„U Jugoslaviji su bila dva pokreta otpora – četnički i partizanski“

Ugledni britanski istoričar Jan Keršou utvrdio je da su u Jugoslaviji tokom Drugog svetskog rata bila dva pokreta otpora – četnički i partizanski.

Keršou je nedavno objavio knjigu „Do pakla i natrag – Evropa 1914.-1949.“ u kojoj se bavi uzrocima i posledicama rata na prostoru Evrope, sa posebnim osvrtom na dešavanja na Balkanu.

Dno sadističkog užasa

Britanac piše: „Posle nemačke invazije na Jugoslaviju u aprilu 1941. formirana je Nezavisna Država Hrvatska (čiji je sastavni dio bila i Bosna i Hercegovina). Ovde su Nemci prepustili drugima da za njih obave prljave poslove. Postavili su režim Ante Pavelića, vođe ustaškog fašističkog pokreta, čiji teror izmiče svakom pokušaju opisa. Bio je to fanatični pokret koji je pre dolaska na vlast imao 5.000 pripadnika odlučnih da ‘očiste’ zemlju od svih nehrvata, dakle polovinu od 6,3 miliona stanovnika. Pavelićev cilj bilo je rešavanje ‘srpskog pitanja’ tako što će trećinu od oko dva miliona Srba preobratiti na katolicizam, trećinu proterati i trećinu pobiti. To je ludilo bilo smrtonosno.

Je li Pavelić bio mentalno zdrav – navodno je na radnom stolu držao korpu punu ljudskih očiju – otvoreno je pitanje. No nema sumnje da mnogi njegovi sledbenici nisu. Zločini koje su počinili ustaški eskadroni smrti protiv Srba, Jevreja i Roma, te masakri čitavih zajednica, s ciljem da se potre svaki nehrvatski uticaj, spadaju u samo dno sadističkog užasa. Primera radi, u gradu nedaleko od Zagreba ubijeno je oko petsto srpskih muškaraca, žena i dece. Kada su se, čuvši za to, ljudi iz okolnih sela, njih dvesto pedeset, okupili da bi pristupili konverziji u katolicizam i tako izbegli smrt, šestorica ustaša zatvorila su ih u pravoslavnu crkvu, gde su ih pobili maljevima. Ustaška ubijanja bila su opscene orgije ponižavanja i torture. Čak i u regiji kojoj je političko nasilje bilo svojstveno nikada pre nije se dogodila takva ljudska katastrofa. Do 1943. ustaše su pobili oko 400.000 ljudi“.

Dva antifašistička pokreta

Ustaški zločini podsticali su, kaže on, antifašističke osećaje i pridoneli jačanju komunističkog partizanskog pokreta na čelu s Josipom Brozom Titom.

Britanski istoričar dalje navodi: „Brutalnost nemačke okupacije Jugoslavije, pokolji i represalije, uz psihopatske zločine koje su počinili ustaše, doveo je do nastanka dvaju odvojenih pokreta otpora: četnika, pod vodstvom nacionalističkih oficira koji su hteli uspostavu Velike Srbije pod dinastijom Karađorđevića, i komunista, koje je predvodio Hrvat Josip Broz Tito. Oba pokreta otpora borila su se međusobno, kao i protiv Nemaca, ustaša, te bosanskih muslimanskih, crnogorskih i albanskih separatista. Tek kad je rat ušao u poslednju fazu, Titovi komunistički partizani, uz političku i logističku podršku Britanaca, postali su dominantna snaga otpora i uspostavili temelje svoje posleratne vlasti u Novoj Jugoslaviji, jedinoj europskoj zemlji u kojoj je pokret otpora (uz izvesnu pomoć Moskve) stekao kontrolu i formirao vlast.“

Uloga Stepinca

Keršou piše i o ulozi kardinala Alojzija Stepinca u događajima u Hrvatskoj tokom Drugog svetskog rata:

„U nemačkim satelitima hrišćanske su crkve reagovale na različite načine kada je Jevrejima i drugim žrtvama brutalnog rasizma trebalo pružiti pomoć. Patološki sadizam ustaša prema Srbima, Romima i Jevrejima Vatikan nije osudio. Štaviše, Anti Paveliću, neprikosnovenom gospodaru NDH, omogućena je audijencija kod pape. Franjevci su učestvovali u nekim od najstrašnijih ustaških zločina. Zagrebački nadbiskup Alojzije Stepinac bio je lojalan NDH, ali je intervenisao u korist Jevreja ili Srba u trideset četiri navrata“

(Jutarnji, Informer)

Izvor: VIDOVDAN

Vezane vijesti:

Skrivena istina sa Neretve: Braća nisu htjela pucati na braću

„Čuveni“ izveštaj koji je mnogima promenio mišljenje o Draži …

Dražini prvi pucali na Nemce | Jadovno 1941.

Britanski stručnjak za NDH objašnjava zašto ne vjeruje u …