Građanski rat i unitarna BiH

Teško je racionalno i objektivno objasniti poreklo mržnje između Muslimana (Srba islamske veroispovesti) i Srba pravoslavaca.

Piše: Mitar KOVAČ

Istorijska je činjenica da gotovo svi Muslimani (Bošnjaci) na teritoriji BiH, pa i prethodne Jugoslavije imaju srpsko nacionalno poreklo i da su ih samo islam, koji su primili za vreme Otomanske imperije na srpskim prostorima i komunistička ideologija u bivšoj SFRJ, odvojili od suštine nacionalnog bića i od svoje braće.

Opterećeni sindromom promene vere i zbog prezira njihove braće i sunarodnika Srba, pod spoljnim panislamskim i političkim uticajem tražili su neki novi nacionalni identitet. Vremenom ta potreba pravljenja razlike prema svom narodu postajala je sve veća pod uticajem ustaške ideologije a ostvarena za vreme fašističkog projekta NDH, a posle toga u komunističkoj avnojevskoj Jugoslaviji. Ta ideologija se razvijala i u periodu posle Drugog svetskog rata, da bi bila ekstremno izražena u toku i posle građanskog rata u BiH. U tom periodu dolazi i do ozbiljnog krivotvorenja istorijskih činjenica o poreklu i nacionalnoj pripadnosti Muslimana u bivšoj SFRJ. Sa tom namerom od devedesetih godina prošlog veka urađeno je dosta usmerenih projekata kojima se pokušava izvršiti revizija istorijskih činjenica i porušiti sve što je zajedničko sa Srbima, pre svega nacionalno poreklo, prošlost, jezik, kultura i sl.

Nakon Prvog svetskog rata srpski narod je svoju državotvornost Srbije i Crne Gore, kao i pobede iz Balkanskih ratova i Prvog svetskog rata uneo u novu državu, Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovenaca, a potom Kraljevinu Jugoslaviju, da bi doživeo da komunistički pokret u Drugom svetskom ratu izmeni suštinu i smisao te države, te da ukine monarhiju kao oblik državnog uređenja, i da promoviše nove narode i republike koje su konstituisane na štetu srpskog naroda. Nova komunistička vlast je mnoge srpske teritorije uključila u te nove republike čiji su temelji dati na Drugom zasedanju AVNOJ-a u Jajcu 29.11.1943. godine. To je urađeno pod parolom tzv. bratstva i jedinstva između naroda, uz obrazloženje da su granice republika fiktivne i formalne, te da nemaju suštinski značaj. Na taj način je veliki broj Srba ostao da živi na prostoru Hrvatske i BiH, ali kao konstitutivni narod u tadašnjim ustavima tih republika.

Najveće zločine nad Srbima u Drugom svetskom ratu nisu počinili Nemci nego naci-fašistička tvorevina NDH. Vinovnici genocida nad srpskim narodom bili su ustaše tzv. Nezavisne Države Hrvatske, među kojima su bili i Muslimani, koji se po svireposti i zločinima nisu puno razlikovali. Ostale su po zlu čuvene muslimanske fašističke SS divizije „Handžar” i „Kama“. Prevashodno su bile namenjene za etničko čišćenje Srba u Bosni, a potom su postale uzor pri formiranju i profilisanju paravojnih formacija, pa i dela jedinica Armije BiH u ratu 1991-1995. godine.

Pored masovnih zverstava ustaša nad srpskim narodom u tzv. NDH, unijaćenja i pokatoličavanja, hrvatski naci-fašisti su uspeli da znatan deo Muslimana pridobiju za ostvarivanje svojih ciljeva.Kroz istoriju taj odnos Srba pravoslavaca i Muslimana se stalno usložnjavao, posebno u teškim istorijskim okolnostima za vreme Prvog i Drugog svetskom ratu.

