Serbian
Armenian
Croatian
Dutch
English
French
German
Greek
Hebrew
Hungarian
Italian
Norwegian
Polish
Russian
Slovenian
Spanish
Logor „Ribarska koliba“ je bio jedno od brojnih mučilišta u sistemu hrvatskih logora za Srbe, kome su hrvatske paravojne snage ZNG i specijalne jedinice hrvatske policije „Jesenje kiše“ pod komandom Tomislava Merčepa, mučile civile srpske nacionalnosti u motelu „Ribarska koliba“, u blizini Marinog Sela (na putu između Pakraca i Kutine), u periodu 11. oktobra 1991. do 29. marta 1992. godine. Kroz ovaj logor je prošlo više od 300 Srba, a najmanje 100 Srba je ubijeno.
Mapa logora za Srbe u zapadnom delu SFRJ 1990-ih
OSNIVANjE LOGORA
Ovaj logor je osnovan od specijalne jedince MUP-a Hrvatske „Jesenje kiše“, kojom je komandovao Tomislav Merčep. 11. oktobra 1991. godine u motelu „Ribarska koliba“ u Marinom Selu dovedeni su prvi civili. Većina likvidiranih i mučenih Srba koji su dovedeni u ovaj logor je sa područija Pakraca, Daruvara, Kutine, Bjelovara, Garešnice, Moslavine i Zagreba. Svi koji su dovedeni u ovaj logor su nezakonito uhapšeni i dovedeni bez sudskog naloga. Dovođeni su u malim grupama 10-20 ljudi.
Logor „Ribarska koliba“ u Marinom Selu bio je deo u sistemu hrvatskih logora za Srbe u drugoj polovini 1991. godine.
USLOVI U LOGORU
Zatvorenici u ovom logoru su bili smešteni u jednu podrumsku prostoriju, dok u drugoj prostoriji pored ove su bili izloženi teškim psiho-fizičkim torturama na razne načine, koju mnogi logoraši nisu preživeli. O ovom logoru kao i svim vidovima mučenja zatvorenika postoje autentična svedočanstva i dokumentacija. Ovaj logor je danonoćno obezbeđivalo više od 30 pripadnika ZNG.
Likvidacija logoraša iz logora „Ribarska koliba“ uglavnom je izvršavana na obali reke Ilove, nedaleko Lonja. Drugi logoraši su morali da kopaju rake da bi se sahranjivali ubijeni Srbi, u plitkim i neobeleženim grobnicama. Obimnu dokumentaciju o ovim užasnim zločinima je prikupio Informacioni centar Srpskog sabora, koji je 21. decembra 1991. godine obavestio širu javnost o postojanju ovakvog logora na teritoriji SR Hrvatske, u Marinom Selu. Obavešten je i tadašnji hrvatski predsednik, Franjo Tuđman, ali nije ništa preduzeto da se ovaj logor zatvori, a logoraši puste. Naređeno je od hrvatskih vlasti da se grobnice u kojima je bilo 100 srpskih leševa otkopaju, a zatim ostaci prenesu na druge nepoznate lokacije, u okolini Marinog Sela. Kasnije 19.2.1992. Hrvatski helsinški odbor je ovo potvrdio. Isto je urađeno i za drugi logor Stara Ciglana u Pakračkoj Poljani, gde su takođe dovođeni srpski civili, mučeni i ubijani od pripadnika ZNG i specijalnih jedinica MUP-a Hrvatske.
NALOGODAVCI I IZVRŠIOCI
- Damir Širac, komandant jedinice ZNG koja je obezbeđivala logor
- Gojko Vrzić, zamenik Damira Širca.
- Tomislav Merčep, komandant specijalne jedinice MUP-a Hrvatske.
- Miro Bajramović, zamenik Tomislava Merčepa.
- Tomica Poleto, pripadnik 72. bataljona ZNG
- Željko Tutić, pripadnik 72. bataljona ZNG
- Damir Kufner, pripadnik 72. bataljona ZNG
- Pavle Vancaš, pripadnik 72. bataljona ZNG
- Antun Ivezić, pripadnik 72. bataljona ZNG
- Davor Šimić, pripadnik 72. bataljona ZNG
IMENA ŽRTAVA
- Blagoje Ćulibrk (1955),
- Braniša Ćulibrk (1961),
- Rade Tatomirović (1956) iz daruvarskog sela Blagorodovica,
- Branko Bunčić (1954),
- Mijo Danojević (1938),
- Filip Gojković (1933),
- Gojko Gojković (1937),
- Mijo Gojković (1928),
- Nikola Gojković (1927),
- Rade Gojković (1940),
- Savo Gojković,
- Jovo T. Popović (1934),
- Jovo S. Popović (1920),
- Milan Popović (1929),
- Petar Popović (1944),
- Petar Novković (1940) iz daruvarskog sela Kip,
- Slobodan Kukić (1949),
- Josip Cicvara (1914),
- Savo Maksimović (oko 1950),
- Jovo Žestić (1930), iz Pakračke Klise,
PREŽIVELI MUČENjA
- Branko Stanković, iz daruvarskog sela Kip
- Krajnović Mijo, iz daruvarskog sela Kip
- Krajnović Jovo, iz daruvarskog sela Kip
- Bunčić Milka, iz Pakračke Klise
- Jeka Žestić, iz Pakračke Klise
- Nikola Ivanović, iz Pakračke Klise
POSLEDICE
Preživeli logoraši u logoru „Ribarska koliba“ su svedočili ispred državnih organa Republike Srpske Krajine i SR Jugoslavije o tome šta se dešavalo u ovom logoru, kako su dovedeni tamo i šta su sve preživeli. Informacioni centar Srpskog Sabora je prikupljao dokaze i dokumentovao svedočenja logoraša Ribarske kolibe, koji su kasnije i objavljeni.
