Miloš Nikolić, čijeg su djeda Jovu ubile ustaše drugog dana Trojica 1943. godine u Srebrenici zajedno sa još 250 srpskih civila, rekao je Srni da su komunističke vlasti prikrivale istinu o ovom zločinu, iako je svima bilo poznato da su snage NDH monstruozno pobile srpske civile na njihovim ognjištima.
Nikolić podsjeća da se ustaški zločin u Srebrenici dogodio 14. juna 1943. godine, a u obližnjem selu Zalazje zločin je počinjen dan kasnije, 15. juna.
On navodi da mu je o tim zločinima pričala komšinica Milena Jovanović koja je skrivena gledala šta ustaše rade.
„U Srebrenici su ustaše 14. juna 1943. godine, prema njihovim dokumentima, ubile više od 155 srpskih civila. Zajedno sa njima ubijena je i porodica jednog Jevreja stomatologa i porodica muslimana – predsjednika suda u ovom mjestu, koji je bio oženjen Srpkinjom“, ispričao je Nikolić, čiji je djed Jovo ubijen u kući sa snahom Vasilijom i petočlanom jevrejskom porodicom.
Ubijena jevrejska porodica, prema Nikolićevim saznanjima, bila je u srodstvu sa književnikom Isakom Samokovlijom.
Nikolić godinama prikuplja podatke o ovom zločinu i kaže da tačan broj žrtava nikada nije utvrđen, ali da je nedavno došao do podatka, koji nije nigdje pominjan, da je ovdje ubijena Zorka Burlica sa petoro djece i majkom Martom Vasić.
On kaže da je u selu Zalazje 15. juna 1943. godine ubijeno 97 Srba, a prema nekim podacima 107, među kojima 45 članova porodice Rakić, 16 Maksimovića i 15 Dragičevića.
U dokumentima NDH navodi se da je Francetićev legionar, ustaški satnik Josip Korelec zbog pogibije svog brata u borbama kod Srebrenice naredio da se izvrši odmazda i predvodio masakr koji su ustaše, uz pomoć nekih domaćih pristalica, svirepo počinile nad srpskim civilima.
„Ubijali su sve Srbe koje su zatekli u kućama. Stradale su kompletne višečlane porodice Stevanović, Krstić i druge. Ubijeno je pet članova porodice pekara Ostoje Stevanovića, kao i 15 civila iz srebreničkog sela Brežani koji su se tog dana zatekli u Srebrenici. Među ubijenim nije bio nijedan vojnik, a civili su ubijani monstruozno na različite načine“, priča Nikolić.
Prema njegovim riječima, ploče sa imenima ubijenih nalazile su se u srebreničkoj crkvi, ali su u posljednjem ratu polupane i nestale jer su tako potomci ubica Srba htjeli da izbrišu istorijske činjenice i pamćenje o srpskom stradanju na ovom prostoru.
Nikolić naglašava da broj i imena svih ubijenih 14. juna 1943. godine na ovom području nikada nije tačno utvrđen, jer to nije bilo u interesu komunističkog sistema, ali se zna da je nakon Drugog svjetskog rata ustaški oficir Korelec osuđen u Zagrebu simboličnom zatvorskom kaznom za te zločine, te ubrzo oslobođen.
„Tijela ubijenih su naknadno sakupljena, bačena i djelimično zatrpana u jamu na lokaciji u blizini današnje policijske stanice, odakle je prilikom izgradnje kolektora dio posmrtnih ostataka 1971. godine prenesen u kosturnicu, a dio iz drugih jama nikada nije prenesen i dostojno sahranjen“, rekao je Nikolić.
Nakon svirepog zločina u Srebrenici, ustaše su treći dan Trojica napravile pokolj nad Srbima i u srebreničkom selu Zalazje, gdje su ubili više desetina mještana.
Njihova tijela sahranjena su u spomen-kosturnicu u tom selu pored koje je još jedna spomen-kosturnica poginulim Srbima iz Zalazja i okoline koje su muslimanske snage pobile u otadžbinskom ratu.
Prema zvaničnim podacima, u Srebrenici i na Zalazju prije 75 godina ubijeno je 228 Srba, od kojih je 80 djece, a prema nezvaničnim, za ta dva dana u Srebrenici i okolnim selima ubijeno je više od 250 srpskih civila.
Nikolić ističe da su u Drugom svjetskom ratu nestala sva srpska sela na širem području srebreničke mjesne zajednice Sućeska, kao što su Slatina, Lipovac, Žedanjsko, Šušnjari i još neki srpski zaseoci.
Prema njegovim riječima, komunistička vlast je ovaj zločin zanemarivala, žrtve nazvala pripadnicima antifašističkog otpora, iako je riječ o srpskim civilima koji nisu imali veze sa bilo kakvom ideologijom.
„Da je riječ o falsifikovanju istorijske stvarnosti pokazuje još sačuvani reljef na komunističkom spomeniku na kojem su prikazani Nijemci koji ubijaju partizane, što je neistina, jer ovdje uopšte nije bilo Nijemaca, nego su komšije-ustaše pobile srpske civile samo zato što su bili Srbi“, kaže Nikolić.
Cvijetin Maksimović kaže da je apsurdno ali istinito da se ognjište Maksimovića nije ugasilo samo zato što je njegov djed prije ovog pokolja uhapšen i deportovan u zarobljeništvo.
Cvijetinov djed Bogdan jedini je preživio iz te porodice, koja je živjela na Vitlovcima kod Zalazja, jer je ranije odveden u zarobljeništvo u Njemačku odakle se vratio 1945. godine i zatekao uništeno selo, te saznao da mu je svih 16 članovi porodice ubijeno.
Prema riječima Maksimovića, u spomen-kosturnici nisu kosti nikavih imaginarnih antifašista, kako je decenijama predstavljano, nego Srba koje su ubile ustaše.
On je istakao da se ove žrtve i zločini ne smiju zaboraviti i da su srpska pokoljenja dužna da se prisjećaju ovih mučenika, odaju im poštu i čuvaju uspomenu na njihovo stradanje, jer se zločin iz 1943. godine ponovio u Zalazju i 1992. i to treba pamtiti.
Kod spomen-kosturnice žrtvama ustaškog zločina u Srebrenici služi se parastos za više od 250 srpskih civila koje su ustaše ubile na drugi dan Trojica 1943. godine u Srebrenici i na treći dan ovog pravoslavnog praznika na Zalazju.
Izvor: SRNA