegrada, u Republici Srpskoj, privode se kraju radovi na izgradnji Spomen-mauzoleja, posvećenog neviđenoj drami u proleće 1942. godine, kada je iz Sarajeva krenulo 10.000 ustaša s namerom da protera i pobije srpsko stanovništvo.
Srpski narod sa područja Sarajeva, Pala, Olova, Klašnja, Sokoca, Han Pijeska, Rogatice i Višegrada, po kazivanju Spasoja Albijanića iz Bijeljine, koji je sa Miodragom Davidovićem Dakom, biznismenom iz Nikšića, dao najveći doprinos da se ovim spomen-obeležjem taj događaj ovekoveči – „u zbegovima je krenuo niz Drinu da bi spas potražio u Srbiji“.
PODRŠKA
Veliki dobrotvori Albijanić i Davidović ističu znatnu pomoć i podršku višegradskog sveštenika Dragana Vukotića, Mirka Pandurevića iz Sokoca i arhitekte Novice Motika, koji je uradio idejno rešenje za Mauzolej koji, već sada, krasi Stari Brod.
– U Višegradu, italijanska vojska nije dozvolila narodu da pređe preko ćuprije i zbeg je krenuo pored Drine prema selima Miloševićima i Starom Brodu, gde se nalazila skela – priča Albijanić, jedan od najuglednijih ljudi iz Stare Hercegovine, nekadašnji ministar u Vladi RS i BiH. – Ustaše su stigle ovaj zbeg i mučki ubile oko 6.000 srpskih žena, dece i staraca. Najveći pokolj nad Srbima ustaše su učinile na praznik Mladence, 22. marta 1942. Zločin nad nedužnim ljudima, čistim kao suza u svakom pogledu, toliko je jeziv i bolan da bi, čini mi se, pred njim i kamen zaplakao.
Zadužbinari Davidović i Albijanić su lane, bili na Starom Brodu, na godišnjicu tog zločina, i slušali svedočanstva o stradanju nedužnog srpskog naroda, na način koji nije dostojan imena čovekovog. Ganule su ih umetničke tačke posvećene žrtvama i događaju, među njima i beseda srpskog akademika Matije Bećkovića. Brzo su se, kao ozbiljni i poslovni ljudi iz Republike Srpske i Crne Gore, dokazani rodoljubi, dogovorili da se uradi spomen-obeležje, u vidu mauzoleja, stradalim sunarodnicima – da podseća, svedoči, poučava…
Za ovu golgotu vrlo bi bila primerena molitva koju je napisao najčuveniji Hercegovac Jovan Dučić, koja glasi:
– Pomiluj, Svemoćni, nevine što ginu, Tebi su pružili njine čiste ruke; Za tvoju su oni pali veličinu, na tvoj znak prineli sve suze i muke.
Autor: V. MITRIĆ
Izvor: VEČERNjE NOVOSTI