Apel za odbranu Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori

Apel je već potpisalo nekoliko hiljada ljudi, a  administratori zbog velikog broja zainteresovanih ne stižu da ažuriraju spisak koji će biti obnavljan i menjan i u narednim danima.

Napadi na eparhije Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori (Crnogorsko-primorska mitropolija, Budimljansko-nikšićka episkopija, Mileševska episkopija i Zahumsko-hercegovačka i primorska episkopija) doživjeli su kulminaciju donošenjem tzv. „Zakona o slobodi vjeroispovjesti“ u crnogorskom parlamentu, čime se direktno krši sloboda vjeroispovjesti i pravo na imovinu eparhija Srpske pravoslavne crkve na teritoriji Crne Gore.

Iz ovog „Zakona“ slijedi ex lege gubitak pravnog subjektiviteta crkava i vjerskih zajednica koje ne budu pristale na novu registraciju i eventualno sticanje „novog“ pravnog subjektiviteta, čime se gazi činjenica nespornog, odavno utvrđenog i ni od koga nikad osporavanog pravnog subjektiviteta svih eparhija Srpske pravoslavne crkve koje djeluju na prostoru Crne Gore.

Od triju tradicionalnih vjerskih zajednica na teritoriji Crne Gore njegovom dejstvu, tačnije udaru, podliježe samo Srpska pravoslavna crkva, budući da su položaj i prava ostalih uređeni posebnim zakonskim aktima, što im daje ne samo pravnu sigurnost nego i povlašćen pravni položaj. To znači da ovaj „zakon“, iako tobože pisan za sve vjerske zajednice, de facto ima karakter lex specialisa usmjerenog isključivo protiv Srpske pravoslavne crkve, s izrazito diskriminatornom namjerom, radi, u krajnjem, ukidanja njene pravne egzistencije. „Zakonom“ se predviđa oduzimanje ogromnog dijela nepokretnosti i svih najvećih svetinja Srpske pravoslavne crkve na teritoriji Crne Gore.

Time bi se nastavila tradicija otimanja imovine SPC u Crnoj Gori, započeta poslije Drugog svjetskog rata, i prije nego je država Crna Gora, postupkom restitucije, vratila sve ono što je SPC tada protipravno bilo oduzeto.

Podvlačimo da ni u jednoj od republika bivše Jugoslavije nastalih razbijanjem nekadašnje države, pa ni tamo gdje su vođeni ogorčeni međunacionalni sukobi, nije donesen nijedan pravni akt, a kamoli zakon, koji bi se po stepenu varvarstva mogao mjeriti s tzv. „Zakonom o slobodi vjeroispovjesti“.

Obraćamo se javnosti da se prestane sa državnom kampanjom širenja zabluda i laži u vezi sa Srpskom pravoslavnom crkvom u Crnoj Gori kao i njenom besomučnom progonu. Naglašavamo  da se:

1. od strane vlasti u Crnoj Gori, pojedinih institucija, medija i „dvorskih istoričara“ šire zablude i istorijske neistine, gaženjem i negiranjem vjekovnog crkvenog poretka lažnom tezom o tobožnjem postojanju autokefalne Crnogorske crkve u doba Petrovića. Mitropolija crnogorska jeste nazivana ”autokefalnom” od pedesetih godina 19. vijeka, naročito u Rusiji, ali sa razloga što su mitropoliti crnogorski bili svjetovni gospodari, koji su stvarali nezavisnu Crnu Goru, a Mitropolija bila i ostala jedina eparhija Pećke Patrijaršije, koje je oslobađala Crnu Goru od turske okupacije i kao takva odbila da prizna ukidanje Patrijaršije i njeno potčinjavanje Vaseljenskoj Patrijaršiji. Carska Rusija je nesebično podržavala nezavisnost Crne Gore i njenih gospodara, a Petrogradski Sinod prihvatio rukopologanje crnogorskih mitropolita, nosilaca autokefalnosti Pećke Patrijaršije u odnosu na Carigrad. Da je to tako, svjedoči i činjenica da je 1918. Sveti Sinod Kraljevine Crne Gore (kao nosilac državne vjere) bio prvi od svih mitropolija nekadašnje Pećke Patrijaršije koji je potvrdio vaspostavljanje jedinstva svih pokrajinskih Crkvi nekadašnje Pećke Patrijaršije.
2. krug potpunog raspravoslavljenja Crne Gore, treba da se zatvori posebnom „crnogorskom“ nekanonskom, protivzakonitom nazovi-Crkvom
3. negira viševjekovno prisustvo Srpske pravoslavne crkve na prostorima današnje Crne Gore (osam vjekova postojanja i djelovanja)
4. osporava današnjoj Mitropoliji crnogorsko-primorskoj Srpske pravoslavne crkve da je nastavljač kontinuiteta Cetinjske mitropolije koja je istorijski utemeljila državu Crnu Goru, budući da su cetinjski mitropoliti iz dinastije Petrović-Njegoš bili istovremeno i duhovni i svjetovni vladari Crne Gore od 17. do sredine 19. vijeka
5. eparhijama Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori, koje su vjekovima gradile i osnivale hramove i svetinje, osporava mnogovjekovna državina na svim hramovima, koja je proizvodila običajnopravne posljedice koje nijedna država, strana ili domaća, okupatorska ili legitimna, na prostoru današnje Crne Gore nikada u posljednjih osam vjekova nije dovodila u pitanje, budući da je činjenica državine crkvenih svetinja najčešće prethodila prisustvu tih država na crnogorskom prostoru, zbog čega su one primale k znanju i priznavale očiglednu činjenicu da su svi hramovi u Crnoj Gori mogli pripadati samo realno postojećoj, kanonskoj, Pravoslavnoj crkvi, koja baštini tradiciju episkopija: zetske, budimljanske, dabarske i humske, koje je prije 800 godina osnovao sam Sveti Sava.
6. putem ovakvih razbojničkih namjera države Crne Gore svjesno prenebregava savjestan odnos sveštenstva, monaštva i vjernog naroda Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori i to da su oni, naročito posljednjih decenija, obnovili veliki broj crkava i manastira na prostoru današnje Crne Gore, gradeći i mnoge nove.

Budući da su se kanonski-institucionalno priznati autoriteti u pravoslavnom svijetu, a prije svih Vaseljenska patrijaršija i Moskovska patrijaršija, decidirano i višekratno izjašnjavali protiv anticrkvenih nastojanja crnogorskih vlasti da stvore „crkvu“ po mjeri svog šovinizma, bezbožništva i plemensko-partijske svijesti, najozbiljnije izražavamo bojazan da namjera ovog nezakonitog posezanja vlasti u Podgorici u crkvene poslove, nezamislivog za jednu sekularnu državu, jeste dugoročno zatiranje pravoslavlja u Crnoj Gori u bilo kom obliku.

Zbog toga, mi doljepotpisani, naučna i stručna javnost, sveštenstvo, vjernici i  građani, svi spram zemaljske nepravde neravnodušni, podižemo svoj glas protiv krajnje nasilničkog, protivpravnog pokušaja brisanja istorijskih i imovinskih prava, simboličke i majčinske prisutnosti eparhija kanonske Srpske pravoslavne crkve na prostoru Crne Gore, najodlučnije zahtjevajući da se ta anticrkvena, anticivilizacijska i antidržavna praksa obustavi trenutno i u svakoj svojoj projavi.

Apel možete potpisati OVDE.

Prvi potpisnici:

Mitropolit dr Amfilohije (Radović) sa sveštenstvom
Vladika Joanikije (Mićović) sa sveštenstvom

prof. dr Zoran Avramović
Miloš Avramović, reditelj
Željka Avrić, književnik
Miroslav Aleksić, književnik
Gavrilo Anđelić
Goran Aničić
Srđan Antić
Biljana Antonjak
Predrag Aranđelović
Aida Arsović
Zoran Arsović

Zdravka Babić, književnik
Dr Vukman Bakić, naučni savetnik
prof. dr Radoš Bakić
Blagoje Baković, književnik
Milica Bakrač, književnik
Nikola Balović
Mirjana Banović
akademik Danilo Basta
Željka Bašić
Doc. dr Siniša Bejran, ambasador
Miladin Berić, književnik
Danilo Bećković, reditelj
akademik Matija Bećković
Miloš Biković, glumac
Predrag Bjelošević, predsjednik Udruženja književnika RS
Bojan Blagojević
Stefan Bogdanović
prof. dr Vladimir Božović
prof. dr Dragiša Bojović
Jelena Bojović
prof. dr Dejan Bokonjić, dekan Medicinskog fakulteta u Foči
Milanko Borovčanin, književnik
Ivan Brajović
Katarina Brajović, književnik
doc. dr Boško Branković
prof. dr Vesna Bratić
prof. dr Veljko Brborić
prof. dr Milan Brdar
prof. dr Veselin Brković, dekan Likovne akademije u Trebinju
Đorđe Brujić, književnik
prof. dr Đorđe Bubalo
Mirjana Bulatović
Dušan Bulić, scenarista
Jovan Burić, ljekar
prof. dr Snežana Božanić

