Kako su deklaratori Srbima namenili tek jednu varijantu srpskog jezika

TRAGOM SARAJEVSKE DEKLARACIJE O SRPSKOM JEZIKU

Pripremio Jovo Bajić

Deklaracija o zajedničkom jeziku, obelodanjena 30. marta u Sarajevu, doplovila je na talasima široko zasnovanog i vešto vođenog procesa čiji je krajnji cilj brisanje i srpskog imena u Bosni i Hercegovini i Crnoj Gori. Ti ciljevi su u Hrvatskoj u dobroj meri ostvareni

Razbijanje srpskog jezika i brisanje srpskog imena, kako je zamišljeno u ovom dokumentu (Deklaracija o srpskom jeziku predstavljena prošle nedelje u Sarajevu), umnogome podseća na razbijanje jugoslovenske države, čiji su stvaraoci uglavnom bili Srbi. Jedino vezivno tkivo na tom bivšem jugoslovenskom prostoru, bar kada je reč o četiri novostvorene države, Bosni i Hercegovini, Crnoj Gori, Hrvatskoj i Srbiji, ostao je srpski jezik, jezik Vuka Stefanovića Karadžića, čije je razbijanje i preimenovanje sada predstavljeno i osmišljeno u Deklaraciji o zajedničkom jeziku.

Glavni izvođači radova na razbijanju i preimenovanju Vukovog, srpskog jezika u Bosni i Hercegovini i Crnoj Gori jesu četiri nevladine organizacije: P. E. N. centar iz Sarajeva, Udruga Kurs iz Splita, Centar za građansko obrazovanje iz Podgorice i Udruženje Krokodil iz Beograda. Kamen temeljac Deklaracije za zajednički jezik je Deklaracija o nazivu i položaju hrvatskog književnog jezika iz 1967. godine, a osnovne životne sokove ona je crpla iz knjige štampane pre nekoliko godina u Zagrebu Jezik i nacionalizam, čiji je autor Hrvatica Snježana Kordić. Po ovoj knjizi nazvan je i projekat „Jezici i nacionalizmi“ u okviru koga su organizovane konferencije u sve četiri bivše jugoslovenske republike, a sada države, Bosni i Hercegovini, Crnoj Gori, Hrvatskoj i Srbiji, gde su se aktivisti nevladinih organizacija, raznih struka i fela, nadiskutovali, narazmišljali o jeziku, saopštili mnoštvo ideja. Sva ta silna misaona pregnuća došla su potom u ruke nekih zagrebačkih lingvista koji su ih ugradili u sada iznedrenu i pompezno obnarodovanu Deklaraciju o zajedničkom jeziku.

Čini nam se da je ovde upadljiva sličnost sa nekim drugim eksperimentima koji su sa srpskim narodom vršeni posle petooktobarskih promena, odnosno posle 2000. godine. Tada je na celu Srbiju, srpski narod i njegovu prošlost zalepljena etiketa fašizma, a aktivisti iz nevladinih organizacija su u Srbiji dokazivali kako su Srbi okoreli fašisti i kako je neophodna defašizacija srpskog društva. Ovim činjenicama pozabavila se i Evropa koja je posao defašizacije Srba prepustila Nemcima. Tih godina, posle petog oktobra, po Srbiji, a posebno u Beogradu, zaređale su seanse defašizacije, čija su središta bili beogradski Kulturni centar REKS – B92 i Narodna biblioteka Srbije, gde su Nemci održali na desetine predavanja kroz koja su prenosili iskustva nemačkog naroda stečena dok se menjao i prao od fašističke prošlosti. U vreme defašizacije zatvorena je Narodna biblioteka Srbije, Narodni muzej, Muzej savremene umetnosti, mnoge srpske nacionalne institucije su gušene, a te poslove, vođene daljinskim upravljačem iz inostranstva, usmeravali su aktivisti nevladinih organizacija. Upravo neki od njih ovih dana su se pozabavili pripremom rezolucije o zajedničkim jeziku.

I kako reče jedan od Pečatovih sagovornika, umesto da se bave svojim poslom, srpski lingvisti ponovo su izazvani da brane srpski jezik i njegovo postojanje. Njih četvorica: Dragoljub Petrović, Slobodan Remetić, Miloš Kovačević i Mihailo Šćepanović oglasili su se, razmatrajući za naš list pojedine aspekte i pitanja koje je javnosti nametnula pomenuta sarajevska Deklaracija.

