Hercegovačka udruženja u Srbiji: Predlog teksta Deklaracije o genocidu NDH nad srpskim narodom

Hercegovačka zavičajna udruženja u Srbiji koja u svom članstvu imaju brojne potomke i poštovaoce žrtava genocida Nezavisne Države Hrvatske nad srpskim narodom saglasno pozivaju Narodnu Skupštinu Republike Srbije da usvoji Deklaraciju kojom će se konstatovati da je Nezavisna Država Hrvatska na svojoj teritoriji, od 1941. do 1945. godine izvršila genocid nad srpskim narodom, sa sledećim nazivom i sadržinom:

DEKLARACIJA NARODNE SKUPŠTINE REPUBLIKE SRBIJE O
GENOCIDU NEZAVISNE DRŽAVE HRVATSKE NAD SRPSKIM NARODOM

Masovna ubistva, prisilno katoličenje, progoni, sadistička mučenja i ponižavanja, obespravljivanje koje je obuhvatalo zabranu srpskog narodnog imena, Pravoslavne Vere i Crkve, srpskog jezika i ćiriličnog pisma, pljačku svih dobara i drugi zla koja je Nezavisna Država Hrvatska, za vreme svoga trajanja od 1941-45 godine, sprovodila prema Srbima koji su joj bili dostupni imala su za cilj potpuno uništenje Srba na prostorima te države i imaju sva obeležja smišljenog i planiranog genocida, definisanog Konvencijom o kažnjavanju i sprečavanju genocida, koju je usvojila Generalna skupština Ujedinjenih nacija 9.decembra 1948. godine.

Nezavisna Država Hrvatska je u istom periodu izvršila i genocid nad Jevrejima i Romima na svojoj teritoriji.

Republika Srbija će preko svojih nadležnih državnih organa upoznati druge države i međunarodnu i domaću javnost sa sadržinom ove Deklaracije.

Narodna Skupština Republike Srbije će u roku od godinu dana doneti potrebne zakonske i druge opšte akte radi obezbeđivanje trajnog poštovanja činjenice pomenutog genocida, poštovanja žrtava i očuvanja sećanja na njih i to isto će to isto posebno tražiti od Republike Hrvatske i Bosne i Hercegovine, od kojih će tražiti i obnovu uništenih spomen obeležja žrtvama genocida i podizanja istih gde ih do sada nije bilo, kao i njihovo održavanje, a od Hrvatske tražiti stvaranje pravnog osnova za obeštećenje žrtava genocida.
Kao Dan sećanja na srpske žrtve genocida NDH određuje se 4. avgust, zbog uspomene na „Ilindanski pokolj „ Srba u NDH u avgustu 1941, i na početak genocidne akcije „Oluja“ koja je faktički predstavlja dovršenje genocida nad Srbima u današnjoj Hrvatskoj i Bosni i Hercegovini.

Republika Srbija će u prestonom gradu Beogradu izgraditi poseban Memorijalni centar srpskim žrtvama genocida NDH i genocidnog etničkog čišćenja Srba iz Hrvatske i dela Bosne i Hercegovine u ratu 1991- 95, i posle njega.

Država Srbija se obezbediti posebnu zaštitu i obavezu upotrebe ćirilice, kao jedinog pisma srpskog jezika, koje je pismo bila prvo na udaru genocidnog aparata i zakonodavstva NDH, a čiji se progon i nastavlja i širi i u naše vreme.

Nezavisna Država Hrvatska se proglašava genocidnom društvenom tvorevinom.

Osuđuju se sve aktivnosti vezane rehabilitaciji te nakazne države i onih koji su joj služili, te proglašavanju za nevine žrtve i proslavljanju poginulih, pogubljenih i osuđenih njenih tvoraca, duhovnih vođa, pripadnika njenih zločinačkih formacija i članova njenog njenog genocidnog državnog aparata.

Obrazloženje:

Stradanje srpskog naroda u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj smatramo najtraumatičnijim događajem srpske istorije. Po japanskom dnevniku „Asahi Šimbunˮ to je jedno od bitnih obeležja globalne istorije 20. veka. Pomenuto stradanje ima sva obeležja genocida – po nameri koja je ispoljena pravno: opštim i pojedinačnim aktima NDH; retorički: kroz agresivnu propagandu prepunu mržnje uznajstrašnije pretnje i faktičkim genocidnim radnjama: masovnim i pojedinačnim ubistvima,najčešće bacanjem ljudi, žena i djece u jame i rijeke, paljenjem ljudi,žena i djece u kućama,crkvama i štalma, uz svirepost i sadizam bez primera u istoriji; prisilnim katoličenjem i kroatizacijom, rušenjem i paljenjem pravoslavnih crkava i spomenika kao i prisilnim proterivanjem u Srbiju. Genocidim radnjama ubijanja, katoličenja i proterivanja bilo je izloženo celokupno srpsko stanovništvo na većem delu današnje teritorije Republike Hrvatske, cele Bosne i Hercegovine i području Srema. Smatramo da su pomenute genocidne radnje sprovedene nad više od polovine ili nad preko milion Srba u toj zločinačkoj državnoj tvorevini. Pored Srba, genocid u NDH je izvršen i nad Jevrejima i Romima.