Predrag Vasiljević, novinar
prof. dr Goran Vasin
doc. dr Dejana Vasin
Todor Živaljević Velički, književnik
Miomir Mišo Vemić, slikar
prof. dr Slobodan Vladušić
Dimitrije Vojnov, scenarista
Goran Vračar, književnik
prof. dr Dragan Vujadinović, dekan Tehnološkog fakulteta Zvornik
Mr Željko Vujadinović, istoričar
Blažo Vujović
Milena Vujović
Ognjen Vujović
Jovana Vujović
prof. dr Slobodan Vujošević
Đorđe Vukadinović, filosof i publicista
Veroljub Vukašinović, književnik
Vid Vicko Vukelić, književnik
Staša Vukić
prof. dr Žana Kovijanić Vukićević
Bećir Vuković, književnik
prof. dr Igor Vuković
prof. dr Radoje Vukotić
dr Slobodan Vuković, naučni savetnik
akademik Miro Vuksanović
Dr Momčilo Vuksanović, predsednik Srpskog savjeta CG
Ratko Vulanović, vajar
mr Slaviša Vulić
Nađa Vučeljić
Katarina Vučinić

prof. dr Dušan Gagić
Milica Garić, profesor
Sava Garić, profesor
mr Jelena Gazdić
Veselin Gatalo, književnik
dr Miomir Gatalović, viši naučni saradnik
Danijel Gatarić, književnik
prof. dr Vasilije Gvozdenović
Aleksandar Gligorić
Jelena Glišić, književnik
Slavko Goranović, guslar
Ljubodrag Grujić, heraldičar

Marko Dabić
Njegoš Damjanović
mr Tomaš Damjanović, istoričar
Nemanja Dević, istraživač-saradnik
Akademik Jovan Delić
Snežana Denker
prof. dr Irina Deretić
Spomenka Deretić
prof. dr Ljubiša Despotović
akademik Ljubodrag Dimić
Srefan-Dimitrije Dimić, prof.
Feđa Dimović
Sandra Dragaš
prof. dr Rajna Dragićević
Budimir Dubak, književnik
Mirko Dumanović
Katarina Durutović
mr Milorad Durutović, književni kritičar
prof. dr Jovan Dušanić

Dragica Đekić, književnik
prof. dr Đorđe Đekić
Gojko Đogo, književnik
Vladimir Đondović
prof. dr Branislav Đorđević
Dr Slavoljub T. Đukić
Tamara Đukić
Milorad Đurđević, književnik
Jovica Đurđić, književnik
Novica Đurić, književnik
Dr Miša Đurković, naučni savetnik, direktor Instituta za evropske studije

Mirjana Elez
Majo Euroshech

Mladen Živić, Zaječar
dr Aleksandar Živković, ljekar
mr Vojislav Živković, istoričar
dr Milutin Živković, naučni saradnik
prof. dr Nataša Vujisić Živković
Nikola Živković, pisac i prevodilac
prof. dr Aleksandar Životić

mr Mladen Zagarčanin, arheolog
dr Ana Zečević, teatrolog
Mina Zirojević

Aleksandar Ivanov
Vladimir Ivanović
prof. dr Sandra Ivanović
Miroslav Ilić
Nenad Ilić, sveštenik

Ognjen Janković
Tijana Janjević, prof. ruskog
Aleksandra Janjin
prof. dr Zoran Jevtović
Marijana Jelić
akademik Siniša Jelušić
Božidar Jelovac, predsjednik SKC „Patrijarh Varnava“ Pljevlja
prof. dr Aleksandar Jovanović
Dr Božidar Jovanović, naučni savetnik
dr Bojan Jovanović, antropolog
Živadin Jovanović, bivši ministar inostranih poslova Republike Srbije
Zoran Jovanović
doc. dr Miloš Jovanović
Nataša Jovanović, novinar
Nataša Andrić Jović
Jovana Jovetić
dr Vasilj Jovović
Darko Jovović, književnik i publicista
mr Ognjen Jovović, prof.
Ranko Jovović, književnik
Prof. dr Dušan Jokanović, dekan Fakulteta za menadžment u Trebinju
Zoran Jotanović
Zlatko Jurić, književnik

mr Rade Kalik
Vlado Karadžić, stomatolog
Vojislav Karadžić, književnik
Vladimir Karić
Svetlana Kamberi
Dženita Kamberi
Boro Kapetanović, književnik
Vesna Kapor, pisac
Velimir Kasalica, glumac
Kristina Kekić
Mara Keranović
Vladimir Kecmanović, pisac
Goran Kiković, istoričar
Filip Kiković
prof. dr Zoran Kinđić
prof. dr Mikonja Knežević
prof. dr Duško Kovačević
prof. dr Miloš Kovačević
Nikolina Kovačević
Predrag Kovačević
prof. dr Vanja Ković
prof. dr Miloš Ković
Gordana Konjević, ekonomista
Momčilo Koprivica, književnik
prof. dr Časlav Koprivica
Zoran Kostić, književnik
Višnja Kosović, književnik
dr Gorazd Kocijančić
Biljana Kočanović
prof. dr Rodoljub Kubat
prof. dr Milija Krajišnik, dekan Mašinskog fakulteta Univerziteta Istočno Sarajevo
mr Bojan Krunić
doc. dr Jelena Krunić
doc. dr Gordana Krcunović
prof. dr Dušan Krcunović
prof. dr Milan Kulić, rektor Univerziteta u Istočnom Sarajevu
Milorad Kuraica
Pavel Kuzьminыh

prof. dr Nebojša Lažetić
Slavoljub Lazarević
Aleksandar Lazić, urednik sajta Stanje stvari
Ilija Lakušić, književnik
David Lalić, književnik
prof. dr Srđan Lalić
prof. dr Dejan Lalović
prof. dr Goran Latinović
prof. dr Bogdan Lubardić
dr Aleksandar Lukić, naučni saradnik
mr Sandra Lukić, istoričar
Željko Lučić, prof.

Prof. dr Zoran Ljuboje, dekan ETF u Istočnom Sarajevu
Dejan Ljušić

prof. dr Svetomir Maksimović
Svetlana Maksović, pravnik i prevodilac
prof. dr Vladimir Malbašić
Andrea Malović
Anja Malović
Bojana Malović
prof. dr Marko Malović
Nataša Malović
Maja Mandić
dr Ružica Marić
prof. dr Smilja Marjanović Dušanić
Aleksandar Marković
Dragan Marković
Milena Marković
Jovan Markuš, publicista
dr Nikola Marojević
prof. dr Savo Marković
dr Milena Martinović
Sava Guslov Marčeta, književnik
prof. dr Draga Mastilović, dekan Filozofskog fakulteta u Istočnom Sarajevu
Veselin Matović, prof.
Radmila Mitrić Matović, prof.
Dragana Mijušković, prof.
dr Aleksandar V. Miletić, naučni saradnik
dr Ratomir Milikić, viši naučni saradnik
Dušan Milić, reditelj
prof. dr Dejan Mirović
prof. dr Aleksandar Milanović
Predrag Baćko Milačić, književnik
Nikola Milovančev, pravnik i publicista
Nataša Milosavljević, novinar
doc. dr Borivoje Milošević
Milan Mihajlović, književnik
dr Aleksandar Mitić
doc. dr Kristina Mitić
dr Katarina Mitrović
Velibor Mitrović
Ranko Mićanović, književnik
Milutin Mićović, književnik
prof. dr Radivoje Mladenović
mr Marijana Mlađenović
Marijeta Mojašević
prof. dr Danilo Mrdak

Ivan Nešić
Anja Nikolić, istraživač saradnik
Đorđe Nikolić
Jovanka Stojčinović Nikolić, književnica
Katarina Nikolić
Kristina Nikolić
dr Maja Nikolić, naučni saradnik
mr Maja Nikolić, viši asistent
Miroslav Nikolić
Sonja Nikolić
Želidrag Nikčević, književni kritičar
Aleksandra Ninković Tašić, istoričar nauke
doc. dr Nenad Ninković
Vladimir Nožović

Milorad Obrenović, književnik
Mošo Odalović, slikar
mr Nikola Ožegović, istoričar i teolog
prof. dr Ana Janjušević Oliveri
prof. dr Slobodan Orlović
Branislav Otašević, književnik
akademik Časlav Ocić

Anđela Pavićević
Rajko Palibrk, književnik
Ranko Pavlović, književnik
Ranko Pavlović, književnik
Blažo Papović, književnik
prof. dr Duško Pevulja
prof. dr Vladan Perišić
prof. dr Aleksandar Perović
prof. dr Drago Perović
Slavko Perošević
Biljana Petković
prof. dr Žarko Petković
prof. dr Aleksandar Petrović
Dragan Petrović
Radmila Radinović Petrović
dr Radovan Pilipović
Kristina Pintarić
akademik Predrag Piper
prof. dr Petar Pjanović
prof. dr Aleksandar Popović
Aleksandra Popović
prof. dr Branislav Popović
Perivoje Popović, književnik
Aleksandar Protić
Milojko Pušica, prof.