U okviru Kraljevine Jugoslavije Bosna i Hercegovina nije ni postojala. Stvorena je kao tekovina komunizma u toku i nakon Drugog svetskog rata. Bosna i Hercegovina je, u okviru bivše SFRJ, bila u svakom pogledu ustavno i politički ravnopravna sa ostalim jugoslovenskim republikama. Njeno stanovništvo su činili tri konstitutivna naroda: Muslimani, Srbi, Hrvati. Muslimani su, kao narod, komunistička tekovina, kao nacija proglašeni od strane tadašnjeg saveznog i republičkog partijskog vrha tek početkom 70-tih godina. Sve do tada su se Muslimani smatrali verskom zajednicom i nisu imali status naroda. Dominantne religije na prostoru BiH su islam, pravoslavlje i katolicizam, a jezici srpski i hrvatski, a nakon građanskog rata „izmišljen“ je bošnjački jezik. U skladu sa ciljevima islamske dominacije i unitarnog koncepta u BiH tzv. bošnjački jezik se nastoji u novije vreme promovisati u „bosanski jezik“, koji bi bio zajednički za sve narode. Sve je to rezultat nasilja politike nad jedinstvenom kulturom i jezikom srpskog naroda pravoslavne, islamske i katoličke veroispovesti u BiH.

Značajan deo muslimanske elite bio je svestan istog nacionalnog porekla sa Srbima i suprotstavljao se ustaškim vlastima da ne čine takve zločine i genocid nad Srbima na prostoru NDH.

U brojnim gradovima i varošicama Muslimani su objavljivali rezolucije ili memorandume u kojima su javno osuđivali ustaške mere, zakone i nasilje nad Srbima: prijedorsku (23.septembra1941), sarajevsku (12.oktobra), mostarsku (21.oktobra), banjalučku (12. novembra), bijeljinsku (2. decembra) i tuzlansku rezoluciju (11. decembra). Rezolucije su osuđivale ustaše u Bosni i Hercegovini zbog lošeg postupanja prema muslimanima i za pokušaje da okrenu muslimane i Srbe jedne protiv drugih. Jedna rezolucija je tvrdila da su se od početka ustaškog režima muslimani užasavali nezakonskih aktivnosti koje su ustaše, organi vlade NDH i razne ilegalne grupe činile protiv Srba.

U celom periodu posle Drugog svetskog rata postojao je i dalje jedan većinski deo muslimanskog naroda koji je bio za dobar suživot sa Srbima pravoslavcima, sa svojom „braćom po poreklu“, a samo je jedan manji deo bio ekstreman i baštinio šovinističku i naci-fašističku ideologiju iz Drugog svetskog rata. Hrvatski narod u BiH je celo vreme većinski bio pod snažnim uticajem ustaške ideologije i bio u njenom vrhu, posebno sa prostora zapadne Hercegovine. Sa takvim istorijskim nasleđem sva tri naroda u BiH imala su status konstitutivnog naroda. Bilo kakav oblik narušavanja konstitutivnosti ili majorizacije jednog od konstitutivnih naroda BiH vodio je u etničke i verske sukobe.

Bosna i Hercegovina, po svom geostrateškom položaju u bivšoj Jugoslaviji, je igrala ulogu teritorije koja je ujedinjavala i spajala jugoslovenski državni prostor i međusobno povezivala središnji multinacionalni i multikonfesionalni deo, sa njegovim istočnim i zapadnim delom, kao i sa južnim delom jadranske obale.

Pitanje opstanka BiH kao multikulturne, multietničke i multikonfesionalne tvorevine još više se zaoštrilo nakon arbitrarnog proglašenja od strane Badinterove komisije da je Jugoslavija nestala i da sve njene članice imaju pravo da traže međunarodno priznanje. Pri tome se nisu uzele u obzir činjenice da SFRJ nije nastala kao složena federalna država voljom i uključenjem republika nastalih u Drugom svetskom ratu. Naprotiv, Kraljevina Jugoslavija je nastala prvenstveno kao rezultat borbe srpskog naroda, Kraljevine Srbije i Kraljevine Crne Gore u Prvom svetskom ratu, na strani sila Antante.