Progoni i ubistva Srba, od strane hrvatskih pobunjenika, počinju od početka napada Nemačke i njenih saveznika na Kraljevinu Jugoslaviju 6. aprila 1941, dakle još pre prevratničkog proglašenja Nezavisne Države Hrvatske 10. aprila iste godine. Po svom uspostvaljnju ova država donosi diskriminatorske propise, koji Srbima oduzimaju osnovna ljudska, nacionalna i verska prava, stavljajući ih van zakona što je bila priprema za njihovu potpunu eliminaciju sa državnog prostora, koji je proglašen hrvatskim. Tako je Srbima zabranjena upotreba njihovog pisma ćirilice, julijanskog kalendara i srpskog narodnog imena. Zabranjena je Srpske Pravoslavna Crkva. Srbi nisu imali pravo na slobodno kretanje, prava na zaposlenje, prava na posedovanje određenih stvari. To je vodilo potpunom ličnom i imovinskom obespravljivanju do oduzimanja prava na život, dostojanstvenu smrt i sahranu. Već prvih nedelja vlasti NDH počinju etničkom mržnjom motivisana masovna ubistva, progone i odvođenja u sabirne logore radi istrebljenja srpskih civila. Prva mesta masovnih ubistava su: Gudovac, Veljun, Blagaj, Glina, Sanski Most… U isto vreme počinje formiranje koncentracionih logora, uglavnom za Srbe, ali i za Jevreje i Rome. Neki od njih su formirani kao sabirni, a neki kao radni, ali suština im je bila u sprovođenju genocidnih mera, ili ubijanjem, ili proterivanjem u Srbiju.
Najstrašniji su sistemi logora: Gospić–Jadovno–Pag u kome je likvidirano oko 40.000 Srba od maja do polovine avgusta 1941, u ličkim i dalmatinskim jamama, podvelebitskom morskom kanalu i na ostrvu Pag.

U logorima Jasenovc i Gradšika je od septembra 1941, do maja 1945 prema Izveštaju Međunarodne komisije za istinu o Jasenovcu objavljenom 2010 (u kojoj nema predstavnika sa teritorije bivše Jugoslavije) konstatovano, da je u Jasenovačkom sistemu hrvatskih logora za istrebljenje ubijeno preko 700.000 Srba, 23.000 Jevreja i 80.000 Roma, među kojima je bilo 110.000 dece ispod 14 godina starosti. / altenativa : u kome je od septembra 1941, do maja 1945, po nalazu državne Komisije za utvrđivanje ratnih zločina okupatora i njegovih pomagača NR Hrvatske, ubijeno 500–600.000 Srba./

Prvi koncentracioni logor u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj bio je Danica u Koprivnici u kome su zatvarani srpski pravoslavni sveštenici i njihove porodice, a radi ubijanja ili progona u Srbiju. Zatim slede: Caprag, Lepoglava, Kerestinec, Đakovo (za Jevreje), Kruščica kod Travnika, Loborgrad u Zagorju, Tenja kod Osijeka, Jastrebarsko, Sisak, Kerestinec, Jablanica, Livno i drugi. Posebno je stravično što je tadašnja Hrvatska imala i posebne logore za decu: Jastrebarsko, Sisak, Livno…
U 1941, godini najveći broj Srba je likvidiran van logora u dva talasa zločina. Prvi, koji je počeo prvoh juna i nastavio se tokom čitavog mjeseca a najčešće se naziva Vidovdanski pokolj, a žrtve su bili pretežno muškarci preko 15 godina. U drugom talasu, Ilindanskom pokolju, žrtve su bile oba pola i svih uzrasta. dubokim kraškim jamama Hercegovine, Like i zapadne Bosne, rekama, poljanama, šumarcima, jarugama, seoskim kućama, crkvama…Masovno ubijanje Srba na terenu po naseljima, kućama i zbegovima trajalo je od početka aprila 1941. sve do kraja rata i sloma Nezavisne Države Hrvatske 1945. godine.

Genocid je ostavio trajne i tragične posledice po srpski narod, koje će se osećati vekovima: društvene, državno-istorijske, demografske, socijalne, privredne… On ostaje trajno i bitno obeležje srpske istorije i budućnosti. Jedna od najtežih posledica ovog genocida je i način raspada jugoslovenske države 1991/92 godine, na štetu srpskog naroda, koji je uložio milonske ljudske žrtve imnogo drugog dragocenog u tu državu. Genocidno etničko čišćenje Srba sa područja Republike Hrvatske i dela Bosne i Hercegovine u ratu 1991-95. i posle toga rata, je takođe u uzročno- posledičnoj vezi sa genocidom u NDH.

