Kako su 1992. godine Prebilovčani po drugi put ubijeni

27 godina od vandalskog i zločinačkog uništenja Hrama Sabora Srpskih svetitelja Prebilovačkih mučenika u Prebilovcima i kostiju Srba ubijenih 1941, u njegovoj kripti

Hrvatske snage: 156. brigada vojske Republike Hrvatske (područje Makarske i Vrgorca), 1. brigada HVO Čapljina, diverzanstke grupe Vukovi i Pilot, grupa HOS, 1. satnija 40. inžinjerijskog bataljona HV i nepoznat broj pripadnika drugih formacija i naoružanih i nenaoružanih civila su 8. juna 1992. godine ušle u nebranjene i napuštene Prebilovce. U selu su ostale samo 2 starice, od kojih je jedna ubijena (telo joj nije pronađeno), a druga zarobljena i odvedena na opljačkanom traktoru u Čapljinu gde je kasnije umrla.

Stare kamene kuće i drugi objekti u selu su odmah, ritualno spaljeni, a narednih dana pristupilo se sistematskom miniranju novih kuća, građenim blokovima sa AB pločama i serklažima. Minirane su i pojedine grobnice na prebilovačkom groblju, a veliki broj njih je otvoren i u njima oskrnavljene ili spaljene kosti umrlih umrlih pre rata. Spomenici na groblju i sve fotografije pokojnika su uništene.

Temelje Hrama u Prebilovcima osveštao je Patrijarh Pavle 4.8. 1991. Tada su u kriptu Hrama položene mošti oko 4000 Srba, eshumirane 1990/91. iz 13 hercegovačkih kraških jama i 3 velika stratišta. Na VHS flimu koga je za propagandu HOS- a snimio Sead Šejtanić iz Čapljine, vidi se da su hrvatske snage ušle u do tada izgrađeni deo hrama i neoštećenu kriptu sa mermernim sarkofagom u kome su se nalazile kosti žrtava NDH terora. Do sahrane nalazile su se u 165 sanduka.

Šta se dalje dešavalo, do danas se tačno ne zna?!

To niko zvanično nije ni istraživao iako podatke o tome zna desetine hiljada osoba, bilo po neposrednom učešću u nezabeleženom zločinu nad kostima nedužnih žrtava, među kojima su veliki broj majke sa decom iz Prebilovaca, bilo po posrednom saznanju. Istinu o tome ne želi niko da kaže smatrajaći da je ćutanje o zločinu nacionalni i državni interes. To nije neobično, niti neočekivano. Neobična je nezainteresovanost srpskog faktora za to, iako mu je nametnuto zvono odgovornosti, sa teškim posledicama po narod i državu, za sva zla koja su se desila na ovim prostorima proteklih nekoliko decenija. No, i to je sve manje neobično, odnosno postalo je uobičajeno ponašanje.

† Patrijarh Pavle je posle odsluženog parastosa novomučenicima Prebilovačkim, ispred ,,Doma kulture,, (u kome se u leto 1941 godine odigrao krvavi ustaški pir), besedio okupljenom narodu o istinskom smislu stradanja.

Ono što se pouzdano zna je to da je Hram u Prebilovcima uništen tih junskih dana, postavljenim i aktiviranim eksplozivom sa velikim avionskim bombama. Bombe, protivtenkovske mine i plastični eksploziv postavljeni su i direktno na kosti, a plastični eksploziv može da ih uništi što se velikim delom i desilo. Ove činjenice utvrdilo je udruženje Srpsko nacionalno društvo Prebilovci iz Beograda, preko eksperta za eksplozive pukovnika Milana Rundića( rodom iz Dračeva u Popovovom polju). Hrvatsko Ministarstvo vanjskih poslova i evropskih integracija je , u odgovoru na pismo SND Prebilovci, odbilo bilo kakvu vezu Hrvatske sa ratnim događajima u BiH, iako sama objavljena naredba generala Bobetka o napadu na Klepca, Prebilovce, Tasovčiće,…. govori da je za sve što se ovde događalo najpre odgovorna Republika Hrvatska!

Uglavnom, u istraživanjima ruševine, od nekadašnjih 165 sanduka ljudskih kostiju, sakupljeno je nešto izlomljenih koščica koje su smeštene u 7 sanduka, a mogle su da stanu i pet. Strepimo da je to samo ono što je ostalo u materijalu ruševine a da je veći deo bagerima ubačen u kamiione i negde bačen!? Neki deo moštiju su odneli sa sobom „kao trofejni suvenir od velike hrvatske pobjede“, čiji je jubilej svečano proslavljen pre nedelju dana u Počitelju i drugim mestima. Dečje lobanjice su viđene o kaišima hrvatskih bojovnika u Splitu, a ogrlice sa koščicama su nošene po Mostaru i drugim mestima.

Nije čudno- Hram u Prebilovcima je apostrofiran kao posebna meta operacije „Čagalj – Lipanjske zore“. Sam general Bobeko je naveo u svojoj knjizi da su Srbi u Hram ugradili hrvatske kosti!? Međutim, zašto ih je uništavao ako je zaista verovao da su bile hrvatske?!

Sveti mučenici Prebilovački i donjohercegovački, molite Boga za nas!

SND Prebilovci, juna 2017.