IZ TEKSTA SARAJEVSKOG DOKUMENTA:

„Četiri trenutno postojeće standardne varijante jezika ravnopravne su“
… Na pitanje da li se u Bosni i Hercegovini, Crnoj Gori, Hrvatskoj i Srbiji upotrebljava zajednički jezik – odgovor je potvrdan.
Riječ je o zajedničkom standardnom jeziku policentričnog tipa – odnosno o jeziku kojim govori više naroda u više država s prepoznatljivim varijantama – kakvi su njemački, engleski, arapski, francuski, španjolski, portugalski i mnogi drugi. Tu činjenicu potvrđuju štokavica kao zajednička dijalekatska osnovica standardnog jezika, omjer istoga spram različitoga u jeziku i posljedična međusobna razumljivost.
Korištenje četiri naziva za standardne varijante – bosanski, crnogorski, hrvatski i srpski – ne znači da su to i četiri različita jezika.
Inzistiranje na malom broju postojećih razlika te nasilnom razdvajanju četiri standardne varijante dovodi do niza negativnih društvenih, kulturnih i političkih pojava, poput korištenja jezika kao argumenta za segregaciju djece u nekim višenacionalnim sredinama, nepotrebnih „prevođenja“ u administrativnoj upotrebi ili medijima, izmišljanja razlika gdje one ne postoje, birokratskih prisila, kao i cenzure (te nužno auto-cenzure), u kojima se jezično izražavanje nameće kao kriterij etno-nacionalne pripadnosti i sredstvo dokazivanja političke lojalnosti.

Mi, potpisnici ove Deklaracije, smatramo da činjenica postojanja zajedničkog policentričnog jezika ne dovodi u pitanje individualno pravo na iskazivanje pripadnosti različitim narodima, regijama ili državama; svaka država, nacija, etno-nacionalna ili regionalna zajednica može slobodno i samostalno kodificirati svoju varijantu zajedničkog jezika; sve četiri trenutno postojeće standardne varijante ravnopravne su i ne može se jedna od njih smatrati jezikom, a druge varijantama tog jezika…

Akademik Slobodan Remetić

TESTIRA SE BUDNOST SRPSKIH LINGVISTA

U etar je pušten novi probni balon, sve u funkciji testiranja budnosti i prisebnosti srpskih lingvista, a sva ta galama podseća na jedan kontinuitet. Danas su srpski jezik i ćirilica najugroženiji na prostoru BiH, poprištu namera većinskog naroda (a to su, da se podsetimo, tamo godine 1912. bili Srbi) za stvaranje unitarne države u kojoj bi vladali oni i njihov „jezik“, u stvari idiom koji oni, pokazalo se, po kodeksima kvaziprava, „mogu“ da zovu svojim imenom. Cela stvar se svodi na zatiranje lingvonima „srpski jezik“, što je na tlu BiH počelo u vreme austrougarske okupacije, a ponovljeno oktroisanim amandmanom V. Petriča na Ustav Republike Srpske.

U dokumentu punom nelogičnosti čitaoca čekaju i „četiri standardne varijante“ toga „zajedničkog“ jezika. Varijante čega, koga i čijeg jezika? Iz formulacije „Sve četiri trenutno postojeće standardne varijante ravnopravne su i ne može se jedna od njih smatrati jezikom, a druge varijantama tog jezika“ proizlazi zatiranje izvornog idioma. Smetalo to nekome ili ne, rečenica „Došao djed i donio dvanaest novih haljina“ na prostoru između Bugarske i Slovenije prvi put se mogla pojaviti u poznim spisima Vuka Karadžića, i to ne kao varijanta nekog „zajedničkog“ jezika nego jezika koji je samouk iz Tršića kodifikovao za potrebe svoga naroda. Danas taj tip jezika, osvedočen navedenom rečenicom, baštine „sve četiri trenutno postojeće standardne varijante“ toga „zajedničkog jezika“.

Primećeno je da među potpisnicima Deklaracije nema uglednih lingvista iz Hrvatske, gde je posao oko „srpskog pitanja“ u celini praktično završen. Od zajedničkog, odnosno „svoga“ idioma kojim je pisao „naš“, „zajednički“ Vuk Karadžić, po Maretićevim rečima (1899), „za književni jezik ono, što je Ciceron bio i jest za književni latinski jezik“, tamo se stiglo do priče o međusobno sasvim neovisnim putevima standardizacije jezika u Beogradu i Zagrebu.

Taj „zajednički jezik“, dobijen iz ruku Cicerona rođenog u Tršiću, gurnuo nas je, da se podsetimo, u stogodišnji pitonski zagrljaj naroda sa drugačijom istorijom, opštom kulturom i drugačijim političkim ciljevima. Godine 1892. u Zagrebu je štampan Pravopis hrvatskog jezika, po rečima njegovog autora dr Ivana Broza, izrađen „uglavnome prema načelima, kojih se držao Vuk i Daničić“, a tačno sto godina kasnije general mlađega, po sudbinu Srba značajnijeg Broza, stavio je i formalnu tačku na sva ta „zajedništva“.
Šta povodom ovoga probnog balona da, nakon svih dosadašnjih „sporazuma“ i dogovora o „zajedničkom“, „jedinstvenom“ „nedeljivom“ i sl. „jezicima“, čine srpski lingvisti? Da ažurnije rade na započetim i da pokrenu druge ozbiljne poslove u domenu srbistike.

Urgentni zadatak je zakonsko regulisanje službene upotrebe jezika i pisama u Republici Srbiji, Republici Srpskoj, kao i u Crnoj Gori. Da se postaramo da ćirilica bude jedino službeno pismo celog srpskog naroda. Za ostvarenje ovih ciljeva podrazumeva se konsenzus pozvanih naučnih i državnih institucija na srpskom jezičkom prostoru. Vreme dosad najveće ugroženosti svega srpskog, obeleženo raznim falsifikatima i posezanjem za srpskom kulturnom baštinom, na koju se nasrće i čekićima, naprosto nas obavezuje na svenacionalnu institucionalnu saradnju u ostvarivanju politike jedinstvenog srpskog duhovnog i kulturnog, a time i jezičkog prostora. Budući da jedinstven kulturni prostor podrazumeva jedinstven (ili bar približan) školski sistem i udžbenike, neophodno je što pre napraviti zajednički ćirilički bukvar, kao početak praktične realizacije službenog statusa ćirilice kod Srba bez obzira na to gde oni žive, jer jedan narod treba da ima jedan jezik, jedno pismo i jedan bukvar.
Autor je član Odbora
za standardizaciju
srpskog jezika

Dr Miloš Kovačević

MUDRO OTKRILI TOPLU VODU

Deklaracija o zajedničkom jeziku napisana je tako da na prvi pogled izgleda prihvatljiva svima. U njenom središtu, njen centralni deo čine stavovi ili tvrdnje koje nikada niko iole upućen u lingvistiku, čak bi se moglo reći, niko sa zdravim razumom ne može negirati: a) da se u Srbiji, Hrvatskoj, Crnoj Gori i BiH „upotrebljava zajednički jezik“, i da je taj jezik policentričan, b) da četiri naziva za standardne varijante tog zajedničkog jezika „ne znače da su to i četiri različita jezika“, v) da mora postojati sloboda „individualnog izbora i uvažavanja jezičnih raznolikosti“, zatim „jezična sloboda u književnosti, umjetnosti i medijima“, kao i „sloboda dijalekatske i regionalne upotrebe“, g) da nije normalno i da je za osudu „prevođenje u sudskoj i administrativnoj praksi“ budući da je reč o zajedničkom jeziku“, i d) da treba ukinuti „sve oblike jezične segregacije i jezične diskriminacije u obrazovnim i javnim ustanovama“. Svakom zadravorazumskom i normalnom negiranje datih stavova dovodi u pitanje „normalnost i zdravorazumnost“. Zato ti, kao centralni stavovi u Deklaraciji, zapravo znače otkrivanje „tople vode“. Deklaracija zbog tih stavova očito nije ni pravljena, jer su ti stavovi opšteprihvaćeni, i ponovimo, njihovo negiranje značilo bi negiranje zdravoga razuma, a kamoli lingvistike kao nauke.