Komunistička partija Jugoslavije i Savez komunista Jugoslavije su prema srpskom narodu, u svojoj ideologiji i praksi je zbog mira u kući ili nekih drugih razloga prećutali izvršeni genocid. Zato je ubrzo posle sloma NDH počelo sprovođenje politike zataškavanje činjenica o genocidu nad Srbima a u skladu sa proklamovanom politikom „bratstva i jedinstva jugoslovenskih narodaˮ. To je dovelo do zabetoniravanja mnogobrojnih kraških jama u koje su masovno bacani srpski stradalnici. Ta politika je u nekim razdobljima imala karakter specijalnog rata protiv srpskih žrtava i istine o njihovom stradanju. O tome istina se nije smela govoriti i pisati, pod pretnjom političkog, administrativnog i krivičnog progona. Ona se često podvodila pod verbalni delikt „neprijateljske propagandeˮ, za šta se išlo na višegodišnji zatvor. Zato većina žrtava do danas nije eshumirana i dostojno sahranjena i na većini mesta stradanja nije bilo spomen- obeležja.

U ratu 1991–95, na području Hrvatske i velikog dela Federacije BiH spomenici žrtvama stradanja Srba u NDH su oskrnavljeni i uništeni. Na nekim lokacijama namerno su uništeni i zemni ostaci žrtava. Najdrastičniji slučaj toga zločina desio se u selu Prebilovcima u Hercegovini, kada su u junu 1992. vlasti Republike Hrvatske i Hrvatske Republike Herceg Bosne, namerno, postavljenim eksplozivom uništili kosti 4.000 srpskih žrtava eshumiranih iz jama i sahranjenih u crkvi. Ovih dana, u poznatom katoličkom hodočasničkom mestu Međugorju, u jamu koju je 1941, bačen veliki broj Srba iz Ljubuškog i Mostara, sprovedena je kanalizacija. Jama koja se nalazila neposredno pored puta Čitluk- Ljubuški je zabetonirana i prekrivena zemljom koja je zatravljnjena, a oko nje je parking megamarketa poznate firme!? Na istom području Hrvatske i hrvatskog dela Federacije BiH, srpske žrtve su često satanizovane organizovnom propagandom dok su njihove ubice – ustaše uzgignute na pijedestal boraca za hrvatsku slobodu i žrtava komunizma. Mnogi najteži zločinci su svečano sahranjeni ispred katoličkih crkava, gde su im podignuti i spomenici na koje su upisana imena tih zločinaca.

Srbija ima moralni dug i obavezu prema žrtvama svoga naroda i sadašnjim i budućim srpskim generacijama da učini sve da se uspostavi i trajno očuva sećanje na žrtve genocida. Primer treba da nam u tome budu jevrejski i jermenski narod. Početak ispravljanja nepravde prema žrtvama i spiranje sramote treba da bude zvanično usvajanje Deklaracije o genocidu ove 2016. godine, koju je trebalo posvetiti žrtvama kao 75. od početka genocidnog stradanja Srba u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj, koju treba proglasiti za genocidnu tvorevinu. Na temelju Deklaracije treba doneti odgovarajuće pozitivne propise koji bi obezbedili poštovanje žrtava genocida, uspostavljanje kulture sećanja na njih sa jasnim obavezama države u tome. Svakako treba zaustaviti i dalji progon ćirilice, jedinog pisma srpskog jezika, koja je bila prva žrtva okupacionog režima Austrougarske 1915. i prva žrtva genocidnog režima NDH u aprilu 1941, godine. Trebalo bi pre svega obezbediti da tema genocida nad Srbima uđe u školske programe istorije i opštu kulturu sećanja, te da srpske žrtve genocida dobiju svoj poseban spomenik u prestonom srpskom gradu Beogradu, da se odredi poseban Dan sećanja na Srbe stradale u ovom genocidu (adekvatno bi bilo početkom avgusta kako bi se time spojilo sećanje na Ilindanski pokolj i žrtve „Olujeˮ). Srbija treba da diplomatski i materijalno pomogne da se obezbedi poštovanje žrtava genocida svoga naroda i na prostoru Hrvatske i BiH.

Bez uspostavljanja kulture sećanja na žrtve genocida mi se ne možemo smatrati ozbiljnim narodom i društvom, niti možemo očekivati da sa nas spadnu pritisci i ucene, koji su doveli da nas – žrtve proglase izvršiteljima genocida.

Pozdravljamo zahteve koji su u vezi Deklaracije o genocidu NDH upućeni Narodnoj Skupštini Republike Srbije, a koji treba da posluže kao osnova za izradu konačnog predloga Deklaracije o genocidu NDH nad srpskim narodom, čemu će dati doprinos i potpisnici ovog poziva svojim posebnim predlogom.
Pozivamo srodna nacionalna, memorijalna i srpska zavičajna udruženja i organizacije, potomke i poštovaoce žrtava hrvatskog genocida nad srpskim narodom, naše prijatelje i sve dobronamerne ljude da na pogodan način podrže ovaj predlog u javnosti, kako bi se on zvanično usvojio u ovoj 75. godini od početka istrebljivanja srpskog naroda Nezavisnoj Državi Hrvatskoj.“

Beograd, 01.10.2016. godine
KOORDINACIONI ODBOR HERCEGOVAČKIH UDRUŽENjA U SRBIJI

Izvor: Slobodna Hercegovina