Građani obnavljaju spomenik: Kraljeva česma pod smećem

Udruženje građana „U ime naroda“ obnavlja pomen kralju Aleksandru u Košutnjaku. Planirano je i podizanje spomenika nevino stradalima u teroru 1944.

Udruženje građana „U ime naroda – Za slobodnu Srbiju“, koje je okupilo neka od najznačajnijih imena iz sveta kulture i javnog života, i čiji je cilj obnova Kraljeve česme u Lisičijem potoku, održaće u petak prvu skupštinu.

Kraljeva česma nalazi se na pola puta od Belog dvora ka Mesnoj zajednici Košutnjak. Izgrađena u spomen na ubijenog kralja Aleksandra Karađorđevića, danas je ruinirana i sa svih strana zatrpana ostacima građevinskog materijala, zemlje i šuta. Ideja novog udruženja je ne samo restauracija česme i parka oko nje, već i podizanje spomenika nevino streljanima u Lisičijem potoku, ali i na drugim mestima, u jesen 1944. U samom parku, smatraju inicijatori, mogao bi da bude mali amfiteatar, gde bi se održavale svečanosti i memorijali.

Lisičiji potok je, kažu u Inicijativnom odboru, najveće stratište u Beogradu, a možda i u celoj Srbiji posle Drugog svetskog rata. Državna komisija za tajne grobnice ubijenih posle 12. septembra 1944, uglavnom na osnovu nepotpune dokumentacije Ozne, popisala je poimence više od 3.500 ubijenih Beograđana, a procene su da je broj bio duplo veći.

– Komunistički revolucionarni teror neposredno po oslobođenju je, prema intenzitetu, oblicima i metodama, prednjačio nad ostalim prostaljinističkim režimima – kaže istoričar dr Srđan Cvetković, predsednik novog udruženja.

– Po sistematičnosti, masovnosti, oblicima i trajanju političkog nasilja, dva su vrha represivnog talasa. Prvi, kroz divlja čišćenja i likvidacije bez suda iza kojih stoji tajna policija ili na osnovu presude vojnih sudova 1944-1945, a drugi 1948-1953, kroz masovan progon ibeovaca, kulaka i ostataka građanske opozicije. Tajna policija u ovom vremenu postaje svemoćna i, kao mač revolucije, u rukama partije.

Sa zločincima su, kaže, streljani i politički i klasni neprijatelji. Najmanje 60.000 građana je izgubilo život posle septembra 1944, od čega više od 30.000 njih bez suđenja, 2.800 kroz smrtnu kaznu i njih oko 24.000 u logorima i zatvorima.

– Nevino stradali pripadnici mađarske manjine dobili su spomenik u Čurugu, a pripadnici nemačke manjine u Bačkom Jarku. Jedino su Srbi i ostali građani ostali bez spomen-obeležja. Naša ideja je da upravo u Lisičijem potoku u Beogradu podignemo spomen-obeležje svim nevinim žrtvama revolucionarnog terora, u sklopu obnove spomen-parka – kaže Cvetković.

KOVAČEVIĆ PREDSEDNIK

Članovi Inicijativnog odbora su akademik Dušan Kovačević (predsednik), prestolonaslednik Aleksandar Karađorđević, kneginja Jelisaveta Karađorđević, protojerej-stavrofor Savo Jović, Ljiljana Pekić, direktor Fondacije „Borislav Pekić“, istoričari Dušan Bataković, Milan St. Protić, Srđan Cvetković i Kosta Nikolić, prof. Leon Kojen, arhitekta Predrag Nikolić, član Krunskog saveta Dragomir Acović, biznismen Draško Petrović, direktor „Dunav osiguranja“ Mirko Petrović, i Slobodan Đurić, predsednik Udruženja žrtava komunističkog režima.

Autor: V. CRNjANSKI SPASOJEVIĆ

Izvor: NOVOSTI

Vezane vijesti: