Vladika zahumsko-hercegovački i primorski Grigorije i umirovljeni vladika Atanasije juče su u Hramu Vaskresenja u Prebilovcimasa sveštenstvom Eparhije ZHiP služili prvu Svetu arhijerejsku liturgiju u slavu Svetih prebilovačkih novomučenika koji su kanonizovani na ovogodišnjem Svetom arhijerejskom Saboru Srpske pravoslavne crkve.
Na taj način molitveno je obeleženo stradanje više od 4.000 Srba u Donjoj Hercegovini od ustaša u Drugom svjetskom ratu, a samo u Prebilovcima 6. avgusta 1941. ubijeno je 860 meštana, mahom djece i žena, koji su bačeni u Šurmanačku jamu kod Međugorja.
Hram u Prebilovcima gradi se na mestu nekadašnje spomen-kosturnice u koju su 1991. bile sahranjene kosti žrtava stradalih u Donjoj Hercegovini u Drugom svetskom ratu, a sakupljene iz okolnih jama. Kosturnicu je 1992. minirala hrvatska vojska, a od 60 naduka sačuvano je svega 7 sanduka.
Ovaj dan ostaće upamćen po velikoj pobedi života i ljubavi! Hram Vaskrsenja u Prebilovcima, iako još nije potpuno dovršen zasijao je u punom sjaju. Već prvom liturgijom jasno je da će Prebilovci uvek biti saborno mesto pravoslavnih Srba
Da li je divniji početak u životu Hrama Vaskrsenja mogao biti od krštenja. Ovom svetom činu pristupila je devetogodišnja devojčica Eva Bulut (kćetka Miljana i Mire), koja je za ovu priliku došla sa roditeljima iz Amerike i najvažniji dan u životu podelila sa mnogobrojnim vernicima.
Autobus sa putnicima iz Srbije, koji je po tradiciji organizovalo SND “Prebilovci” stigao je dan ranije. Milenko Jahura, predsednik ovog udruženja podelio je putnicima iz Srbije specijalno dizajnirane majice kao uspomenu na ovo hodočašće. Iste su se mogle kupiti po simboličnoj ceni od 10 KM ispred samog ulaska u Hram, a ta sredstva su namenjena obnovi Hrama.
Bele majice sa jasnom porukom “Vaskrs Prebilovaca” preplavile su plato ispred ulaza u svetilište.
Pored autobusa iz Srbije, od ranih jutarnjih časova u Prebilovce se slila reka ljudi. Pristizali su vernici iz svih krajeva gde žive Srbi. Viđene su registarske oznake iz Srbije, Crne Gore, Republike Srpske, Hrvatske, ali i sa oznakama zapadnoevropskih zemalja…
U hramu u kome će tek biti napravljen ikonostas, vladala je specifična emotivna atmosfera. Posebno uzbuđenje bilo je i iznošenje ikone Svetih Prebilovačkih velikomučenika, koju je izradila mati Tekla, igumanija manastira Dobrićevo.
Vidno uzbuđen, ali i zadovoljan postignutim vladika Grigorije je održao vrlo nadahnutu propoved.
Vaskrsenje ovog hrama i prebilovačkih mučenika u svetinje dokaz su da ovo mjesto nikad neće umrijeti, jer mu i samo ime kaže da prebiva i prebivaće vječno ako se poveže s Bogom, pa smo ovdje i izgradili hram Vaskrsenja Hristovog. Kada smo prošle godine polagali kamen temeljac pored drveta ni sam nisam vjerovao da ćemo smoći snage da ga u ovom roku završimo. Danas, iako još nije potpuno završen plijeni svojom ljepotom, pa iako tek podignut, snagom svetinje osjećamo se kao u nekom drevnom hrišćanskom hramu
Potom se osvrnuo i na “zlo” koje stalno pokušava da bude prisutno.
“Zločin koji se odigrao 1941. ponovljen je u zadnjem ratu novim zločinom. Ali da njega nije bilo možda bi u svijetu i metežu u kojem živimo, žrtve bile zaboravljene. Ovako, Prebilovci će biti saborno mesto u kome ćemo slaviti sve velike praznike.
Pozdravljajući prisutnog ministra prosvjete Gorana Mutabdžiju, vladika je najavio da se nada da će otvaranje Hrama biti krajem septembra, a nije propustio da se zahvali donatorima iz „energetskog sektora“ koji su uplatili 150.000 KM.
“Pomolimo se da ovaj hram bude gotov krajem septembra kada očekujemo dolazak i Njegove Svetosti patrijarha srpskog Irineja i drugih važnih ljudi da prisustvuju svečanom otvaranju ovoga hrama.
Uz naglašeno zadovoljstvo što je ova liturgija počela krštenjem djevojčice Eve, besjedu je Vladika Grigorije zaključio željom da u narednom periodu u čapljinskoj parohiji bude novih 100 pravoslavnih domova.
Među prisutnim vjernicima u ime Elektroprivrede RS liturgiji je prisustvovao Blagoje Šupić, Momčilo Šiljegović – predsjednik opštine Nevesinje, Nenad Abramović – predsjednik opštine Berkovići, Radovan Palavestra – predsjednik opštine Istočni Mostar, Ilija Tamindžija – narodni poslanik, Dušan Bastašić; predsednik udruženja Jadovno, Borivoje Vukajlović – sekretar subotičkog hercegovačkog udruženja i još mnogi drugi.
Vladika Grigorije: Po stradanju i vjeri ne zaostajemo za Jevrejima!
Nakon liturgije Vladika Grigorije rekao je okupljenim novinarima da Prebilovci imaju širu dimenziju za cijeli srpski narod, a ne samo za Hercegovinu.
Naglasio je da ne voli da Srbi u dolini Neretve budu nazivani povratnicima.
Mi smo prognani iz svoje zemlje i u svoju zemlju treba da se vratimo. Tako je bilo i sa Jevrejima koji su se u svoju zemlju vraćali nakon hiljada godina. Ni mi nismo puno u zaostatku za jevrejskim narodom ni po vjeri ni po stradanju. Povratak je nešto neobično važno i nešto što je pitanje našeg identiteta, naglasio je episkop zahumsko-hercegovački.
On je rekao da ne postoji jasniji identitet nego što je to kod Srba iz Tasovčića, Prebilovaca, Klepaca, Žitomislića, Mostara.
Cijela Hercegovina diše takvim duhom. To bi trebalo da vide u Beogradu i Banjaluci. Hvala Bogu, mi imamo takvog čovjeka kao što je predsjednik Republike koji ima taj osjećaj, jer je i sam dijete iz kraja stradanja Kozare. Kada sam mu objašnjavao šta su Prebilovci nije trebalo mnogo. Onda su nam ljudi pomogli i pomažu da izgradimo ovaj hram, rekao je vladika Grigorije.
On je dodao da će tako biti i sa Mostarom i sa našim životima u dolini Neretve
Mutabdžija: Hercegovci imaju nadu na bolje sutra
Ministar prosvjete i kulture Republike Srpske Goran Mutabdžija bio je u Prebilovcima u ime Vlade Republike Srpske koja, prema njegovim riječima, nastoji da čuva istoriju i kulturnu baštinu srpskog naroda na dostojanstven način.
Prošle godine smo ovdje bili i bili su samo temelji. Danas vidimo hram. Duboko vjerujem da će naš narod smoći snage da dovrši ovaj hram. To je znak da Srbi Hercegovine imaju svoje duhovno utočište i vjeru i nadu u bolje sutra;, rekao je Mutabdžija.
Blagoje Šupić, predstavnik Elektroprivrede RS je obrazložio odluku o donaciji:
Zahvaljući dobiti koju smo ostvarili u zadnjih šest godina bili smo u prilici da 20. jula uplatimo na račun Eparhije 150.000 KM. Da li ima išta ljepše nego učestvovati u gradnji ovako velikog svetilišta?! Koliko mi je poznato već je donijeta odluka, a narednih dana očekuje se da će sličnu donaciju uplatiti i HET.
Elektroprivreda RS je pored ove donacije i zlatni sponzor Nevesinjske olimpijade koja se održava narednog vikenda.
Bojan Ekmečić: Prebilovci će postati hercegovački Jerusalim
Pravo blago Prebilovaca predstavljaju mlađi naraštaji. Njih predvodi mladi Bojan Ekmečić i njegove četiri sestre Bojana, Branka, Biljana i Božana.
Prebilovci su preživjeli veliko stradanje, a onda se 1991. opet desio zločin nad zločinima kad su uništene kosti. Ovaj hram je rađen po uzoru na crkvu Hristova groba u Jerusalimu i nadam se da će postati hercegovački Jerusalim, kaže Ekmečić.
Nakon liturgije vladike, sveštenstvo I vjernici su otišli na svečani ručak pripređen u obnovljenom domu kulture, a radost djece u dvorištu je dala potvrdu da su Prebilovci vaskrsli.
Širi izvještaj možete pročitati na zavičajnom portalu Prebilovci-selo na Internetu. To je, ujedno, prilika da prelistate stranice ovog portala koji je utemeljen prije osam godina i na kojem se nalazi izuzetno vrijedna građa o Prebilovcima
Piše: Trifko Ćorović
Izvor: Slobodna Hercegovina
Vezane vijesti:
SLUŽENA LITURGIJA U SLAVU SVETIH PREBILOVAČKIH NOVOMUČENIKA
DA NIKAD NE ZABORAVIMO: Najstrašniji zločini nad srpskom decom i mladim majkama
U CRKVI SVETOG SAVE LITURGIJA I POMEN PREBILOVAČKIM ŽRTVAMA
SJEĆANjE NA STRADANjE PREBILOVAČKIH MUČENIKA