Deklaracija je donesena zbog perfidnije formulisanih stavova, koje oni koji nisu lingvistički obrazovani, a među potpisnicima je najviše takvih (jer se gotovo na prste jedne ruke mogu nabrojati lingvisti potpisnici ove deklaracije, posebno oni koji pripadaju srbistici). Zato je obaveza lingvista da razotkriju ciljeve ove deklaracije. A ciljevi su za svakoga ko se bavi srbistikom više nego jasni i očigledni. Cilj deklaracije je da se poistoveti ono što se naučno i činjenički nikako ne može poistovetiti, i da se time promoviše ono što je većini na korist, a Srbima na štetu. To se posebno odnosi na stav da su „sve četiri postojeće standardne varijante (srpska, bosanska, hrvatska i crnogorska) ravnopravne i ne može se jedna od njih smatrati jezikom, a druge varijantama tog jezika“. Svako ko je imalo upoznat s istorijom jezika, zna da su hrvatska, bošnjačka i crnogorska varijanta, koje sebe jezicima imenuju, zapravo varijante SRPSKOGA JEZIKA. Jer sve ishodište imaju u Vukovom srpskom književnom jeziku, koji je najpre preimenovan u srpskohrvatski, a potom u „hrvatski“, „bosanski“ i „crnogorski“. Cilj je dakle da se srpski kao jezik izjednači sa svojim varijantama. Drukčije rečeno, cilj je da se srpskom jeziku ukine status jezika iz koga su preimenovanjem nastale njegove varijante – „jezici“.

Upravo zbog toga se u Deklaraciji i ne kaže koga su jezika to varijante. Ne navodi se koji je jezik ishodište varijantama (jer varijantama engleskog jezika to je engleski, nemačkog to je nemački itd.). Ovde se govori o varijantama nepoznatog, a zapravo svima znanog jezika, samo što je nevolja u tome što je to SRPSKI jezik. Zato autori deklaracije i zastupaju stanovište da svako može taj zajednički jezik (valjda što je za njih bezimen?) „da imenuje kako želi“. A više je nego znano šta za Srbe znači, čak i kad je u pitanju simbolička funkcija jezika, imenovanje srpskog jezika „bosanskim“: znači nestanak i Srba i srpskog jezika u Republici Srpskoj, i njihovo utapanje u tzv. Bosance i bosanski jezik. Sličan je slučaj i sa crnogorskim imenom srpskog jezika. Zbog toga navedena Deklaracija kao osnovni cilj ima „rješavanje“ srpskog nacionalnog i jezičkog pitanja u BiH i Crnoj Gori, tako što će se Srbi prevesti u Bosance i Crnogorce, a srpski jezik ukinuti u „bosanskom“ ili „crnogorskom“, možda s prelaznim periodom u kojem će mu biti priznat status varijante unutar tih političkih ili nazovijezika.
Autor je redovni profesor Srpskog jezika i Opšte lingvistike na Filološkom fakultetu u Beogradu, Filološko-umetničkom fakultetu u Kragujevcu i Filozofskom fakultetu na Palama

Prof. dr Mihailo Šćepanović

POTURENA NAM JE JOŠ JEDNA ŠARENA LAŽA

Posle pola veka od potpisivanja Deklaracije o hrvatskom književnom jeziku, kojom je javno otpočelo razbijanje srpskohrvatskog jezičkog zajedništva, Srbima je poturena pod nos još jedna „šarena laža“, nova deklaracija o povratku zajedničkoga nam, ali bezimenog jezika, lepo upakovana u halje „šarene laže“, kojoj je mašnicu pritegla direktorka Centra za kulturnu dekontaminaciju, zvana Borka Pavićević, uz veliku svitu raznorodnih svatova sa šireg štokavskog, tj. srpskog govornog prostora. Srpski mediji su dosta ozbiljno propratili ovaj Borkin naum, podnesen u latiničkom jednolistku na zagrebačkoj varijanti srpskoga jezika, o čemu svedoče prepoznatljive varijantno obojene lekseme. Da su se izvršitelji ovakvoga lukavog nauma, dobro oslonjeni na neumitne lingvoistorijske činjenice, dosetili da zajednički jezik, što je istina, Srba, Hrvata, Bošnjaka i Crnogoraca imenuju, što je opet istina – kao srpski jezik, onda bi uštedeli dosta novinskog prostora, kao i vremena za ozbiljnije srbističke (a može i srbokroatističke) teme. No, trebalo je opravdati uložene pare, makar i u korist sopstvene štete, preciznije, štete srpskog jezika i njegovih govornika.

Kad rekoh lukavi naum, onda sam dužan da čitaocima bliže objasnim ovu sintagmu. Naime, u Deklaraciji stoji da se potpisnici zalažu da se izbegnu nepotrebna prevođenja, da se zaustavi štetna praksa razdvajanja jezika, traže uvažavanje jezičke raznovrsnosti i „prožimanje različitih oblika i izričaja zajedničkog jezika na sveopću korist svih njegovih govornika“. Sve je to u redu, samo ostaje pitanje šta Srbi imaju s tim? Da nisu srpski lingvisti pocepali zajednički jezik? I to su preumili sastavljači „Deklaracije“! A onda centralno mesto u ovom spisaniju razjašnjava Ranko Bugarski, jedan od potpisnika: „Ne tražimo da se ukinu nazivi hrvatski, srpski, bosanski, crnogorski, nego insistiramo da su oni ravnopravni i da zajedno čine jednu lingvističku cjelinu u širem smislu koja je raslojena na varijante“ (Politika, 30. 3. 2017). Drugim rečima, srpski jezik je varijanta srpskog jezika, a sve to izaziva nove posledice! Nimalo naivne.

Zanimljivo je da su Hrvati ovaj dokument dočekali s nipodaštavanjem, što ne čudi ako se zna da svako pretresanje po istoriji njihovog književnog jezika mora krenuti od srpskohrvatskog jezičkog zajedništva i falsifikatorskih poteza, koji su doveli do sadašnje hrvatske lingvističke stvarnosti. Prvo su se odrekli sopstvenog čakavskog dijalekta, prešli na štokavicu, i kako je Gaj, još 1852. zapisao prigrlili srpski jezik, a pod srpskohrvatskim zajedništvom stabilizovali književnojezički izraz, a potom pre pola veka izmislili zakon po kome svaki narod ima pravo da može svoj jezik nazvati po nacionalnom imenu. Tu izmišljotinu je razobličio Bernard Grošel, nemački slavista, pokazujući da takvo pravilo ne poznaje nijedan zakon svetskih i evropskih društvenih organizacija (Srpski jezik 8, 135–196, 2003). Danas hrvatski premijer Andrej Plenković ponosno izjavljuje da je hrvatski, jezik hrvatske države, i što je još bitnije da hrvatski jedan od zvaničnih jezika EU.

U isto vreme srpski lingvista iz Hrvatske Milorad Pupovac prebrojava napade na Srbe u Hrvatskoj, pa ih je 2016. nanizao do broja 331! Europski i demokratski. A hrvatski premijer i dalje financira u Zagrebu veoma značajne gramatike srpskog jezika, mada pod veštačkim imenom, što je samo pokazatelj da svaki jezik, ako je jezik, a to je srpski jezik – mora biti oslonjen na sopstvene istorijske temelje.

Dosta je potpisnika ove deklaracije sa bosanskohercegovačkog i crnogorskog govornog prostora, što je opet razumljivo jer su oni izrodili lingvističku nedonoščad pa im je potrebno dosta dadilja da se nedonošče „podnjivi“. Gramatiku bosanskog jezika je lingvistički nokautirao prvi bosanski lingvista Midhat Riđanović obimnom studijom TOTALNI PROMAŠAJ (Prikaz Gramatike bosanskog jezika Dž. Jahića, S. Halilovića i I. Palića, Drugo izdanje, Sarajevo 2003, str. 179), decidirano pokazujući da je nemoguće „uterati brod u kamenicu“. Svi ostali pokušaji se svode na falsifikovanje, kako istorijskih, tako i lingvističkih činjenica. Stoga preporučujem prof. Milošu Kovačeviću da umesto polemike s gospodinom Dženisom Šaćirovićem, kada mu ode u goste, u Bošnjačku akademiju nauka ili u Maticu Bošnjaka Sandžaka, ponese kao pravi kavalir po nekoliko primeraka studije Midhata Riđanovića i tako obogati njihove biblioteke o nepostojanju bosanskog jezika.

U aforizmu Milena Milivojevića Nije crnogorski ćutati na srpskom krije se sva nevesela zbilja statusa crnogorskog jezika. Pošto se tamo šačica vlasti prilježnih lingvista poinatila, pa ne znadoše načinjeti gramatiku crnogorskog jezika, onda je vlast aktuelna našla spasonosno rešenje i angažovala dvojicu znamenitih hrvatskih lingvista Pranjkovića i Silića uz obavezno dopisivanje i poznatog domaćeg stručnjaka Adnana Čirgića. Tako se ljeta gospodnjeg 2010. pojavi na podlovćenskoj „ariji“ u cigla-crveno izmolovanim koricama Gramatika crnogorskoga jezika na izdavačkim leđima Ministarstva prosvjete i nauke Crne Gore. Knjigu je dobro kritički „protresao“ prof. Kovačević pokazujući alfabetsko pravilo da nauka ne počiva na izmišljotinama i kompromisima nego na naučnim činjenicama, a naučna činjenica je imuna na političke diktate. Tako i ovo lingvističko (ne)delo može ići pod kategoriju lingvističkih promašaja.

Kada se i ovako ovlaš sagleda istorijat novonastalih prirepaka srpskog jezika, onda je najnovija Deklaracija više nego štetna, kako za srpski jezik, tako i za srpski narod. To je planirana završna faza slamanja srpskog jezika i zbijanja njegovog govornog i kulturnog prostora. Rekao bih hekleracija srpskog jezika i Srba. I to najmanje iz tri razloga:
Deklaracijom treba zabetonirati postojeće stanje i tako srpski jezik izjednačiti sa postojećim nazovijezicima koji još nisu stekli punoletstvo, a time srpskom jeziku podseći lingvoistorijske korene, iz čega sledi –
Treba nazovijezike smestiti u postojeće granice i tako srpski jezik svesti na srbijanski, što bi omogućilo njegovo dalje teritorijalno, socijalno i svako drugo rastakanje, iz čega sledi – Ukidanje Republike Srpske, zavođenje bosanskog jezika u Bosni, baš prema davnoj Kalajevoj zamisli.

Crnogorska zbilja je više nego opominjujuća. Latinizacija i izgon srpskog jezika sa prostora Crne Gore samo govori o činjenici da je ova deklaracija smišljeno napakovana da Srbe van Srbije čekaju neveseli dani. Vidimo njihov položaj u današnjoj demokratskoj Hrvatskoj. U Crnoj Gori su građani devetog reda. Aktuelnoj crnogorskoj vlasti je uspelo ono što nije uspelo austrougarskim i italijanskim okupatorima.
To je dovoljno razloga da srpski kulturni i javni radnici dobro promisle šta i u ime koga potpisuju, a da lingvističke analfabete počnu da se bave svojim poslom. Konačno. Kome je malo ovo što potpisah, sačekaću ga s tovarima dobrih argumenata.
Autor je profesor-predavač na Filološkom fakultetu u Beogradu, Katedra za srpski jezik sa jugoslovenskim jezicima

Dr Dragoljub Petrović

GOSPODIN JEZIK I MUU / BEE DEKLARATORI

Deklaraciju o zajedničkom jeziku uobličili su i potpisali majstori koji o jeziku znaju taman onoliko koliko i mnogo hiljada onih koji su im se naknadno priključili, ali treba reći da je u njoj tačno jedino to da taj jezik jeste zajednički svima onima koji se njime sporazumevaju. Za one, međutim, kojima jezik služi za mukanje, blejanje, pljuvanje i slične „komunikacione potrebe“ dodajem ovde i pokoju drukčiju opservaciju.
1) Deklaratori vele da „svako ima pravo da slobodno i samostalno kodificira svoju varijantu zajedničkog jezika“. Ja sam sa tim stavom saglasan, ali mi nije jasno da li oni time tvrde da svako pravo mora biti „iskorišćeno“, pa među njima i ono da „svako ima pravo da muče i/li bleji“. Normalni ljudi na takvo pravo ne pristaju, ali ako neko misli da se o njega treba otimati, oni neće imati razloga da se umešaju u svaki nesporazum s pameću.