Uslovi za domanaciju Muslimana u BiH su postepeno izgrađivani u okviru NDH, a potom u vreme komunizma i socijalizma u okviru SFRJ i BiH, sa izrazito islamizovanim obeležjima kulturološkog karaktera. Islam, kao politički faktor, dobio je na zamahu i intenzitetu krajem 60-ih i početkom 70-ih godina. Svoju punu ideološku podlogu muslimanski separatizam dobio je u delu Alije Izetbegovića „Islamska deklaracija“. U tom političkom programu Alija Izetbegović Bosnu i Hercegovinu vidi kao islamsku državu koja iz javnog, političkog, ekonomskog i kulturnog života isključuje ravnopravnost Srba i Hrvata, kao konstitutivnih naroda.

Da bi se sagledalo jačanje islama u BiH potrebno je analizirati nacionalnu srukturu od vremena Austrougarske monarhije. Prema zvaničnim popisima austrougarskih vlasti iz 1879, 1885, 1895. i 1910. godine uočljivo je da se u tom periodu procenat pravoslavnog stanovništva neznatno povećao sa 42,88% na 43,49%; muslimana smanjio sa 38,73% na 32,25%, a rimokatolika povećao sa 18,08% na 22,87%.

Sve do Drugog svetskog rata taj odnos nacionalne zastupljenosti nije se značajnije promenio, da bi se značajnije počeo menjati od sedamdesetih godina dvadesetog veka.

Tabela 1. Struktura stanovništva prema zvaničnim popisima (%)

1948.        1953.        1961.        1971.        1981.

Srba               42,29        44,40        42,89        37,19        32,02

Muslimana    30.73        31,32        35,69        39,57        39,52

Hrvata            23,94        22,98          21,71        20,62        18,38

Po poslednjem predratnom popisu 1991. godine, koji nije verifikovan, Muslimana je u BiH bilo 1.905.829 ljudi (43,65%), Srba 1.369.258 (31,4%), a Hrvata 755.892 (17,3%). Od 106 opština BiH muslimani su činili većinu od preko 50% stanovništva u 35 opština, a Srbi u 32. Oko 240.000 stanovnika BiH (5,5%) opredelilo se u određeno vreme kao „Jugosloveni“, čiju su većinu činili Srbi ili deca iz mešovitih brakova.

U etničko-teritorijalnom sastavu BiH, Srbi su imali vodeće mesto. Oni su predstavljali apsolutnu većinu stanovništva na 53,3% teritorije Republike. Nakon 1980. godine procenat učešća muslimanskog stanovništva u BiH se povećao za oko 11,45%, dok je procenat zastupljenosti Srba umanjen za 12,16%. Bosna i Hercegovina je, od većinski hrišćanske, za kratko vreme u dvadesetom veku, pristrasnim i naopakim delovanjem komunista promovisana u pretežno islamsku federalnu jedinicu SFRJ. Takav trend je frustrirao Srbe, koji su se sve više osećali neravnopravnim i pod pritiskom da svoju budućnost traže van BiH. Odlazak srpskog stanovništva, pa i hrvatskog je bio konstantan proces sve do građanskog rata 1992. godine.

Radi ostvarenja muslimanskih političkih ciljeva u BiH, sa uvođenjem političkog pluralizma osnovana je Stranka demokratske akcije (SDA), koja je u svojoj osnovi programske orjentacije bila muslimanska a ne demokratska stranka. Celo vreme rata pred svetom su krnje institucije države BiH prikazivane kao multietničeke, iako su u svojoj osnovi bile muslimanske. To se najbolje vidi iz suštine odnosa prema sistemu vrednosti u savremenom svetu. Nije razumljivo da su toj bivšoj, a i aktuelnoj muslimanskoj političkoj eliti bliže vrednosti islama sa dalekih područja nego civilizacijske multietničke i multikonfesionalne vrednosti regiona u kome žive i celokupnog evropskog prostora. Stavovi koji se pojavljuju na forumima i skupovima koji okupljaju muslimanske političke rukovodioce i komandante A BiH najviše govore o sistemu vrednosti koje su baštinili u građanskom ratu u BiH i sistemu vrednosti koje nastoje nametnuti kao civilizacijski i kulturološki model na prostoru BiH. Nije dobro što se ratna prošlost i sećanja prenose na mlađe generacije, pri čemu se pripadnici druga dva naroda, Srbi i Hrvati, označavaju agresorima. Sigurno je da nacionalna elita i narodi u BiH zbog tih različitih vrednosti i interesa treba da imaju svoj nacionalni i verski identitet koji neće biti ekstreman i ugrožavati druge konstitutivne narode.

