Beograd (ne) prihvata poziv Rusije da uđe u OUKB

BEOGRAD, 12. MAJA – Vijest da se vode pregovori o stupanju Srbije u Organizaciju ugovora o kolektivnoj bezbjednosti (OUKB), u kojoj je i Ruska Federacija, obradovala je većinu građana Srbije – navodi „Glas Rusije“ i objašnjava da „ljudi u Srbiji osjećaju da se nalaze na geopolitičkoj vjetrometini, bez realne institucionalne zaštite međunarodnog prava, i to u trenutku kada evroatlantska zajednica pokušava da ostvari finalno rješenje za Republiku Srpsku i Kosovo i Metohiju“.

Vijest agencije „Interfaks“ da Srbija vodi intenzivne pregovore o pristupanju OUKB-u, srpska internet zajednica proširila je planetom za svega nekoliko sati. Za to vrijeme srpski mediji i politika ovoj informaciji nisu poklonili pažnju.

Ali, jedan uticajni dnevni list poslije dva dana prenio je opširan tekst koji, uprkos intonaciji, nije do kraja demantovao vijest ruske agencije.

Vrijedi se vratiti u skoru prošlost i vidjeti kako je parlament Srbije reagovao na poziv OUKB-a za učešće na plenarnoj sjednici Parlamentarne skupštine ove organizacije u Sankt Peterburgu 27. oktobra 2010. godine.

Poslanici iz redova tri srpske uticajne političke stranke (DSS, SRS, SNS) izrazili su spremnost da prisustvuju sjednici u Sankt Peterburgu, a Boris Grizlov, predsjednik Parlamentarne skupštine OUKB-a, uputio je zvaničan poziv Narodnoj skupštini Srbije da njeni predstavnici prisustvuju zasjedanju.

Ono što se kasnije dešavalo u Narodnoj skupštini oslikava „nervoznu razigranost srpskog nacionalnog kompasa“ – komentariše „Glas Rusije“.

Poslanik DSS-a i šef njene Odborničke grupe Miloš Aligrudić uputio je otvoreno pismo predsjedniku parlamenta Slavici Đukić – Dejanović, zamjerivši joj što je od poslanika praktično prikrila zvaničan poziv za učešće na sjednici u Sankt Peterburgu.

Aligrudić je čak tvrdio da je za zvaničan poziv srpskim parlamengarcima saznao iz novina. Povrh svega, rekao je i da je poslanik Dragoljub Mićunović, bez odluke Odbora za spoljnu politiku, sam odredio predstavnike Narodne skupštine za tu sjednicu. Formirana je potom grupa poslanika za učešće na ovom skupu, ali bez poslanika DSS-a.

U odgovoru Aligrudiću, predsjednik Narodne skupštine napisala je da je DSS ispravno postupio kada je odlučio da u ime stranke u Rusiju pošalje svog predstavnika, što je dodatno ražestilo šefa Odborničke grupe Aligrudića. Aligrudić nije propustio da primijeti da je predstavnik njegove stranke u Sankt Peterburg putovao o trošku stranke.

Dakle, umjesto jedinstvenog, skladnog i državotvornog odgovora na poziv iz Sankt Peterburga, srpski političari javnosti su ispostavili dodatan set nesporazuma.

Za razliku od njih, vijest da se vode pregovori o stupanju Srbije u OUKB obradovala je većinu građana Srbije, kojima je jasno da tehnički pregovori sa Prištinom neće dotaći status Kosova i Metohije ili barem neće promijeniti suštinu statusa koji je NATO nametnuo silom.

Osim toga, građani su svjedoci činjenice da evroatlantska zajednica, koja se u javnosti Balkana predstavlja eufemizmom „međunarodna zajednica“, snažno pritiska Republiku Srpsku i premijera Milorada Dodika – da bi do kraja relativizovala uticaj i institucionalni kapacitet male srpske republike.

Iz teksta Jelka Kacina, izvjestioca Evropskog parlamenta, objavljenog uoči Dana pobjede nad fašizmom, vidi se da će pritisak evroatlantske zajednice na borbenog premijera Republike Srpske Milorada Dodika biti dodatni evropski uslov za Srbiju.

Kacin kaže da poruke koje ovih dana stižu iz Beograda stvaraju utisak da Srbija podržava trenutnu politiku rukovodstva Republike Srpske, koja, kako on tvrdi, „direktno vodi u izolaciju i nestabilnost“.

Sličnu ocjenu Kacin je nedavno izrekao i na račun srpske politike u Raško-polimskoj oblasti, koju je okarakterisao kao „kontraproduktivnu i konfliktnu“.

Uz uslov da sa albanskim Kosovom uspostavi dobrosusjedske odnose, to je već sada zbir nemogućih uslova za Srbiju i bez izručenja Ratka Mladića i Gorana Hadžića Haškom tribunalu.

Dok „nokdaun“ srpske politike traje, srpska javnost je u vijesti “Interfaksa” instiktivno naslutila slamku koja može da spasi Republiku Srpsku i Kosovo i Metohiju.

Slično, začudo, razmišljaju i analitičari u Evropi. Jedan od njih, Aleksandar Rar, kaže da se aktuelna politika Rusije vraća korijenima stare ruske diplomatije i da se situacija u toku posljednjih 12 godina znatno promijenila u odnosu na vrijeme kada je Rusija morala da pristane na Dejtonski mirovni sporazum i kada je „stisnutih zuba“ tolerisala akciju NATO-a na Kosovu i Metohiji.

Ipak, ta slamka nije tako blizu. Spoljnu politiku Srbije znatno definiše rezolucija Narodne skupštine o vojnoj neutralnosti, što bi Srbiju moglo da svrsta među posmatrače u OUKB-u. Osim toga, tu je i član 10 Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju, koji Srbiju dugoročno obavezuje na zajedničku spoljnu i bezbjednosnu politiku EU.

Uz izvjesnost da Srbija još dosta dugo neće pristupiti EU, može se konstatovati da Beograd, čekajući u predvorju Brisela, ipak može graditi slobodno svoje odnose sa drugim organizacijama. Ili će se možda spoljna politika EU, do srpskog pristupanja, unekoliko promijeniti?

Izvor: