Više od 90 odsto žrtava ubijeno je hladnim oružjem ili spaljeno, a u logorima ih je mnogo umrlo od izgladnjivanja i infektivnih bolesti. Ustaše su bile najkrvoločnije, navodi predsjednik Instituta za istraživanje srpskih stradanja u 20. vijeku Milivoje Ivanišević.
Razgovarala: Jovanka NIKOLIĆ
Prije 77 godina, 10. aprila 1941. godine, osnovana je Nezavisna Država Hrvatska /NDH/, fašistička tvorevina u kojoj su svi Srbi bili stavljeni van zakona i izloženi opštem progonu, ubistvima i genocidu, a stradalo je 53 odosto srpskog stanovništva.
NDH je zauzimala područje današnje Hrvatske, BiH i Srema, koje su Hrvati proglasili svojim, nakon što je Treći rajh okupirao Kraljevinu Jugoslaviju, a već od prvih dana osnivanja počelo je masovno ubijanje srpskog stanovništva.
Neki od najužasnijih zločina bili su pokolj u glinskoj crkvi i ilindanski pokolji 1941. godine, kao i masakr u Drakuliću 7. februara 1942.
„Srbi su ubijani bez obzira na uzrast i pol svakog dana i na svakom mestu, u svojim kućama i na poslu, u pravoslavnim hramovima i školama, na ulicama, u logorima – za Srbe nije bilo mesta u toj državi“, navodi za Srnu predsjednik Instituta za istraživanje srpskih stradanja u 20. vijeku Milivoje Ivanišević.
Ivanišević naglašava da je sve što je NDH uradila Srbima, Jevrejima i pravoslavnim Romima bilo projektovano još početkom 20. vijeka.
„Hrvatski predvodnici, političke stranke i pokreti tada su već uveliko pravili programe kako da se reše Srba. U stvari, to je bio progon pravoslavnog stanovništva, a cilj Katoličke crkve je bio da se to stanovništvo ukloni“, kaže Ivanišević.
On ističe da je od ukupne srpske populacije u Hrvatskoj ubijeno 53 odsto, a više od 200.000 pravoslavnih Srba prevedeno je u katoličku vjeru.
„Više od 90 odsto žrtava ubijeno je hladnim oružjem ili spaljeno, a u logorima ih je mnogo umrlo od izgladnjivanja i infektivnih bolesti. Ustaše su bile najkrvoločnije“, navodi Ivanišević.
On napominje da je samo u logoru smrti Jasenovac ubijeno više od 700.000 Srba, 40.000 pravoslavih Roma, 25.000 Jevreja, 1.733 antifašista Hrvata i muslimana, 230 Roma katolika, te 112 Crnogoraca i šest Slovenaca.
Ivanišević smatra da su sramotna licitiranja o broju žrtava i ukazuje da ni od koga, osim od Srba, do sada nije traženo da preda spiskove svojih ubijenih da bi time zemlja koja je te zločine napravila – uvažila žrtve.
„Niko nije tražio ni za Aušvic niti za jedan logor u svetu da se znaju spiskovi stradalih, pobijenih Jevreja i pripadnika drugih naroda, pa da bude usvojeno da je Aušvic bio masovna grobnica. A od nas se za Jasenovac traže spiskovi, što je više nego suludo“, ističe Ivanišević.
On podsjeća da knjige rođenih i umrlih nisu bili u posjedu države, već crkava, a budući da su svi pravoslavni hramovi i sva dokumentacija u njima uništeni – nije se znalo ni ko je rođen u kome mjestu, pa se nije moglo ni ući u trag o ubijenima.
„Javila se jedna gospođa, Cvijeta Jokić, koja nigdje nije našla podatke o svojoj tetki ubijenoj zajedno sa svoje petoro djece. Nestajala su čitava naselja i onda posle njih nije imao ko da to svedoči“, objašnjava Ivanišević.
On navodi da je komandant sistema koncentracionih logora u NDH, među kojima je najveći bio Jasenovac, Vjekoslav Luburić rekao da su u Jasenovcu pobili više Srba nego što su to uradili Turci u srednjem vijeku.
„Ustaše su se hvalile da su pobile mnogo Srba, a hrvatski partizani i komunističko rukovodstvo gledali su da dokažu da je toga mnogo manje i da svedu na meru za koju su mislili da svet može da proguta, a da ne budu okarakterisani kao zločinački i genocidan narod“, kaže Ivanišević.
On ističe da su gubici srpske nacije u Drugom svjetskom ratu iznosili 1.707.000 ubijenih, a da su u dokumentaciji poznata imena samo oko 392.000 ljudi.
Izvor: SRNA
Vezane vijesti:
Milivoje Ivanišević: Zlodela nad Srbima i dan-danas se prikrivaju