Krajem marta 1992. u selu Jakšić (opština Slavonska Požega), članovi HDZ, koje su predvodili Ilija Šutalo i Slavko Kalaš, spalili su nekoliko desetina kuća i privrednih objekata, čiji su vlasnici Srbi. Po naredbi tzv. Kriznog Štaba sela Jakšić, te zapaljene kuće niko nije smeo da ih gasi. U naseljima Zapadne Slavonije dolazi do velike akcije miniranja srpskih kuća, čak i kada su ukućani unutra. To je organizovano i izvršavano od pripadnika Virovitičke brigade ZNG, kojom je komadnovao Đuro Dečak.
U Hrvatskoj se nastavlja iseljavanje srpskog stanovništva, jer su bili u strahu za svoju ličnu sigurnost i sigurnost svoje imovine.
1992. godine hrvatsko tužilaštvo podiže optužnicu protiv nekoliko pripadnika Jedinice za posebne namene MUP-a Hrvatske „Jesenje kiše“. Međutim, kada je Vladimir Šeks došao na mesto Javnog tužioca, svi su oslobođeni, prema hrvatskom Zakonu o oprostu.2005. godine, Županijski sud u Zagrebu je pravosnažno osudio 5 pripadnika MUP-a Hrvatske na kazne od 3 do 12 godina zatvora zbog ubistva u Pakračkoj poljani 4 Srba, a postupak je pokrenut tek kada je Miro Bajramović, jedan od osuđenih, javno progovorio o tim zločinima 1997.
2008. godine hrvatsko pravosuđe je procesuiralo 6 pripadnika vojne policije Hrvatske: Tomica Poleto, Željko Tutić, Damir Kufner, Pavle Vancaš, Antun Ivezić i Davor Šimić, pripadnika 76. bataljona ZNG. To je učinjeno tek na inicijativu Haškog Tribunala, koji je dostavio dokaze i svedočenja preživelih Srba. Marta 2009. godine Županijski Sud u Slavonskoj Požegi je optuženim pripadnicima hrvatske vojske izrekao u prvostepenoj presudi kazne od 1 do 16 godina zatvora.
Vrhovni sud Hrvatske je 23. marta 2010. zbog grešaka u vođenju predmeta ukinuo ovu presudu Županijskog Suda u Slavonskoj Požegi. Pa je predmet „Ribarska koliba“ prebačen na Županijski Sud u Osijeku gde je ponovljeno suđenje optuženima. Juna 2011. godine, Županijski Sud u Osijeku donosi presudu kojom je osuđeno 2 pripadnika hrvatske vojske: Tomica Poleto (44) na 15 godina zatvora i Željko Tutić (42) na 12 godina zatvora.
Dok su Damir Kufner, Pavle Vancaš i Davor Šimić oslobođeni zbog kako je navedeno „nedostataka dokaza“, a Antun Ivezić je takođe oslobođen zbog „zastarelosti“ krivičnog gonjenja.
9. decembra 2010. godine Hrvatsko tužilaštvo na inicijativu međunarodne organizacije Amnesti internešenel, hapsi Tomislava Merčepa, osnivača Jedince za posebne namene MUP-a Hrvatske „Jesenje kiše“, koja je i osnovala više logora za mučenje Srba, među kojima i „Ribarska Koliba“.U optužnici Merčepu stoji da je optužen za nezakonito hapšenje 53 Srba od čega je 43 ubijeno, troje se vodi kao nestalo, a sedmero je preživelo mučenje i zlostavljanje.
SAKRIVANjE LOGORA
Misije evropskih posmatrača i Međunarodnog Crvenog krsta, za vreme rata u Hrvatskoj 1991-1995, nikada nisu došle u logor „Ribarska koliba“ u Marino Selo.
DA SE NE ZABORAVI I NE PONOVI!
Izvor: Zločini nad Srbima
Vezane vijesti:
DVE DECENIJE OD LIKVIDACIJE SRBA U … – Jadovno 1941.
Podsjećanje: Potresna svjedočenja izbjeglica iz zapadne …
Genocid nad Srbima u Hrvatskoj počeo „Otkosom“ novembra 1991 …