Ispoljene namere SDA za otcepljenjem BiH iz sastava Jugoslavije predviđale su formiranje unitarne države sa muslimanskom dominacijom i sa perspektivom stvaranja čiste islamske države u budućnosti jer bi Srbi i Hrvati u dužem periodu otišli ka Hrvatskoj i Srbiji. To je probudilo loša istorijska sećanja i pamćenje iz prošlosti i izazvalo reakciju i nepoverenje Srba. Osnovana je Srpska demokratska stranka (SDS), a potom su proglašene pojedine autonomne regije sa pretežno srpskom većinom. Tokom krize i rata, spajanjem tih regija nastala je najpre Srpska Republika BiH, a potom i Republika Srpska (RS). Srpska demokratska stranka je imala nacionalni pristup i ideologiju. Zastupala je interese celog srpskog naroda u BiH. Prvo je zastupala ideju ostajanja BiH u smanjenoj Jugoslaviji, a nakon otcepljenja BiH koji je ubrzala Nemačka i tzv. Evropska zajednica pod njenim uticajem, zastupala je program razgraničenja tri konstitutivna naroda. Državni koncept BiH kao samostalne i unitarne države vodio je direktno u građanski, međuetnički i verski rat. Na to su upozoravali lideri SDS, o čemu postoji obimna video i pisana dokumentacija. Ta upozorenja nisu shvaćena ozbiljno. Došlo je do građanskog rata sa teškim, dugotrajnim i razarajućim posledicama po sva tri naroda i njihovu budućnost.

Rat u BiH (1992-1995) u suštini bio je građanski rat verskog i etničkog karaktera. Verska i etnička mržnja koju su raspirivali ekstremisti bile su njegov glavni uzrok i pokretač, uz mnoštvo drugih činilaca regionalnog i međunarodnog karaktera, koji su doprineli da mržnja dođe do punog izražaja i da izbije u prvi plan. Radi se o klasičnom građanskom ratu verskog i etničkog karaktera uz značajno učešće Hrvatske vojske u pojedinim delovima BiH u toku celog rata.

Muslimanska strana u ratu u BiH je nastojala stalno da srpsku stranu prikaže kao agresora. Da je zaista izvršena agresija JNA i Jugoslavije na muslimanske snage Armije BiH, kako je stalno govorio muslimanski politički vrh, onda je sasvim jasno da bi takav rat bio kratkotrajan i da bi u vojnom pogledu grad Sarajevo i cela BiH bili stavljeni pod kontrolu JNA u veoma kratkom periodu. Po svim parametrima vojne moći ova tvrdnja se lako može argumentovati i dokazati. To nikada nije bio cilj srpske strane u BiH, niti JNA, da prisilom zadržava Muslimane i Hrvate u zajedničkoj državi.

Muslimanska propaganda bila je i ostala u funkciji pridobijanja međunarodne podrške i za unitarnu BiH, pri čemu bi bila ukinuta volja druga dva konstitutivna naroda. To niko niti je planirao niti je imao nameru. Otud sva priča o agresiji na BiH od strane Srba jeste medijska spekulacija muslimanske strane u ratu u BiH. Danas to na sličan način radi vlast u Ukrajini, koja je na najsvirepiji način ugušila prava ruskog naroda i nasiljem prema Novorusiji (Donjecka i Luganska oblast) nastoji da po svaku cenu sprovede svoju volju i drži taj narod u pokornosti a da jedan deo protera u Rusiju. To je plan pojedinih vodećih sila Zapada, od koga još nisu odustale.

Za pravi početak rata u BiH uzima se 6. april 1992. godine. Tog dana, bez ikakvog valjanog pravnog i političkog argumenta, Evropska zajednica i SAD odlučile su da priznaju BiH kao samostalnu državu i to tako što su, uprkos očiglednoj nelegitimnosti referenduma iz februara 1992. godine, potvrdile njegove rezultate. Političko rukovodstvo Muslimana proglasilo je opštu mobilizaciju radi formiranja tzv. Armije BiH i radi vođenja rata. Predsedništvo muslimanskog dela BiH, kao Vrhovna komanda, 14.04.1992. godine izdalo je Direktivu kojom se naređuje „Zelenim beretkama“ i svim naoružanim muslimanima da napadnu sve vojne objekte, starešine i vojnike, pa čak i porodice vojnih lica i da otimaju i vojnu opremu. Verska i etnička mržnja koju su raspirivali ekstremisti bile su njegov glavni uzrok i pokretač, uz mnoštvo drugih činilaca regionalnog i međunarodnog karaktera.

Po svojoj tipologiji, Vojska Republike Srpske pripadala je kategoriji narodnih vojski sa elementima stajaće, operativne vojske. Formiranje, popuna, logistika, upotreba, odnosno način dejstva, gotovo u celini prate karakteristike milicijskog oblika vojne organizacije. Primese regularne i operativne vojske sadržane su na višim nivoima organizovanja i komandovanja, ali oni ni u kom smislu ne dovode u pitanje milicijski i narodni karakter te vojske. Njena strateška koncepcija, odnosno generalna vojna doktrina bila je defanzivnog karaktera. To je posledica ograničenog defanzivnog osnovnog strateškog cilja, a to je odbrana onog dela teritorije kojeg su tadašnje nacionalne elite u RS smatrale sopstvenom etničkom teritorijom. Vojska Republike Srpske nije imala cilj da vojnički porazi protivnika, jedino zato što ni celu BiH nije smatrala sopstvenom teritorijom. Inače, VRS je raspolagala odgovarajućom borbenom snagom koja joj je sve do kraja 1993. godine garantovala vojnu pobedu u ratu u BiH. To nije učinila jedino zato što nije želela i zato što to nije bio ratni cilj.

Paravojske su konstanta građanskog rata u BiH u redovima svih zaraćenih strana. Preduzimanje mera da se paravojne organizacije i jedinice stave u lanac komandovanja jeste izraz nadležnosti komandanata da se smanje posledice delovanja paravojnih jedinica i ostvari kontrola i nadzor nad njima.

Pored nastojanja da se A BiH legitimiše kao multietnička vojska, ona to nije nikada bila. Odnosi u toj vojsci i pozdravljanje, kao i borbeni pokliči duboko su utemeljeni na islamu. Tako je tekbir postao osnovni ratni poklič po kome je muslimanska vojska A BiH bila prepoznatljiva. Tekbir je islamski uzvik kojim se slavi ili veliča Allah dž.š. Arapski izvorni poklič je Allahu ekber (الله أكبر), što bi značilo Allah je najveći. To je kulturni i vrednosni obrazac političkog islama koji sam po sebi pravi distinkciju prema vrednostima Srba i Hrvata, kao konstitutivnim narodima u BiH.

Strateška koncepcija A BiH imala je dva temeljna određenja ili postavke u funkciji političkih ciljeva rata. Prvo je da se mora održati celovitost BiH, a uslov za taj radikalni cilj bio je vojni poraz druge dve etničke zajednice koje su drugačije videle budućnost BiH. Druga uporišna tačka te strategije bilo je da se obavezno obezbedi neposredno uključivanje međunarodne zajednice i NATO-a u nametanju vojničkog poraza Vojske Republike Srpske. Na kraju rata je muslimansko političko rukovodstvo u tome i uspelo, tako da su zajednički nastupale A BiH, HVO, Hrvatska Vojska i NATO snage, prvenstveno kroz vazduhoplovnu, logističku i obaveštajno-izviđačku podršku. Upravo iz tog razloga je njena strateška koncepcija sve vreme rata bila ofanzivna po globalnim namerama.