Ljiljana Radenović
Zoran Hr. Radisavljević
Blagoje Radić
Olivera Radić, profesor i novinar
Stefana Radić
prof. dr Lazar Radovanović, dekan Ekonomskog fakulteta u Brčkom
dr Ivan Radović, fizičar
Anđela Radović
Ivan Radović
Maja Radović
akademik Mira Radojević
prof. dr Saša Radojčić
dr Nedeljko Radosavljević
Simo Radić, istoričar
Pavle Radovančević
prof. dr Ifigenija Radulović
Selimir Radulović, književnik
Gojko Raičević, publicista
Željko Raičević
dr Aleksandar Raković, viši naučni saradnik
Živojin Rakočević, književnik i publicista
Veselin Rakčević, književnik
Mitar Rakčević
Aleksandar Ranković
prof. dr Miodrag Rašković
prof. dr Mitra Reljić
prof. dr Slobodan Reljić
Ranko Risojević, književnik
dr Petar Ristanović, naučni saradnik
prof. dr Branislav Ristivojević
Dejan Ristić
Miljana Ristić
Milan Ružić, književnik
Ljubivoje Ršumović, književnik

prof. dr Aleksandar Savanović
Nikola Saveljić
Viktor Savić, glumac
Dušan Savić, književnik
Radomir Savić
Milenko Savović
Dragan Sakić
mr Svjetlana Samardžija
Slobodanka Samardžić
Ilija Sadžak
Marko Sadžak
Milan Sadžak
prof. dr Mladenko Sadžak
prof. dr Marko Sekulović
mr Salih Selimović
prof. dr Radoje Simić
prof. dr Jelena Jovanović Simić
Novica Sovrlić, Predsjednik Književnog društva KiM
Goran Spasojević, sveštenik
Aleksandar Spajić
Tamara Sretović
Slavoljub Staletović
Prof. dr Dejana Stanić, dekan Poljoprivrednog fakulteta u Istočnom Sarajevu
prof. dr Dragan Stanić, predsednik Matice srpske
Novica Stanić, ljekar
Veljo Stanišić, slikar
Danijela Stankić
Vladan Stanković, istoričar
prof. dr Dragana Veljković Stanković
prof. dr Aleksandar Stamatović
prof. dr Dalibor Stević, dekan Pedagoškog fakulteta u Bijeljini
prof. dr Milomir Stepić
dr Aleksandar Stojanović, naučni saradnik
prof. dr Jelica Stojanović
doc. dr Boris Stojkovski
mr Bojan Strunjaš
prof. dr Aleksandar Terzić
akademik Slavenko Terzić
Aleksandra Tijanić
Aćim Todorović, književnik
Bojana Todorović
mr Mirko Toljić, slikar
dr Marka Tomić Đurić, naučni saradnik
prof. dr Vladislav Topalović, dekan Pravoslavno bogoslovskog fakulteta u Foči
Miloš Tutuš, teolog

prof. dr Borislav Cicović, dekan Fakulteta fizičkog vaspitanja Univerzitet Istočno Sarajevo

prof. dr Vera Ćevriz Nišić
Boško Ćirković

Radomir Uljarević, književnik

mr Radoje Femić

prof. dr Zoran Ćurguz, dekan Saobraćajnog fakulteta u Doboju
Damjan Ćulafić, pravnik

prof. dr Gordana Ušćumlić
prof. dr Šćepan Ušćumlić

dr Jovan Čavoški, naučni saradnik
akademik Radoje Čolović

Sanja Šarović
Goran Šaula, književnik
Lana Šaula
prof. dr Jelena Ivanović Šekularac
prof. dr Nenad Šekularac
prof. dr Bogoljub Šijaković
Ranko Škuletić
prof. dr Marica Šljukić
prof. dr Srđan Šljukić
Siniša Šolak
dr Irena Špadijer
Luka Šćepanović
prof. dr Mara Šćepanović
dr Maša Šćepanović
prof. dr Mihailo Šćepanović
prof. dr Stevan Šćepanović
doc. dr Nebojša Šuletić

Dr Dušan J. Bastašić, UG Jadovno 1941.

Izvor: STANjE STVARI