2) Deklaratori, dalje, vele da su „sve četiri trenutno postojeće standardne varijante ravnopravne i ne može se jedna od njih smatrati jezikom, a druge varijantama toga jezika“. E, tu smo već na onome što sam označio kao nesporazum s pameću: to može važiti samo za one „jezike“ (ili njihove „varijante“) kojima se zna i datum rođenja, i otac, i kum, i babica, ali im se majka nigde ne pominje. U takve jezike (da u ovom trenutku po strani ostavimo makedonski), spadaju „hrvatski“, „bošnjački / bosanski“ i „crnogorski“. Da to pokažemo, krenućemo „od zadnjega kraja“.
a) „Crnogorski jezik“ rođen je pre deset godina i još mu Rajka i Tanja (uz nadzor „akademika Brana i akademika Mijata“) svakodnevno „mijenjaju pelene“. I nikako da mu prođe žutica, da ne kažemo – žutilo.
b) Od njega je „bošnjački / bosanski jezik“, može biti, stariji tek koji dan i njega povijaju oni koji bi da na svoju pamet prevedu Mešu, Skendera, Emira, Saliha, Mehmedaliju…
v) Najstariji je od njih „hrvatski“ i njega su, od 1892. na ovu stranu, od srpske japije, istesali „hrvatski vukovci“ Broz, Maretić i Iveković.
Svim tim „jezicima“, dakle, znaju se „rođendani“, a jedini kome se to ne zna jeste srpski. Za njega se, međutim, zna da je star više hiljada godina, da se prostirao od delte Dunava do delte Poa i od Gemera do Peloponeza, a prve podatke o njemu ostavio nam je Plinije Stariji kad je Sin Božji bio dečačić od 12 godina. Plinije je tada doneo spiskove srpskih plemena iz Hercegovine koja se i danas tamo nalaze, ali su se prosula i po drugim krajevima srpstva (pokatkad i po drugim krajevima slovenstva). Neki drugi znalci (među kojima nema Srba), uz sve to, utvrdiće da je „u gotovo čitavoj Evropi od Islanda na severu pa sve do Grčke na jugu, zajednički predak bio isti“ i da je njegova prapostojbina – Balkan.

„I to ne prosto Balkan, već Srbija, Bosna, Hrvatska, Makedonija“, tj. svi oni prostori na kojima su se, po komunističkom inženjeringu – tokom poslednjih decenija, iz Srba istićile „nacije“ za čije su se „jezike“ zabrinuli naši deklaratori i hoće da srpski jezik zabrane i da ga svedu na rang onih koji su još u pelenama, tj. usrani.

Neće da može. Srpski jezik je Jezik Gospodin. Ne zna se koliko je star, ali se zna da je stariji od svih evropskih jezika. I zna se da su na njemu utemeljene i Vinča i Lepenski vir. I zna se da nije jezik zlikovac, kao što to mnogi od onih evropskih nesumnjivo jesu. I zato naši deklaratori mogu i da muču i da bleje. I da to čine na kojim god hoće „standardnim varijantama“ kojih god svojih „jezika“, ali moraju znati da na njihovu pamet nikad neće moći biti svučen Gospodin Srpski.

Osim iz Vinče i Lepenskog vira pre više milenijuma, u naše vreme On je najglasnije odjeknuo s Jezerskoga vrha i Filipovih gusala i nikad se nije mogao naći ni u pesmi Trenkovih pandura, ni Safvet-begovih sejmena, ni Milovih perjanika.
Pred njima, kao i pred deklaratorima koji bi da ga snižu na svoju pamet i svoju veličinu, on jedino može da okrene glavu.
I da začepi nos dok se dekleratorski smrad ne razveje.
Autor je redovni profesor u penziji Filozofskog fakulteta u Novom Sadu

Izvor: PEČAT

Vezane vijesti:

U Sarajevu predstavljena Deklaracija o zajedničkom jeziku …

Potpisana Deklaracija o zajedničkom jeziku | Jadovno 1941.

Antić: Deklaracija o jeziku nova podvala Srbima | Jadovno 1941.