Serbian
Armenian
Croatian
Dutch
English
French
German
Greek
Hebrew
Hungarian
Italian
Norwegian
Polish
Russian
Slovenian
Spanish
(Foto Udruženja „Kosta Pećanac”)
Prokuplje – Članovi kuršumlijskog udruženja „Kosta Pećanac” koje se bavi negovanjem i očuvanjem srpske tradicije i srodno udruženje „Kajmakčalan” iz Beograda boravili su nedelju dana u Makedoniji, gde su na 2.521 metar nadmorske visine, na Kajmakčalanu, čistili i sređivali zapuštena srpska groblja poginulih vojnika u Prvom svetskom ratu. Iako nema zvaničnih podataka koliko tačno ima grobalja, Mile Koprivica, predsednik kuršumlijskog udruženja i jedan od inicijatora akcije, tvrdi da su srpska groblja na Kajmakčalanu rasuta na preko 90 lokacija, a da se na ovom prostoru još uvek mogu pronaći neotkriveni grobovi zarasli u trnje i korov.
– Grobovi su zarasli u travu, često su prekriveni šibljem, a neretko su i potpuno urušeni – započinje priču Koprivica, koji je i sam potomak slavnih predaka. U prilog toj činjenici naglašava da je na najvećem groblju nastradalih Srba u selu Skočivir pronašao pretka Todora R. Koprivicu poreklom iz sela Vukojevac u kuršumlijskoj opštini. – Nakon sto godina, zapalio sam sveću i održao pomen svom pretku koji je život izgubio kao podnarednik 2. pešadijskog puka „Knjaz Mihajlo”. Pronašao sam i grob još jednog zemljaka, izvesnog Vukojice Azdejkovića iz sela Đurevac kod Prokuplja. Inače, u ataru sela Skočivir sahranjeno je oko 500 srpskih ratnika, a mi smo pokušali da oronule i propale spomenike naših predaka bar malo dovedemo u red – dodaje Koprivica.
On ističe da su čistili zapuštena srpska groblja i u ataru sela Trnovo, Dobroveni, Živojno i dr. Očišćeno je na desetine lokacija, ali to je tek jedan deo grobalja na kojima počivaju kosti junaka koji su godinama zaboravljeni od svih i gde je u borbama sa Bugarima nastradalo više od 5.000 naših boraca. Koprivica dodaje i da je krajnje vreme da se sprovede jedna organizovana akcija na Kajmakčalanu, gde će se popisati sva groblja, pronaći svaki spomenik i sada zapuštene lokacije dovesti u red i tako se bar malo odužiti našim slavnim precima. Vojnici koji su se ovde borili i izginuli bili su iz svih krajeva Srbije.
Inače, u probijanju Solunskog fronta, jednu od najkrvavijih, najpresudnijih i najslavnijih bitaka, u jesen 1916. godine, srpska vojska vodila je na Kajmakčalanu, u današnjoj Makedoniji, gde je za 19 dana, boreći se prsa u prsa, za slobodu otadžbine palo na hiljade srpskih junaka. Svi oni sahranjivani su dok su borbe još trajale, odmah uz liniju fronta: na improvizovanim grobljima, u portama crkava i po vrletima ove planine.
Učesnici ove humane akcije obišli su na Gruniškom visu i spomenik podignut u čast Vojinu Popoviću, legendarnom vojvodi Vuku, pukovniku srpske vojske koji je na Kajmakčalanu stradao u hrabrom i samoubilačkom jurišu na bunker bugarske vojske. Kažu da je još puno takvih spomenika i belega najhrabrijim srpskim junacima sakriveno po jarugama, šumama i vrletima Kajmakčalana.
Izvor: POLITIKA
Vezane vijesti:
Kajmakčalan kao kapija slobode | Jadovno 1941.
