Prije 74 godine, 28. septembra 1942. hrvatske ustaše su na Bilogori pobili preko 500 Srba, većinom žena i djece.
„Nad našim članovima porodica sa Bilogore i Grubišnog Polja, samo zato što su bili srpskog roda i pravoslavne vjere, u ozakonjenom zločinu Nezavisne Države Hrvatske, počinjen je strahovit i zdravom umu teško pojmljiv zločin“, rekao predsjednik Udruženja „Jadovno 1941.“ Dušan J. Bastašić.
Krajem septembra 1942. kreće neprijateljska ofanziva na Bilogori, sa oko 5.000 ustaša, domobrana i Nijemaca.
Neprijatelj je tada u logore – jasenovački i sisački – otjerao oko 3.000 stanovnika, mahom žena, staraca i djece, od kojih se vrlo malo vratilo.
Ustaše su u to vrijeme u selima poubijale gotovo sve one koje su u njima našli. Pobili su oko 500 osoba i pobacali ih u zajedničke grobnice. U Grubišnom Polju ubili su 69, u Malom Grđevcu 62, u Sibeniku 87, u V. Peratovici 67, u Topolovici 66, u Gakovu 48, M. Peratovici 37, Brzaji 32, Velikoj Dapčevici 31, Maloj Dapčevici 32 i Lončarici 15 ljudi.
Zapravo, nema sela u kome nije bilo žrtava.
Srbi Bilogore, kako je naglasio, čiji je broj više nego prepolovljen likvidacijom 487 muškaraca u Jadovnu, iseljavanjem 2.500 osoba u Srbiju, te tjeranjem u ustaške logore 3.000 ljudi i ubistvom oko 500 Srba u jesen 1942. godine, nisu se pokolebali i krajem 1942. godine gotovo svi su učestvovali u antifašističkom ustanku.
Prema podacima Muzeja žrtava genocida iz Beograda, među žrtvama rata 1941-1945 godine sa opštine Grubišno Polje, 86,7% ili 2694 su srpske žrtve. Među njima je i 318 djece od koje preko 60% predškolskog uzrasta.
„Ovo nisu ni približno konačne brojke, već do sada dostignuti nivo poimenične identifikacije“, rekao je Bastašić.
Tokom proteklog rata, devastirani su ionako skromni spomenici na stratištima na Trandlerovoj djetelini i u Kišovom jarku. Centralni spomenik ispred opštine je uklonjen a mala Spomen – ploča koja je stajala na željezničkoj stanici, razbijena je i do danas nije obnovljena usprkos stalnim zahtjevima potomaka žrtava.
Nestao je iz gradskog parka i kamen temeljac spomenika Jadovničkim žrtvama, koji je tamo trebao biti podignut.
«Uništavanje spomen obilježja nedužnim žrtvama ustaškog terora, ravno je činu njihovog ponovnog ubistva», rekao je Bastašić.
Vezane vijesti:
Video: Grubišno polje – 28. IX 2012. – parastos i komemoracija
OBNOVITI SPOMEN-PLOČU POBIJENIM SRBIMA IZ GRUBIŠNA POLjA
Grubišno Polje 27. april 2006., Obilježavanje 65 godišnjice likvidacije 487 Grubišnopoljskih Srba
OPŠTINA GRUBIŠNO POLjE – ŽRTVE RATA 1941-1945 – Jovan Mirković
Bilogora i Grubišno Polje 1941 – 1991.