Podela BiH, pa i samog Sarajeva na srpski i muslimanski deo suštinski je izvršena tokom prvih postavljanja barikada u martu 1992. godine, a nastavljena u prvim mesecima rata u BiH, uporedo sa izgradnjom vojne organizacije sve tri vojske. Jedine promene u toj podeli su se dešavale u funkciji poboljšanja taktičkih položaja strana u sukobu. Dakle, očigledno je da Sarajevo nije bilo ni opsednuti ni blokirani grad. Blokada se odnosila na njegov muslimanski i srpski deo. Blokadu su izvodile dve sukobljene vojske, A BiH i VRS.

Ekstremno islamsko delovanje u građanskom ratu na prostoru BiH i dalje se baštini kao muslimanska vrednost, kako u pogledu izgradnje društva na osnovama političkog islama, tako i u smislu solidarisanja sa borbom islamista bilo gde u svetu. O tome najbolje govori ispraćaj mudžahedina koji im je pripremalo državno i vojno rukovodstvo Muslimana u BiH, a kroz reči bivšeg komandanta 3. Korpusa A BiH i evociranje ratnih uspomena. Sa takvim veličanjem uloge terorista i zlikovaca protiv Srba i Hrvata nije moguće graditi zajedničku budućnost. Sakib Mahmuljin je govorio kratko: „Došli ste u borbi na Allahovom putu pomoći muslimanima Bosne. Vaš dolazak je potpuno opravdan. Odlazite svojim kućama u dalju borbu na Allahovom putu. Kao jedna od najboljih jedinica Armije BiH i Trećeg korpusa, izvršili ste, uz Allahovu pomoć, sve postavljene zadatke, ali i zadatke učvršćenja vjere na ovim prostorima. U Bosni su sada ojačani korijeni islama koji će se uz Allahovu pomoć dalje učvršćivati“ General A BiH Sakib Mahmuljin je imao vrlo jake veze sa Odredom „El mudžahid“, i to ne samo kao komandant 3. Korpusa od početka 1994. godine do kraja rata, i izdejstvovao je dogovor na osnovu koga je taj odred bio podređen 3.K A BiH.

Medijskom kampanjom Republici Srpskoj, njenom političkom i vojnom rukovodstvu, kao po pravilu, pripisivani su svi zločini i krivična dela koja su se dešavala na ratištima u BiH. Osim Haškog tribunala, Sud i tužilaštvo za ratne zločine u BiH su u znatnoj meri politički instrumentalizovani. Dvadeset dve godine nakon građanskog rata BiH bez znanja institucija Republike Srpske hapse se ljudi i uništavaju im se životi. Na taj način se direktno vrši pritisak na Republiku Srpsku, radi umanjenja njenih nadležnosti, klevetanja i međunarodne marginalizacije i kompromitovanja.

Etničku dimenziju osnovnim faktorima strategijskih ciljeva sukobljenih strana jasno definiše kolektivna svest svake etno grupe, u koje je, na temeljima kolektivnog pamćenja ranijih zločina, utkan strah, a time i netolerancija i neretko želja za osvetom prema drugim stranama. Moguće je postaviti i tezu da bi uticaj ovog faktora trebalo da bude najizraženiji kod onog naroda koji je imao najveća stradanja. Bez prejudiciranja ikakvih daljih kvalifikacija nesumnjivo se može reći da je narod koji je imao najveća stradanja bio srpski narod. Postojeći Dejtonski sporazum je makar utvrdio entitete, kao države, odredio granice nacionalnih teritorija koje su kroz istoriju bile uzrok sukoba i stradanja. To saznanje šta kome pripada može pozitivno uticati na razvoj međunacionalnih odnosa i na toleranciju među narodima.

Na neistinama o građanskom ratu u BiH i selektivnoj pravdi i osudama i okrivljivanjem političkih i vojnih rukovodilaca srpskog naroda ne može se graditi poverenje niti zajednička budućnost. Zločine su činili pripadnici sva tri naroda u vihoru građanskog rata, gde nisu postojale uređene vojske sa komandnim profesionalnim kadrom, posebno na taktikčom nivou komandovanja. Tako su često kriminalci, ekstremisti bili lokalni komandiri i komandati.

Politički kriterijumi postaju dominantni i muslimanske vodeće stranke, na čelu sa SDA i Bakirom Izetbegovićem, pokušavaju konstantno da zanemare istorijske fakte i istinu o građanskom ratu u BiH, te na taj način jednim neprimerenim nasiljem pod plaštom očuvanja jedinstvene države u kulturi, veri i jeziku stvaraju se i dalje deobe i udaljavaju narodi, koji su upućeni jedni na druge i na zajednički suživot.

Često političari vodećih muslimanskih stranaka Republiku Srpsku vide kao problem i svoj budući „kalifat“. Zato svako pominjanje izvornih nacionalnih prava naroda na samoopredeljenje i referendum žele da uskrate pretnjama novim ratom. Verovatno da Bakir Izetbegović računa da bi ponovo sa Hrvatskom palio i žario po Republici Srpskoj radi „spasa BiH“ kao države i da bi u tom ratu proterao Srbe, kao remetilački faktor. Kada Bakir Izetbegović i muslimanski ekstremisti shvate da BiH nije njihovo vlasništvo, nego zajednička država tri naroda i dva entiteta, onda će verovatno biti i moguć iskren dogovor o suživotu dve države Republike Srpske i Federacije BiH.

Svaki pritisak, pretnje i nepoštovanje izvornih prava Republike Srpske samo može naterati srpski narod da u budućnosti donese odluku o svom daljem državnopravnom statusu, na najdemokratskiji način, sprovođenjem referenduma. Odnos muslimanskih političara i stranaka prema srpskom narodu video se na primeru Refereduma o danu Republike Srpske. Narod želi 9. januar za Dan Republike Srpske i niko mu to nemože zabraniti, pa ni Odluka Ustavnog suda BiH, koji u suštini nije instrument vlasti države i ravnopravnog učešća predstavnika naroda i entiteta, nego izraz volje „međunarodnih plaćenika“ i muslimanskih predstavnika. Takva BiH nema budućnost ukoliko se ne vrati izvornim odredbama Dejtona. Nametanje unitarnog koncepta bio je uzrok građanskog rata u BiH. Dalje insistiranje na tom konceptu može dovesti do njenog potpunog nestanka.

Literatura:

1. Alija Izetbegović , Islamska deklaracija, Sarajevo, 1990.
2. Vahid Karavelić, Značaj Igmanskog bojišta za borbeno delovanje 1. Korpusa Armije Republike BiH, Zbornik radova sa okruglog stola, Sarajevo, 2009.
3. Intervju sa Alijom Izetbegovićem, KORAK – Časopis za zaštitu tekovina borbe za BiH, Broj 28, ISSN 1512-9411,Sarajevo, 2012.
4. Radovan Radinović, Ekspertiza o rukovodnoj odgovornosti dr Radovana Karadžića, 2012.
5. Rezultati popisa stanovnika u BiH od 10. oktobra 1910. Zemaljska vlada za BiH, Sarajevo, 1912.
6. Tomašević Jozo, War and Revolution in Yugoslavia, 1941-1945: Occupation and Collaboration. Stanford: Stanford University Press, 2002., str.492.
7. Esad Hećimović, Najgorča večera u mom životu, www.danas.rs/danasrs/feljton/najgorca_vecera_u_mom_zivotu.24.html?news_id=163271#sthash.BLxrLXxE.dpuf
8. sr.wikipedia.org/sr/13._

Prilog:

1. Privatni zemljišni posed Srba u BiH 1981. godine po naseljima

2. Etnički sastav stanovništva Bosne i Hercegovine (po naseljima) prema prvim rezultatima popisa stanovništva 1991.

 Autor: General-major u penziji prof. dr Mitar Kovač

Izvor: Fond strateške kulture

Oznake: Srbi islamske veroispovesti, zločini, NDH, genocid, rat u BiH