Udruženje „Ja, Josip Broz Tito” iz Cazina obnovilo spomenike u Selištu i Mihaljevcu posvećene žrtvama ustaških zločina iz vremena NDH, isto spremaju i u Mutniku.
Banjaluka – Jedno lokalno udruženje iz Cazina, gradića u Federaciji BiH, koje baštini vrednosti antifašističke borbe, posvetilo se obnovi spomenika srpskim civilima koje su u Drugom svetskom ratu ubile ustaške snage u vreme takozvane Nezavisne države Hrvatske.
Nakon što su članovi cazinskog udruženja „Ja, Josip Broz Tito” minule godine u zaseoku Mihaljevac obnovili spomenik koji podseća na stradanje oko 800 Srba s područja Cazina i Velike Kladuše, koje su ubile ustaške snage, isto su uradili i sa porušenim spomenikom u mestu Selište.
A sada se, najavili su za naš list, spremaju da obnove i treći spomenik u obližnjem naselju Mutnik gde je od ustaške ruke stradalo više od 140 Srba. Svi ovi memorijali porušeni su u vreme prethodnog rata. Tamošnji su antifašisti okupljeni u tom udruženju u septembru obnovili spomenik žrtvama ustaških zločina iz 1941. u Selištu, izgrađen osamdesetih godina prošlog veka.
Reč je o spomen-obeležju koje opominje na zločin koji su ustaše krajem 1941. počinile nad 56 meštana srpske nacionalnosti, uglavnom žena i dece.
„Neke žene su čak, po nagovoru muškaraca, prešle i na islam i menjale imena kako ih ustaše ne bi ubile, te su im davane dimije i marame da obuku. Na taj način su se neki i spasli na ovom području. Drugi nisu, pa su ih ustaše pobile na licu mesta, dok su druge odveli na Garavice kod Bihaća i tamo ih ubijali”, rekao je na nedavnom otkrivanju obnovljenog memorijala Sead Kličić, predsednik udruženja „Ja, Josip Broz Tito”, izvestili su federalni mediji.
U tom udruženju rekli su kako je reč o nastavku aktivnosti obnove spomen-obeležja koja sećaju na žrtve fašizma i antifašističku borbu u ovom kraju. „To je naša civilizacijska dužnost. Fašizam je zver sa stotinu lica, moramo se sećati svih njegovih žrtava kako nam se ne bi ponovilo”, ispričao je za naš list Sead Kličić.
Kada su sredinom minule godine obnovili spomenik srpskim žrtvama u Mihaljevcu, članovi ovog udruženja opisali su svoj gest kao saosećanje i poziv drugima da u vlastitim sredinama urade to isto i podsete na nevine žrtve ma koje da su nacionalnosti. Spomenik u Mihaljevcu oskrnavljen je početkom minulog rata, 1992. godine, kao i onaj u Selištu i onaj kome predstoji obnova u Mutniku. „Počeli smo u Mutniku da pripremamo teren, koji je veoma zahtevan. Pronašli smo spomenik koji je bio zatrpan zemljom, pokušaćemo da ga spasemo”, ispričao nam je Kličić.
Nekadašnji izgled spomenika u Mutniku, kojem predstoji obnova
Predstavnici udruženja „Ja, Josip Broz Tito” ispričali su lane, posle obnove prvog spomenika, kako su odbili finansijsku pomoć koju su nudili pojedini Srbi iz Bosanske Krupe i Inđije u Srbiji. Oni se rukovode načelom da su „naši ljudi spomenik oskrnavili pa smo hteli da mi to i obnovimo”.
Spomenik u Mihaljevcu izgrađen je u čast nevinih civilnih žrtava koje su ustaše poubijale 1941. kada je srpsko stanovništvo skupljano po okolnim selima, pre svega u naseljima Osredak i Miostrah. Dovođeni su i ubijani a u grobnici se nalazi oko 800 tela, uglavnom staraca, žena i dece. „Svako u svom mestu treba ukazati na neko zlo koje je urađeno”, opominju u ovom udruženju.
Severozapadni deo BiH obiluje memorijalima na mestima gde su stradali Srbi u vreme NDH. Nedavno je Hamdija Lipovača dobio Orden Svetog Save od SPC u znak zasluga za obnovu hrama u Bihaću, jednog od prvih koje su porušile snage Ante Pavelića. U tom pograničnom podneblju započela su i prva masovna i sistematska istrebljenja srpskog naroda u vreme NDH.
U Garavicama nadomak Bihaća nedavno je obeleženo 77 godina od ustaškog zločina nad više od 12.000 uglavnom Srba u Drugom svetskom ratu. Nedaleko od Bihaća nalazi se i Sanski most, gde su u avgustu 1941. u mestu Šušnjari ustaše ubile oko 5.500 Srba. „Bilo je nekih primedaba i došaptavanja s pojedinih strana da ne ističemo na obnovljene spomenike da je reč o ustašama kao dželatima i fašističkim snagama, ali nismo pristali već da uradimo onako kako je pre pisalo i kako se dogodilo”, ispričao je na kraju za naš list Sead Kličić.
Autor: Mladen Kremenović
Izvor: Politika
Vezane vijesti:
Garavice: Stratište 12.000 Srba