Odbrana istine da postane nacionalni i patriotski čin

Revizionističke tendencije u istoriji o Prvom svjetskom ratu pokušavaju poražene pretvoriti u pobjednike, a odbrana istine o ulozi Srbije i srpskog naroda naučnim argumentima mora postati nacionalni i patriotski čin, rečeno je na otvaranju okruglog stola „Mlada Bosna i ideja nacionalnog oslobođenja“.

Sekretar kabineta predsjednika Republike Srpske Siniša Karan rekao je da su prisutne revizionističke tendencije kada je riječ o uzroku početka rata, ali da su im se Srbija i Republika Srpska suprotstavile.

„Osnovna zamisao je da ovaj događaj istrgnemo iz sfere politike i da ga stavimo u sferu nauke gdje i pripada i da ne dozvolimo da falsifikati postanu istina“, rekao je Karan.

On je dodao da Republika Srpska nije učestvovala u zajedničkom programu obilježavanja 100 godina od početka Prvog svjetskog rata u Sarajevu, jer je imala sumnju u nepristrasan pristup tom događaju.

Karan je podsjetio da je 100 godina od početka Prvog svjetskog rata u Srpskoj obilježeno sa 70 manifestacija i da su u obilježavanju učestvovale skoro sve relevantne republičke institucije, obrazovne ustanove, nevladine organizacije i mediji.

Ambasador Srbije u BiH Stanimir Vukićević rekao je da je interes ove zemlje da se kaže istina o njenoj ulozi u Prvom svjetskom ratu, a ne da neko stane na njenu stranu.

„Najveća greška je da političari kvalifikuju događaje od prije 100 godina ne na osnovu istorijskih činjenica, već na interesima svojih politika“, ocijenio je Vukićević.

Prema njegovim riječima, ulogu političara u vezi sa Prvim svjetskim ratom treba vidjeti u činjenici da mogu reći da je on bio strašan i da treba raditi da takvog rata više ne bude, dok sve ostalo nije njihov posao.

Dekan Fakulteta političkih nauka banjalučkog Univerziteta Nenad Kecmanović naveo je da današnji skup ima i vannaučni karakter, jer je riječ o stotinu godina od početka velikog rata u globalnom kontekstu u kojem se donedavno nesporne stvari dovode u pitanje.

„Poražene snage iz velikog rata pokušavaju da se retroaktivno pretvore u pobjednike, a da bi to postigli moraju da pobjednike naknadno pretvore u poražene“, rekao je Kecmanović.

Prema njegovim riječima, odbrana istine naučnim argumentima mora postati nacionalni i patriotski čin.

„Koliki je politički aspekt ovog najbolje govori podatak da je početkom rata u BiH u Sarajevu srušen spomen na Franca Ferdinanda, u Višegradu spomenik jednom mladobosancu i nobelovcu, kao i da je Gavrilo Princip nedavno okarakterisan teroristom od strane od koje to nismo očekivali“, rekao je Kecmanović.

On tvrdi da „Mlada Bosna“ ima jugoslovenski karakter iako se to danas mnogima čini prevaziđenim.

„Umjesto da nas obilježavanje 100 godina od početka rata na ovim prostorima okuplja, i to sada ispada kamen slutnje oko kojeg se razilazimo“, rekao je Kecmanović.

Kecmanović kaže da je namjera da radovi sa skupa budu prevedeni na engleski i ruski jezik, da bi dobio odgovarajući međunarodni odjek.

Istoričar Momčilo Pavlović sa Instituta sa savremenu istoriju Beograd smatra da, u okviru borbe protiv pokušaja revizionizma istorije na zapadu, srpska istoriografska istraživanja treba da se publikuju na jezicima koje oni razumiju.

„Naučni pristup nije jedini način da se odbranimo od revizionizma, jer se na nenaučne argumente ne može odgovarati naukom, čak ne možemo ni da zabranimo da ljudi na Zapadu imaju imperijalni vesternizovani pogled na istoriju. Međutim, možemo naša istraživanja publikovati na sistematizovan način na jezicima koje oni razumiju“, smatra Pavlović.

Prema njegovom mišljenju, političari treba da odgovaraju na političke provokacije ili vannaučne izjave, koje, kako je rekao, više iritiraju javnost nego što doprinose rasvjetljavanju istine ili korektnom odnosu.

„Kao naučnici ne tražimo da svi misle kao mi, ali da uvaže argumente, istorijske izvore, saznanja i dostignuća srpske istoriografije kao što mi uvažavamo njihove“, rekao je Pavlović.

On je dodao da se srpski izvori na zapadu uglavnom ne poznaju, ali i da, ukoliko se pred zapadne revizioniste izađe sa argumentima, oni njih kvalifikuju nebitnim ili da iza Srbije stoji Rusija.

„To je paket i kada govore o Srbiji, oni bockaju Rusiju“, rekao je Pavlović.

Prema njegovim riječima, tenzije nije podigla istoriografija i nauka, već mediji i određeni krugovi čiji se radovi finansiraju i promovišu.

Pavlović smatra da Njemačke ima dugoročni plan da relativizuje krivicu za Prvi svjetski rat, označeno u Versajskom ugovoru, dok srpski narod ne radi dugoročno.

„Ovo je dobar početak i način da se nastavi, jer će ovi udari biti nastavljeni i u 2015. godini, a posebno 2018. godine, kada ćemo imati problema u vezi sa pogledom na stvaranje jugoslovenske države i etabliranje današnjih vrijednosnih, nacionalnih i državnih sudova o tom vremenu“, rekao je Pavlović.

On je podsjetio da su krajem 19. i početkom 20. vijeka odnosi Srbije i Austro–Ugarske bili zategnuti i da se balkansko pitanje u vremenu raspada Osmanskog carstva planiralo rješavati stvaranje velike Rumunije i velike Bugarske, jake Grčke, slabe Srbije i male Crne Gore, te nezavisne Albanije.

„Cilj nam je da se čuju argumenti koji se odbacuju i da se na propagandu i reviziju odgovori naukom“, rekao je Pavlović.

Miloš Ković sa Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu kaže da je Gavrilo Princip autentični borac za odbranu malih naroda od kolonijalnih režima i borac protiv fašizma prije nego što se ova ideologija i zvanično pojavila.

„Aktuelnost njegove misli vidi se u tome što su hrvatske trupe spalile njegovu kuću 1995. godine i da su ustaške vlasti spalile njegovu kuću 1941. i da je zatvor Terezin u kome je robijao bio pretvoren u koncentracioni logor u nacističkoj Njemačkoj, te da je Franc Ferdinand bio lični prijatelj jednog od osnivača antisemitizma nacizma Karla Ligera“, rekao je Ković.

On je dodao da o Gavrilu Principu nema mnogo izvora, ali da se na osnovu poznatog iz njegovih iskaza na suđenju može reći da je on bio potpuno formiran čovjek.

Na okruglom stolu „Mlada Bosna i ideja nacionalnog oslobođenja“ biće predstavljena 23 rada, kao i zbornik radova „Republika Srbija i Republika Srpska – stari i novi politički izazovi“.

Organizatori okruglog stola su Fakultet političkih nauka Univerziteta u Banjaluci, Ruski institut za strateška istraživanja, Institut za međunarodnu politiku i privredu i Institut za savremenu istoriju iz Beograda i Predstavništvo Republike Srpske u Srbiji.

Izvor: 

Veznae vijesti: